13 kwietnia – Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Wspomnienie o zbrodni, która zburzyła życie tysięcy ludzi

Danuta Pałęga
Danuta Pałęga
Katyń był jednym z największych zbrodni wojennych popełnionych przez Sowietów w czasie II wojny światowej, a także jednym z największych zbrodni przeciwko narodowi polskiemu. Odkrycie masowych grobów w 1943 roku przez Niemców, którzy wówczas okupowali tereny ZSRR, wstrząsnęło opinią publiczną na całym świecie.
Katyń był jednym z największych zbrodni wojennych popełnionych przez Sowietów w czasie II wojny światowej, a także jednym z największych zbrodni przeciwko narodowi polskiemu. Odkrycie masowych grobów w 1943 roku przez Niemców, którzy wówczas okupowali tereny ZSRR, wstrząsnęło opinią publiczną na całym świecie. Muzeum Katyńskie - katyn.ipn.gov.pl / IPN / arch / zbiory Włodzimierza Sobeckiego / MSZ RP
13 kwietnia – Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. W roku 1940, na rozkaz Stalina, sowieci dokonali masowej egzekucji ponad 22 tysięcy oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej. Ich ciała zostały pochowane w kilku masowych grobach na terenie lasów katyńskich. Dzisiejsza rocznica jest okazją, aby uczcić pamięć ofiar zbrodni katyńskiej oraz upamiętnić ich dziedzictwo.

Spis treści

13 kwietnia – Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej

13 kwietnia przypada rocznica zbrodni katyńskiej - jednej z największych tragedii w dziejach Polski i narodu polskiego. W roku 1940, na rozkaz Stalina, sowieci dokonali masowej egzekucji ponad 22 tysięcy oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej. Ich ciała zostały pochowane w kilku masowych grobach na terenie lasów katyńskich, Mednoje i Charkowa.

Katyń był jedną z największych zbrodni wojennych popełnionych przez Sowietów w czasie II wojny światowej, a także jedną z największych zbrodni przeciwko narodowi polskiemu. Odkrycie masowych grobów w 1943 roku przez Niemców, którzy wówczas okupowali tereny ZSRR, wstrząsnęło opinią publiczną na całym świecie.

W ciągu wielu lat sowieckie władze twierdziły, że była to działalność faszystów, którzy podczas ataku na Polskę w 1939 roku zamordowali polskich oficerów. Dopiero w 1990 roku, po upadku ZSRR, Rosja oficjalnie uznała swoją odpowiedzialność za zbrodnię katyńską i przeprosiła Polskę za dokonane przez sowieckie władze zbrodnie.

Dzisiejsza rocznica jest okazją, aby uczcić pamięć ofiar zbrodni katyńskiej oraz upamiętnić ich dziedzictwo. W Polsce i na całym świecie odbywają się uroczystości, msze, wystawy i spotkania, które mają na celu przypomnienie o tragedii, a także propagowanie idei pokoju i pojednania między narodami.

Mimo upływu lat, pamięć o ofiarach zbrodni katyńskiej wciąż jest żywa. To nasza wspólna historia, która wciąż ma wiele do powiedzenia o nas samych i o świecie, w którym żyjemy.

Listy, biżuteria, mundury, legitymacje i pamiętniki... Artefakty i pamiątki po zamordowanych w Katyniu

Artefakty i pamiątki po zamordowanych w Katyniu mają ogromne znaczenie dla Polaków i są wyrazem pamięci o tych, którzy zostali pozbawieni życia w jednej z największych zbrodni wojennych w historii. Wielu rodzinom ofiar udało się zachować drogocenne przedmioty, które pochodziły od ich bliskich lub były związane z ich życiem.

Jednym z najważniejszych artefaktów jest sam list przesłany przez zamordowanego do swoich bliskich. Wiele z tych listów zostało zachowanych i stanowią one cenne źródło wiedzy o życiu i pracy ofiar, a także ich relacjach rodzinnych. Są to wzruszające i osobiste dokumenty, które pozwalają nam poznać intymny świat tych, którzy zginęli w Katyniu.

Innym cennym artefaktem są odznaki, medale, czy ordery, które oficerowie nosili ze sobą podczas swojej służby w Wojsku Polskim. Te drogocenne przedmioty przetrwały egzekucje i zostały przekazane rodzinom ofiar jako pamiątka. Wiele z tych przedmiotów jest dzisiaj przechowywanych w muzeach, a ich obecność jest dowodem na to, że te osoby były ważnymi członkami społeczności.

Innymi pamiątkami po ofiarach Katynia są fotografie. Przed wojną wiele rodzin zamożniejszych wykonywało profesjonalne fotografie swoich bliskich, co pozwala dziś na zachowanie ich wizerunku i pamięci. Wiele z tych zdjęć jest dostępnych w muzeach i prywatnych kolekcjach, a ich obecność pozwala nam odtworzyć nie tylko wizerunek ofiar, ale także ich życie i historię.

Warto również wspomnieć o przedmiotach codziennego użytku, które oficerowie mieli ze sobą w chwili aresztowania. Takie przedmioty, jak portfele, zegarki czy breloczki są często przechowywane przez rodziny ofiar jako pamiątka po zmarłych. Ich obecność przypomina nam, że te osoby były zwykłymi ludźmi, którzy mieli swoje prywatne życie i bliskie relacje z rodziną i przyjaciółmi.

Artefakty i pamiątki po ofiarach Katynia mają ogromne znaczenie dla naszej historii i naszej tożsamości narodowej. Są one nie tylko dowodem na to, że te osoby żyły i miały swoje miejsce w naszym społeczeństwie, ale także świadectwem tragedii, która wciąż pozostaje źródłem bólu i żalu dla wielu Polaków.

Guzik Katyński. Znak wspólnej pamięci o tych, którzy zginęli

Jak tłumaczy Instytut Pamięci Narodowej, Guzik Katyński powstał w ramach kampanii społeczno-edukacyjnej „Pamiętam. Katyń 1940” zainicjowanej w kwietniu 2007 roku przez Narodowe Centrum Kultury. Był to okres poprzedzający premierę filmu Andrzeja Wajdy pt. „Katyń”, a także awansowanie przez Prezydenta RP oficerów zamordowanych w Zbrodni Katyńskiej.

Biuro Edukacji Narodowej IPN przygotowało nową edycję Guzika w związku z przypadającą w 2020 roku 80. rocznicą sowieckiego ludobójstwa. Guzik jest przypinką, która formą i kształtem symbolizuje guziki z polskich płaszczy wojskowych, wydobywanych z miejsc pochówku – w Katyniu pod Smoleńskiem, Miednoje pod Twerem, Bykowni koło Kijowa oraz Piatichatkach na przedmieściu Charkowa.

- Ciała grzebano bezimiennie, w masowych grobach w lasach tak, aby nie zostały nigdy odnalezione. Guziki, wyposażone w godło II Rzeczypospolitej wydatnie pomogły w identyfikacji ofiar. Zatem atrybut wojskowego płaszcza i munduru: niemy świadek zbrodni, na swój sposób przemówił, stając się materialnym znakiem pamięci - wyjaśnia IPN.

Warto w tym miejscu zacytować fragment wiersza Zbigniewa Herberta pt. „Guziki”, dedykowanego przez poetę jego krewnemu, kapitanowi Edwardowi Herbertowi, oficerowi Krakowskiej Brygady Kawalerii, zamordowanemu w Katyniu:

„Tylko guziki nieugięte
przetrwały śmierć świadkowie zbrodni
z głębin wychodzą na powierzchnię
jedyny pomnik na ich grobie, (…)”

Katyń był jednym z największych zbrodni wojennych popełnionych przez Sowietów w czasie II wojny światowej, a także jednym z największych zbrodni przeciwko narodowi polskiemu. Odkrycie masowych grobów w 1943 roku przez Niemców, którzy wówczas okupowali tereny ZSRR, wstrząsnęło opinią publiczną na całym świecie.

13 kwietnia – Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Wspomn...

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na strefaedukacji.pl Strefa Edukacji