Spis treści
Czym jest peryfraza?
Peryfraza jest środkiem artystycznego wyrazu, figurą stylistyczną stosowaną przez poetów i pisarzy, a także dziennikarzy, ale nie tylko. To zabieg, który często stosujemy w komunikacji zupełnie naturalnie, aby podkreślić wypowiedź, ubarwić, wzmocnić przez kreatywny opis, a przy tym uniknąć powtórzeń.
Jak czytamy w definicji słowa peryfraza w Słowniku Języka Polskiego PWN:
Peryfraza to figura stylistyczna polegająca na zastąpieniu słowa oznaczającego dany przedmiot, czynność, osobę itp. przez jego opis lub metaforę.
Peryfraza jest więc nazwaniem danej rzeczy, osoby czy zjawiska nie wprost poprzez oczywistą nazwę lub jej synonim, ale wielowyrazowe omówienie. Słowo pochodzi z połączenia dwóch greckich wyrazów: peri (wokół) i phrásis (zwrot, wyrażenie). To co wyróżnia peryfrazę to zastosowanie kilku wyrazów do opisania jednego.
Peryfrazy stosujemy, aby:
- Unikać powtórzeń,
- nadać wypowiedzi ciekawszego charakteru,
- umniejszyć lub złagodzić omawiane zjawisko, aspekt (ma wówczas charakter eufemizmu np. „zaawansowany wiek” zamiast „starość” )
- złagodzić surowe skojarzenia (np. „mijać się z prawdą” zamiast „kłamać”)
- rozbawić (np. „tam, gdzie król chadza piechotą” zamiast „toaleta”)
- podkreślić lub wyolbrzymić znaczenie omawianego słowa (np. „Zwycięzca bitwy pod Grunwaldem” zamiast „Jagiełło”)
Peryfraza na maturze 2023
Jak czytamy w szczegółowych wymaganiach maturalnych do matury z języka polskiego 2023, uczniowie powinni znać peryfrazę. bok innych środków artystycznego wyrazu i środków znaczeniowych. W punkcie 4 wymagań dotyczących czytania utworów literackich napisano, że zdający:
rozpoznaje w tekście literackim środki wyrazu artystycznego poznane w szkole podstawowej oraz środki znaczeniowe: oksymoron, peryfrazę, hiperbolę; leksykalne, w tym frazeologizmy; składniowe: antytezę, paralelizm, wyliczenie, elipsę; wersyfikacyjne, w tym przerzutnię; określa ich funkcje
Na maturze próbnej z języka polskiego sprawdzono, czy uczniowie ostatnich klas liceów wiedzą, czym jest peryfraza.
Peryfraza na próbnej maturze z języka polskiego 12.12.2022
W zadaniu 8 arkusza próbnej matury na poziomie podstawowym pojawiło się trudne zagadnienie. Uczniowie myśleli, że na maturze próbnej wkradł się błąd. Niektórzy pomylili pojęcie z „parafrazami”. Polecenie brzmiało: „Wypisz z tekstu Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego dwie peryfrazy. Określ, kogo dotyczy każda z nich.” Dotyczyło utworu Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego „Sonet IIII. O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem”. Odpowiedź, która jest poprawna to:
- Srogi ciemności hetman – szatan;
- Król Powszechny – Bóg.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na Twitterze!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
Dzieje się w Polsce i na świecie – czytaj na i.pl
Polecane oferty
kup teraz

Apple MacBook Pro M2 16"/Pro/16GB/1TB/MacOS (MNW93ZEA)
Pogromca ograniczeń MacBook PRO MacBook Pro turbod…
kup teraz

Dell Vostro 3510 15,6"/i5/16GB/512GB/Win11 (N8804VN3510EMEA01_N1)
6910011095268
kup teraz

Asus Notebook B1500CEAE-BQ3727W 7505 15,6"/Pentium/8GB/256GB/Win11
Typ (notebooki)NotebookModelExpertBook B1Rodzina..…
kup teraz

Microsoft Surface Pro 9 QIA-00004 13"/i5/16GB/256GB/Win11 (QIA00004)
Najpotężniejsza odsłona Pro, która potrafi wszystk…
kup teraz

Dell Vostro 3510 15,6"/i3/8GB/256GB/W11 (N8802VN3510EMEA01_N1_PS)
Notebook Vostro 3510 Cel? Rozwój.Ten wyposażony w …
kup teraz

Lenovo Thinkpad T14 G3 T 14"/i7/16GB/512GB/Win11 (21AH00CSPB)
Produkt:Nazwa: LENOVO ThinkPad T14 G3 T Intel Core…