Światowy Dzień Pluszowego Misia - kiedy go obchodzimy? Skąd bierze się niesłabnąca od dziesiątek lat popularność pluszowych niedźwiadków?

Światowy Dzień Pluszowego Misia obchodzimy od 2002 roku. I choć misiowe święto jest stosunkowo młode, to sama historia sympatycznego pluszaka liczy sobie o całe 100 lat więcej.

Jakiej narodowości jest pluszowy niedźwiadek? Najpewniej pochodzi z USA, a przynajmniej amerykańska anegdota związana z „narodzinami” przytulanki, jest tą najpopularniejszą. Dotyczy wydarzeń z listopada 1902 roku. Podczas polowania, w którym uczestniczył prezydent Stanów Zjednoczonych Theodore Roosevelt, mały niedźwiadek miał być prezydenckim trofeum. Maluch rozczulił jednak Roosevelta i prezydent nakazał puścić niedźwiadka wolno. Wydarzenie uwiecznił rysownik Clifford Berryman, a jego pracę opublikował dziennik „The Washington Post”.

Grafika zainspirowała Morrisa Mitchoma, producenta zabawek. Mitchom uzyskał zgodę prezydenta i rozpoczął produkcję pluszowych niedźwiadków. Misie, aby upamiętnić scenę podczas polowania, zostały nazwane „Teddy’s Bear” – z użyciem zdrobnieniem imienia Roosevelta. Z czasem, w mowie potocznej, same niedźwiadki przybrały imię Teddy. Dziś pluszowa zabawka nosi nazwę „Teddy Bear” – niezależnie od tego, jakie imię nada jej mały opiekun.

Inna dość popularna historia skłania do poszukiwania misiowych korzeni w Niemczech. Według tej opowieści, pod koniec XIX wieku, Margarete Steiff, częściowo sparaliżowana kobieta, aby czymś wypełnić czas, szyła pluszowe zwierzątka. Jej siostrzeniec Richard Steiff docenił pomysłowość ciotki i postanowił otworzyć zakład produkujący pluszowe zabawki. W 1903 roku Steiff wziął udział w targach w Lipsku.

Przytulanki zainteresowały przedsiębiorców zza oceanu i Amerykanie od ręki zamówili 3 tysiące pluszowych misiów. Niedźwiadki skradły serca amerykańskich dzieci, a z czasem misie stały się jednymi z najukochańszych zabawek niemal na całym świecie.

Dlaczego akurat misie? Pluszowe niedźwiadki budzą nie tylko w dzieciach ciepłe uczucia. Miś jest silny, ale nieco niezdarny i nieporadny. Proporcjami pluszowego ciała, niedźwiadek przypomina właśnie małe dziecko. Może dlatego kilkulatki tak chętnie powierzają misiom swoje sekrety, smutki i radości.

Dziś pluszowe zwierzątka urzekają miękkością i kolorami. Tymczasem pluszowe misie, na początku swojej historii nieco bardziej przypominały prawdziwe niedźwiadki. Plusz był miły w dotyku, ale nie tak puchaty, jak dzisiejsze materiały.

Pierwsze misie nie były też tak „przytulne”, jak obecnie. Wszystko to za sprawą wypełnienia – pluszowe misie były bowiem wypełniane „na twardo” trocinami, lnianymi pakułami lub zbitą, surową wełną. Te szyte w domach przez babcie czy mamy – najczęściej wypychane były skrawkami tkanin. Ten brak miękkości nie przeszkadzał jednak dzieciom darzyć niedźwiadków gorącym uczuciem.

Dlaczego warto podarować dziecku pluszowego misia?

• opieka nad bezradnym pluszakiem uczy odpowiedzialności i troski;
• przytulanki pomagają przełamać dziecięce lęki;
• przytulanie pluszowych, miękkich misiów działa uspokajająco;
• pluszowe niedźwiadki pobudzają wyobraźnię.

Jednym z najsłynniejszych pluszowych niedźwiadków jest Kubuś Puchatek. W angielskiej powieści Alana Alexandra Milne’a, niedźwiadek to właściwie niedźwiedzica o imieniu Winnie. Jej pierwowzorem była prawdziwa niedźwiedzica Winnipeg, która zakupiona przez porucznika Harry’ego Colebourn’a z Korpusu Weterynaryjnego Armii Kanadyjskiej, trafiła ostatecznie do londyńskiego ZOO. Chris (tak, tak – ten właśnie Krzyś) Milne – syn pisarza nazwał imieniem niedźwiedzicy swojego pluszowego misia. A ojciec zainspirowany przywiązaniem chłopca do niedźwiadka, napisał powieść o przygodach chłopca i „misia o bardzo małym rozumku”.

Kolejny słynny, brytyjski – i oczywiście pluszowy – niedźwiadek, to miś Paddington. Bohater książek dla dzieci. Ich autor - Michael Bond wypatrzył misia na sklepowej półce i postanowił kupić do pod choinkę dla żony. Para mieszkała wówczas nieopodal kolejowej stacji Paddington – i jej imię otrzymał właśnie miś, bohater kilkunastu książek i animowanych filmów, ulubieniec małych Brytyjczyków.

Miś Uszatek, to chyba najsłynniejszy polski pluszowy miś. Niedźwiadek z „klapniętym uszkiem”, który przeżywa liczne przygody w gronie przyjaciół i spędza z nimi czas na podwórku lub w przedszkolu, to postać stworzona przez poetę Czesława Janczarskiego oraz grafika i ilustratora Zbigniewa Rychlickiego. Większość kojarzy go jako bohatera telewizyjnej, animowanej dobranocki, jednak pierwsze kroki Uszatek stawiał jako postać z opowiadań publikowanych w miesięczniku „Miś”.

Dziś na egzamin maturalny nie można wnosić maskotek. Jeszcze kilka lat temu niemal na każdej ławce zdających egzamin dojrzałości zasiadał… pluszowy miś. Tak, tak! Choć maturzyści stoją u progu dorosłości, to tego dnia pluszowa przytulanka nie była żadnym powodem do wstydu. Wręcz przeciwnie. Pluszowy miś miał działać jak amulet i jak twierdzą ówcześni maturzyści, zdecydowanie przynosił szczęście zdającym.
W moc pluszowego misia wierzono tak bardzo, że w 1965, w LO im Stefana Batorego w Warszawie, każdy abiturient zastał na egzaminacyjnej ławce specjalnie przygotowanego na tę okazję Misia Maturka.

25 listopada, z okazji misiowego święta organizowane są liczne atrakcje dla najmłodszych. Spotkania, zabawy, festyny, seanse filmowe, których głównym bohaterem jest właśnie pluszowy miś. Tego dnia zwykle przedszkolaki i uczniowie początkowych klas podstawówki przynoszą na zajęcia swoje przytulanki, opowiadają o nich kolegom i wraz z pluszakami uczestniczą w grupowych zabawach.