Czego się uczyć, aby znaleźć dobrą pracę? Nowe zawody dopiero powstaną. Najbardziej obiecująco wygląda branża IT – podkreślają eksperci

Świat przyspieszył. To, co zwykle trwało dekadę, dziś dzieje się w ciągu 2-3 lat. Chodzi o rozwój technologiczny, elektroniczną rewolucję i cyfryzację naszego życia. Oznacza to, że rynek pracy wymaga od nas wyjątkowej elastyczności i reagowania na zmiany. Według raportu opracowanego przez Światowe Forum Ekonomiczne, aż 65% dzieci rozpoczynających właśnie swoją edukację, ma pracować w zawodach, których jeszcze nie ma.

- Warto się do tego przygotować już dziś - podkreśla Magdalena Sekura Nowicka, szefowa Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego w Kaliszu. Nad tymi zagadnieniami pochylali się uczestnicy ogólnopolskiej konferencji „Efektywne doradztwo zawodowe i doradztwo kariery w obliczu wyzwań rynku pracy”, która odbyła się 15 listopada 2022 roku w Poznaniu.

- Pokolenie, które będzie mierzyło się z zupełnie nowymi wyzwaniami rynku pracy roboczo nazywamy pokoleniem Alpha. Wraz z ekspertami od edukacji, kształcenia zawodowego i rynku pracy szukaliśmy odpowiedzi na pytania: jak skutecznie dotrzeć do młodego pokolenia? Jak zmienia się system doradztwa zawodowego we współczesnym, zmieniającym się świecie? Jak widzą kandydatów do pracy pracodawcy? Jakich kompetencji oczekują dziś pracodawcy od kandydatów? Zastanawialiśmy się też jak efektywnie prowadzić doradztwo zawodowe w szkole – dodaje dyrektor CWRDiZ.

Coraz więcej pracy w nowych technologiach wykonuje się online. Pandemia koronawirusa miała również wpływ na upowszechnienie pracy zdalnej. Zintensyfikowała też rozwój platform zakupowych i sektor usług online. Poza wymuszonymi przez pandemię tzw. teleporadami lekarzy rodzinnych upowszechniły się też zdalne wizyty u psychologów, zdalne lekcje językowe, korepetycje online, a nawet treningi prowadzone za pośrednictwem Internetu.
To wszystko daje nowe możliwości i generuje nowe potrzeby – zarówno w sferze edukacji, jak i na rynku pracy.

Potrzebę przystosowania się do dynamicznie zmieniających się warunków kształcenia i rynku pracy, dostrzegają nie tylko pracodawcy, ale sami pracownicy. W raporcie „Technologia w służbie społeczeństwu. Czy Polacy zostaną społeczeństwem 5.0", aż 59 proc. badanych przyznaje, że nie wie, jakich nowych umiejętności cyfrowych powinni się uczyć.

Tymczasem 65 proc. Polaków ma świadomość, że w najbliższej przyszłości będą musieli się przekwalifikować i zmienić rodzaj wykonywanej pracy. Te przypuszczenia potwierdzają wspomniane już badania Światowego Forum Ekonomicznego: aż 2/3 dzieci rozpoczynających dziś naukę, ma pracować w zawodach, które jeszcze nie istnieją.

– Technika jutra potrzebuje ludzi, którzy potrafią myśleć krytycznie, torować sobie drogę w nowym środowisku i widzieć sens w ciągle zmieniającym się świecie – te słowa Alvina Tofflera, autora książki „Szok Przyszłości”, nie straciły na aktualności – podkreśla zajmująca się tematem Fundacja Digital Poland.

Pomimo że publikacja liczy sobie już pół wieku, wizjonerska opinia Tofflera zyskała wręcz na znaczeniu. Właśnie za sprawą wspomnianej już pandemii koronawirusa, w nauce, technologii oraz na samym rynku pracy pojawiły się nowe trendy. Ich pokłosiem z pewnością będą nowe zawody, zaspokajające nowe społeczne potrzeby.

Nie ma prostej odpowiedzi na pytanie, czego uczyć się dziś, aby odnaleźć się na rynku pracy jutro. Jak podkreślają eksperci, na pewno konieczna jest biegłość w obsłudze urządzeń cyfrowych i... otwarta głowa. Najlepiej odnajdą się w nowej i intensywnie zmieniającej się rzeczywistości zawodowej osoby, które są elastyczne, gotowe do przekwalifikowywania się, chętne do nauki nowych rzeczy. Gospodarka cyfrowa to gospodarka oparta na wiedzy - podkreślają eksperci.

Tymczasem badania przeprowadzone dla Polskiego Funduszu Rozwoju wskazują, że obecnie istnieje spora rozbieżność między umiejętnościami, które przekazywane są w polskich szkołach, a kompetencjami wymaganymi na rynku pracy. Natomiast raport Fundacji Digital Poland o kompetencjach cyfrowych wskazuje, że ponad 65 proc. lekcji w polskich szkołach, jeszcze przed pandemią odbywało się w formule wykładu.

– Dlatego przed nauczycielami ważne zadanie: wykorzystanie interaktywnych narzędzi, które wciągną uczniów w samodzielne odkrywanie odpowiedzi i aktywują innowacyjne myślenie – podkreśla Fundacja Digital Poland.

Takie spojrzenie znajduje wyraźne potwierdzenie w badaniach Światowego Forum Ekonomicznego. Wśród najbardziej pożądanych kompetencji znajdują się bowiem:

• analityczne myślenie,
• kreatywność,
• inteligencja emocjonalna,
• elastyczność,
• mentalność innowatora.