Co trzeci Polak negatywnie ocenia edukację. Przeładowana i nieucząca myślenia

Kończą się wakacje i zaczyna rok szkolny 2024/2025. W związku z tym warto zastanowić się, co Polacy sądzą o polskim systemie edukacji na poziomie szkoły podstawowej i średniej. Okazuje się, że większość Polaków ocenia ten system średnio, ale wśród pozostałych jest wyraźnie więcej osób oceniających polską edukację negatywnie (36 proc.) niż pozytywnie (14 proc.). Co ciekawe, więcej osób podzielających negatywną opinię na temat polskich szkół jest wśród mężczyzn (41 proc. oceniających źle) niż kobiet (32 proc. oceniających źle).

Ponadto osoby posiadające dzieci w wieku szkolnym oceniają lepiej poziom polskich szkół (20 proc. ocenia je pozytywnie, a 31 proc. negatywnie), niż osoby nieposiadające dzieci w wieku szkolnym (11 proc. ocenia je pozytywnie, a 38 proc. negatywnie).

Pogląd na to, czy poziom edukacji w Polsce jest podobny do innych krajów Europejskich, jest bardziej spolaryzowany. 42 proc. Polaków uważa, że jest on podobny, natomiast wśród pozostałych więcej jest takich, którzy uważają, że jest on gorszy (40 proc.) niż lepszy (18 proc.). W tym przypadku nie widać dużych różnic w zależności od cech demograficznych respondentów.

– Polski system edukacji jest krytykowany od lat i widać to również w wynikach przeprowadzonego badania. 1/3 Polaków ocenia polski system edukacji na poziomie podstawowym i średnim negatywnie. Postrzeganie polskiego systemu edukacji na poziomie wyższym jest nieco bardziej pozytywne, jednak cały czas jest spora grupa Polaków (21 proc.), która również ten system ocenia negatywnie. W przypadku edukacji na poziomie podstawowym i średnim nieco lepiej oceniają ją osoby posiadające dzieci, co sugeruje, że jest to bardziej stereotyp, a doświadczenie łagodzi tę negatywną opinię. W przypadku edukacji na poziomie wyższym widzimy nieco inną sytuację. Zdecydowanie bardziej krytyczne są osoby z wyższym wykształceniem niż z podstawowym, w tym przypadku widać, że doświadczenie studiowania sprzyja większemu krytycyzmowi wobec systemu edukacji wyższej – mówi prof. Dominika Maison z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.

Największe zarzuty, jakie Polacy mają do polskiego systemu edukacji na poziomie podstawowym i średnim, to jego przeładowanie, szczególnie niepotrzebnymi informacjami oraz to, że nie uczy samodzielności myślenia i równocześnie nie przygotowuje do życia we współczesnym świecie.

A jak Polacy oceniają polską edukację na poziomie szkół wyższych? Są mniej krytyczni wobec polskiego systemu edukacji na poziomie wyższych uczelni (21 proc. ocenia ten system źle), niż są wobec szkolnictwa na poziomie podstawowym i średnim (36 proc. ocenia źle system edukacji na niższych poziomach). ¼ Polaków (25 proc.) ocenia polskie uczelnie pozytywnie, a połowa (54 proc.) średnio. Mężczyźni nieco niżej niż kobiety (23 proc. mężczyzn vs. 18 proc. kobiet) oceniają polski system edukacji na poziomie wyższych uczelni. W przypadku tego pytania pozostałe zmienne demograficzne nie mają większego znaczenia przy ocenie.

Pomimo iż ogólnie ocena polskiego systemu edukacji na poziomie wyższym jest dosyć pozytywna, to jednak 1/3 Polaków (33 proc.) uważa, że system ten jest gorszy od systemu nauczania na poziomie wyższym w innych krajach Unii Europejskiej. Zdecydowanie gorzej oceniają ten system osoby w wieku powyżej 45. roku życia (16 proc. osób w wieku 45-54 lata uważa, że jest on dużo gorszy) niż najmłodsze (2 proc. w wieku 18-24 lata).

Krytyka polskiego systemu edukacji na poziomie wyższym dotyczy dość podobnych aspektów co krytyka systemu na poziomie szkół podstawowych i średnich. Aczkolwiek w tym przypadku na pierwszym miejscu jest przekonanie, że programy zawierają wiele niepotrzebnych nikomu informacji (71 proc. Polaków zgadza się z tym stwierdzeniem).

Z tym że programy studiów są przeładowane niepotrzebnymi informacjami, zgadzają się częściej osoby z wyższym wykształceniem (51 proc. raczej zgadza się, a 23 proc. zdecydowanie się zgadza, razem 74 proc.) niż z podstawowym i zawodowym (49 proc. raczej zgadza się, a 13 proc. zdecydowanie się zgadza, razem 62 proc.). Podobnie z przekonaniem, że polskie uczelnie za mało uczą samodzielnego myślenia – zdecydowanie zgadza się z tym 23 proc. osób z wykształceniem wyższym, 18 proc. ze średnim, a tylko 10 proc. z wykształceniem podstawowym i zawodowym.

– Pomimo iż polski system edukacji na poziomie wyższym jest oceniany przez Polaków nieco lepiej niż na poziomie podstawowym i wyższym, to niezależnie od poziomu, największy problem, jaki widzą Polacy to przeładowanie materiału wieloma niepotrzebnymi informacjami, niewspieranie samodzielnego myślenia oraz niewystarczające przygotowanie do życia we współczesnym świecie – mówi prof. Dominika Maison.

I dodaje:

– Oczywiście w praktyce są szkoły oraz nauczyciele i wykładowcy, którzy podejmują indywidualne działania, aby dostosować system nauczania do zmieniającego się świata. Jednak cały czas uczenie się przez ucznia czy studenta polega często na zapamiętywaniu informacji, które w kilka sekund można znaleźć w internecie, w miejsce uczenia skutecznego poszukiwania informacji, odróżniania wiarygodnych źródeł informacji od niewiarygodnych, ćwiczenia tego, co można z różnymi informacjami zrobić oraz, wspierania nie tylko samodzielnego, ale też krytycznego myślenia.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie. ObserwujStrefaEdukacji.pl!