Jak korzystać z ChatGPT w pracach naukowych? Czy to dozwolone? Oto rekomendacje dla środowiska akademickiego

Propozycje rekomendacji – skierowanych głównie do środowiska akademickiego – zostały przedstawione podczas czwartkowej konferencji na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach pt. „#AIChallenger. Biznes, nauka i społeczeństwo w świecie sztucznej inteligencji”.

Opracował je zespół naukowców z konsorcjum naukowo-dydaktycznego Cyber Science, tworzonego przez Uniwersytet Śląski w Katowicach, Naukową i Akademicką Sieć Komputerową – Państwowy Instytut Badawczy NASK, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach oraz Politechnikę Śląską.

Autorzy rekomendacji, na potrzeby ich opracowania, przyjęli definicję „generatorów treści” typu ChatGPT jako aplikację, która jest w stanie, po zadaniu jej odpowiednich kryteriów, samodzielnie wygenerować content w formie np.

• tekstu,
• obrazu,
• treści, która może sprawiać wrażenie stworzonej przez człowieka.

W swoich propozycjach naukowcy z Cyber Science podkreślili, że uczelnie powinny gwarantować otwartość naukową i dydaktyczną na nowoczesne narzędzia informatyczne.

Swoboda w korzystaniu z różnych narzędzi informatycznych, w tym takich jak generatory treści, wpisuje się w otwartość naukową nauki i dydaktyki – podali, dodając, że w pracy badawczej propaguje się różnorodność źródeł i treści.

Jednocześnie, uczelnie powinny zalecać krytyczne podejście do źródeł internetowych (w tym – do wiedzy pozyskanej z generatorów treści), a także do wyników uzyskanych przez generatory treści, uwzględniając:

• ryzyko stronniczości aplikacji AI,
• podatności na wadliwość źródeł,
• czy błędy w odpowiedziach.

Wykorzystujący generatory treści ponosi osobiście odpowiedzialność za dane opublikowane, a wcześniej wygenerowane przez generator – czytamy.

Ważne okazały się także kwestie etyczne, prawa autorskie i rozwój. Naukowcy postulują:

• konieczność każdorazowego wskazywania użycia generatora treści, ponieważ powstałe w ten sposób dzieło nie jest autorstwa osoby, która skorzystała z tego narzędzia;
• ciągłe podnoszenie kwalifikacji całego środowiska akademickiego w zakresie wykorzystywania generatorów treści;
• propagowanie wiedzy o narzędziach tego typu, w tym zasad etycznych oraz prawnych ich wykorzystania w procesie naukowym i dydaktycznym.

Według oceny ekspertów, nauczyciele akademiccy powinni uwzględniać możliwość wykorzystywania przez studentów generatorów treści, a co za tym idzie, powinni tak opracowywać testy, egzaminy i inne formy zaliczeń, by umożliwiały one weryfikację rzeczywistej wiedzy studentów.

Naukowcy z Cyber Science zalecają także weryfikowanie np. dyplomowych prac studentów, pod względem wykorzystania w nich treści wygenerowanych przez aplikacje.

Twórcy rekomendacji postulują ponadto konieczność przeciwdziałania nadużyciom „wykorzystania w pracy naukowej, dydaktycznej czy też w zakresie zaliczania wiedzy przez studentów narzędzi typu generator treści w sposób sprzeczny z przepisami prawa, przepisami wewnętrznymi uczelni oaz zasadami etycznymi oraz niniejszymi wytycznymi”.