Jak zwracać się do uczniów niebinarnych? Ordo Iuris pisze poradnik zaimkowy, odpowiada mu LGBTplusME

Instytut Ordo Iuris opublikował poradnik dla zaniepokojonych nauczycieli, który ma pomóc w reagowaniu na kwestie związane z używaniem imion i zaimków niezgodnych z płcią biologiczną uczniów. Poradnik zatytułowany „Gdy Kasia twierdzi, że jest Tomkiem” podkreśla, że nauczyciele nie są zobowiązani do stosowania takich form i że odmowa nie stanowi dyskryminacji. Dokument zwraca uwagę na prawa nauczycieli, w tym wolność sumienia i religii i dostarcza im argumentów prawnych przygotowanych przez prawników Ordo Iuris. Poradnik dostępny jest nieodpłatnie w szkołach i online.

Ci, którzy łączą kwestie respektowania tożsamości płciowej z ochroną własnych przekonań religijnych i moralnych, mogą go uznać za ważny w kontekście wolności sumienia. Jednak krytycy mogą postrzegać takie działania jako sprzyjające wykluczeniu i stygmatyzacji osób transpłciowych, szczególnie w środowisku szkolnym, gdzie akceptacja i wsparcie odgrywają istotną rolę dla zdrowia psychicznego uczniów. Okazuje się, że znalezienie balansu między wolnością wyznania a poszanowaniem tożsamości uczniów może być wyzwaniem.

Chociaż materiał przygotowany przez Instytut Ordo Iuris podkreśla aspekty prawne związane z zagadnieniem tożsamości, można dostrzec pewne nieścisłości oraz potencjalnie kontrowersyjne założenia, które można poddawać dyskusji.

• Rozdzielanie tożsamości prawnej od tożsamości osobistej

Dokument opiera się na prawnym podejściu do tożsamości, uznając akty stanu cywilnego za podstawę dla imion i płci. Tymczasem współczesne podejście do tożsamości płciowej uwzględnia fakt, że płeć może być rozumiana nie tylko w kategoriach biologicznych, ale także psychologicznych i społecznych. Podkreślanie tylko biologicznego aspektu tożsamości może prowadzić do ignorowania potrzeb uczniów transpłciowych i niebinarnych.

• Zagadnienia dotyczące dyskryminacji

W poradniku stwierdza się, że odmowa używania preferowanych zaimków i imienia nie stanowi dyskryminacji, ponieważ nauczyciele mają prawo opierać się na dokumentach urzędowych. To podejście może jednak być sprzeczne z zasadami równego traktowania i antydyskryminacji, szczególnie w kontekście rosnącej liczby krajów oraz instytucji międzynarodowych, które uznają zaimki zgodne z tożsamością płciową za część praw osobistych i godności człowieka. W takim ujęciu odmowa mogłaby być postrzegana jako forma dyskryminacji ze względu na tożsamość płciową.

• Zasada wolności sumienia i religii

Poradnik podkreśla wolność sumienia i religii nauczycieli jako prawo chroniące ich przed koniecznością używania zaimków i imion niezgodnych z dokumentami uczniów. Jednak to podejście może rodzić konflikty z innymi prawami, szczególnie z zasadami równości i niedyskryminacji.

• Stereotypowe podejście do młodzieży transpłciowej

W niektórych fragmentach poradnika pojawiają się tezy o „społecznej epidemii” czy „zarażeniu rówieśniczym”, co może sugerować, że transpłciowość jest jedynie wynikiem wpływu otoczenia, a nie autentycznym przeżyciem osób. Takie podejście może być uznane za uproszczone i krzywdzące, zwłaszcza wobec badań naukowych, które wskazują na złożoność kwestii tożsamości płciowej i jej głębokie podłoże psychologiczne.

• Brak uwzględnienia międzynarodowych standardów

Dokument odwołuje się głównie do polskich przepisów prawnych, a nie wspomina o międzynarodowych standardach ochrony praw człowieka, takich jak wytyczne ONZ czy Unii Europejskiej, które coraz częściej uznają prawa osób transpłciowych, w tym prawo do używania preferowanych zaimków, jako część praw człowieka.

Podsumowując, poradnik zawiera podejście, które w znacznym stopniu opiera się na prawnych i biologicznych aspektach płci, ale nie uwzględnia w pełni złożoności kwestii tożsamości płciowej i współczesnych standardów równościowych.

Na stronie LGBTplusMe znajdziemy dokument „Prawa młodzieży transpłciowej w świetle Karty Praw Podstawowych UE”, który jest kompleksowym źródłem informacji na temat praw młodzieży transpłciowej w szkołach. Dokument opiera się na przepisach międzynarodowych, w tym Karcie Praw Podstawowych UE, i ma na celu wspieranie młodzieży transpłciowej, promowanie równości oraz zapobieganie dyskryminacji i przemocy.

Obejmuje takie kwestie jak prawo do używania imion i zaimków zgodnych z tożsamością płciową, dostęp do wsparcia psychologicznego oraz tworzenie bezpiecznego środowiska edukacyjnego. Pomaga zrozumieć, jak te prawa można egzekwować w codziennej praktyce szkolnej. Omawia takie zagadnienia jak:

• Prawo do tożsamości płciowej: tożsamość płciowa to podstawowe prawo człowieka. Dokument podkreśla, że osoby transpłciowe mają prawo do życia w zgodzie ze swoją tożsamością, a prawo to obejmuje zarówno życie prywatne, jak i publiczne.
• Używanie właściwych zaimków: młodzież transpłciowa ma prawo do bycia określaną zaimkami zgodnymi z ich tożsamością płciową. Niewłaściwe użycie imion czy zaimków (tzw. deadname) może stanowić naruszenie ich godności i może być traktowane jako dyskryminacja​.
• Korzystanie z odpowiednich łazienek: osoby transpłciowe mają prawo korzystać z łazienek zgodnych z ich tożsamością płciową. Szkoły powinny dążyć do zapewnienia dostępu do neutralnych płciowo toalet, aby zwiększyć komfort i bezpieczeństwo tych uczniów.
• Prawo do uczestniczenia w odpowiednich grupach zajęć, takich jak WF: młodzież transpłciowa ma prawo do uczestniczenia w zajęciach wychowania fizycznego zgodnych z ich tożsamością płciową. Szkoły muszą dbać o to, by unikać dyskryminacji i tworzyć komfortowe warunki dla wszystkich uczniów.
• Prawo do używania właściwych dokumentów: dokumentacja szkolna, w tym legitymacje i świadectwa, powinna odzwierciedlać tożsamość płciową uczniów. W wielu przypadkach, osoby transpłciowe są zmuszone używać dokumentów zawierających ich deadname, co może prowadzić do stresu i dyskryminacji.
• Kontekst prawny w Polsce: choć polskie prawo nie przewiduje jeszcze kompleksowych regulacji dotyczących uzgodnienia płci dla osób niepełnoletnich, szkoły mają obowiązek wspierać uczniów transpłciowych w zakresie ich tożsamości płciowej, stosując najlepsze praktyki, które minimalizują dyskryminację.

Czytaj także:Trzeba przede wszystkim pokazywać, że człowiek jest człowiekiem – rozmowa z posłem Józefaciukiem

Powiedz nam, co o tym myślisz i zostaw komentarz.
Szanujemy każde zdanie i zachęcamy do dyskusji. Pamiętaj tylko, żeby nikogo nie obrażać!

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie.
Obserwuj StrefaEdukacji.pl!