Emerytura stażowa czy świadczenie kompensacyjne – co jest korzystniejsze dla nauczyciela? ZNP przygotowało przydatną grafikę

Wcześniejsze emerytury dla nauczycieli powracają w roku szkolnym 2024/2025, na początku jedynie dla określonej grupy osób. Są jednak pewne warunki, które trzeba spełnić, by móc uzyskać świadczenie. Ponadto – jak podkreślają nauczycielskie związki zawodowe – powracające obecnie emerytury stażowe nie są równoznaczne z przywróceniem art. 88 Karty Nauczyciela.

Przypomnijmy, że zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw „nauczyciele po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy, mogą przejść na emeryturę w wieku niższym […] jeżeli spełniają łącznie następujące warunki”:

• rozpoczęli przed dniem 1 stycznia 1999 r. faktyczne wykonywanie pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego, o których mowa w art. 1, brzmieniu obowiązującym w dniu rozpoczęcia pracy na tym stanowisku;
• mają okres składkowy wynoszący co najmniej 30 lat, w tym, co najmniej 20 lat faktycznego wykonywania pracy na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego;
• nie przysługuje im prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek na podstawie art. 88 ust. 2a Karty Nauczyciela (a więc dla osób, które wykonywały pracę pedagogiczną w szczególnym charakterze).

Od 1 września 2024 roku ze świadczenia mogą skorzystać nauczyciele urodzeni przed dniem 1 września 1966 r., w kolejnych latach nauczyciele:

• urodzeni przed po dniu 31 sierpnia 1966 r. a przed dniem 1 września 1969 r. (takie prawo uzyskają od 1 września 2025 roku);
• urodzeni po dniu 31 sierpnia 1969 r. (od 1 września 2026 roku).

Tak zwana kompensówka to odpowiednik emerytury pomostowej dla nauczycieli. Ze świadczenia kompensacyjnego mogą korzystać nauczyciele, którzy mają przepracowane 20 lat pracy (ale 30 lat okresu składkowego i nieskładkowego), rozwiązali umowę z pracodawcą i nie osiągnęli jeszcze wieku emerytalnego.

Nauczyciel ma prawo do uzyskania świadczenia kompensacyjnego, jeśli w latach 2023 i 2024 ukończył 55 lat (w przypadku kobiet) i 60 lat (w przypadku mężczyzn). Z kompensówki skorzystać mogą nauczyciele zatrudnieni w:

• publicznych i niepublicznych przedszkolach;
• publicznych i niepublicznych szkołach (o uprawnieniach szkół publicznych); publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego.

Dodatkowo w związku z wprowadzonymi zmianami świadczenie kompensacyjne mogą pobierać także (od 1 września 2024 r.) nauczyciele, którzy pracowali w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (w tym poradnie specjalistyczne udzielające dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu).

Związek Nauczycielstwa Polskiego przygotował grafikę, która szczegółowo omawia warunki, jakie trzeba spełnić, by móc skorzystać z emerytury stażowej oraz świadczenia kompensacyjnego, a także wyjaśnia, jak obliczania jest wysokość wcześniejszej emerytury oraz wysokość kompensówki.

Jednocześnie w komunikacie ZNP czytamy, że związek „domaga się faktycznego przywrócenia art. 88 ustawy Karta Nauczyciela”.

– W 2023 roku Związek Nauczycielstwa Polskiego zgłaszał korzystne dla nauczycieli poprawki do ustawy wprowadzającej nowe emerytury dla nauczycieli, ponieważ zaproponowane w ustawie emerytury stażowe nie są powrotem do wcześniejszych emerytur, które obiecywał minister edukacji Przemysław Czarnek – przekazało ZNP.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie. Obserwuj
StrefaEdukacji.pl!

Źródła:

• Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw;
• komunikat Związku Nauczycielstwa Polskiego.