Dostępna jest nowa wirtualna lekcja od Muzeum Auschwitz. Dotyczy niewolniczej pracy więźniów

Autorem lekcji dostępnej na platformie edukacyjnej jest dr Piotr Setkiewicz, szef centrum badań w Miejscu Pamięci Auschwitz. Agnieszka Juskowiak-Sawicka z Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście podkreśla, że lekcja została podzielona na rozdziały omawiające różne aspekty pracy więźniów, w tym specyfikę komand roboczych – zarówno tych określanych jako „złe”, jak i „dobre”. Omówione są także: czas pracy, wskaźniki śmiertelności więźniów, skutki prób zwiększenia efektywności pracy oraz finansowe korzyści, jakie SS czerpała z niewolniczej pracy więźniów.

Dr Setkiewicz zwraca uwagę, że początkowo praca więźniów była sprawą drugorzędną.

– Późną jesienią 1939 roku, czyli w chwili rozpoczęcia przez SS rozmów z władzami wojskowymi w sprawie utworzenia na terenie byłych polskich koszar w Oświęcimiu „obozu kwarantanny”, kwestia zatrudnienia więźniów nie odgrywała właściwie żadnej roli. Osadzeni Polacy mieli w nim przebywać jedynie tymczasowo, aż do momentu pojawienia się możliwości transportu i zakwaterowania w innych obozach koncentracyjnych w Niemczech – czytamy na stronie Muzeum Auschwitz.

Szybko okazało się, że obóz nie będzie miał charakteru tymczasowego, a praca niewolnicza stanie się jego istotnym elementem. Z jednej strony służyła jako narzędzie terroru, z drugiej – przynosiła zyski SS. Pracę więźniów wykorzystywał niemiecki przemysł, a zarówno firmy państwowe, jak i prywatne, zapłaciły za nią około 60 milionów marek w latach 1940–1944.

Początkowo więźniowie byli zatrudniani przy prostych pracach, takich jak kopanie fundamentów, pogłębianie rowów, czy budowa dróg. Z czasem, do bardziej zaawansowanych zadań, potrzebowano również wykwalifikowanych pracowników.

Setkiewicz w swoim opracowaniu zauważa także, że wielu więźniów uważało pracę w obozie za narzędzie zagłady. Reinhard Heydrich podczas konferencji w Wannsee wspomniał, że „zatrudnienie Żydów przy budowie dróg na Wschodzie” miało przewidywalne, a wręcz pożądane skutki w postaci ich śmierci.

Od wiosny 1942 roku Auschwitz pełnił rolę zarówno obozu koncentracyjnego, jak i ośrodka natychmiastowej zagłady Żydów. W Auschwitz przeprowadzano selekcje deportowanych, w wyniku których około 20% Żydów kierowano do pracy, dając im tymczasowe odroczenie śmierci. Mimo to, jak podkreśla Setkiewicz, ideologia eksterminacji Żydów była nadrzędna wobec ekonomicznych korzyści z ich pracy.

Większość więźniów pracowała w bardzo ciężkich warunkach, co często prowadziło do chorób, ran, a także śmierci. Szczególnie okrutne warunki panowały w karnej kompanii, gdzie więźniowie byli bici przez kapo lub esesmanów.

Lekcja przygotowana przez Miejsce Pamięci Auschwitz dostępna jest w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej.

Muzeum Auschwitz, pionier e-learningu w Polsce, od 2012 roku publikuje materiały edukacyjne na temat historii obozu. Auschwitz, założony przez Niemców w 1940 roku jako obóz dla Polaków, dwa lata później stał się miejscem zagłady Żydów. W obozie zginęło co najmniej 1,1 miliona ludzi, głównie Żydów, ale również Polaków, Romów, jeńców sowieckich i przedstawicieli innych narodowości.

Powiedz nam, co o tym myślisz i zostaw komentarz.
Szanujemy każde zdanie i zachęcamy do dyskusji. Pamiętaj tylko, żeby nikogo nie obrażać!

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie.
Obserwuj StrefaEdukacji.pl!