„Lektury dostępne” dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi są już online. Opracowali je eksperci z Uniwersytetu Warszawskiego

Seria „Lektury dostępne” to multimedialne książki pomocnicze do edukacji językowej i polonistycznej wraz z odpowiadającymi im materiałami ćwiczeniowymi, które służą utrwalaniu wiedzy i umiejętności określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych. Zostały opracowane z myślą o uczniach:

• mających trudności w uczeniu się i/lub komunikowaniu,
• dzieci niesłyszących,
• słabosłyszących,
• z niepełnosprawnością intelektualną,
• z autyzmem,
• z afazją.

Cykl został opracowany na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki przez zespół doświadczonych ekspertów współpracujących z Pracownią Lingwistyki Migowej Uniwersytetu Warszawskiego. W przygotowaniu tłumaczeń na polski język migowy (PJM) uczestniczyli głusi użytkownicy tego języka będący wykładowcami Uniwersytetu Warszawskiego.

Seria to pierwsze w Polsce multimedialne lektury szkolne łączące różne sposoby rozumienia tekstu:

• tekst czytany,
• tekst migany w polskim języku migowym (PJM),
• tekst łatwy do czytania (ETR),
• tekst wspomagany komunikacją wykorzystującą symbole (tablice komunikacyjne wykorzystujące piktogramy PCS),
• historia obrazkowa z tekstem – komiks.

– Mamy 60 tytułów lektur wraz z materiałami ćwiczeniowymi - poinformowała rzecznik prasowa MEiN Adrianna Całus-Polak. – Nadal planujemy współpracować z UW w dziedzinie nauczania polegającego na opracowaniu w latach 2023-2025 podręczników, materiałów edukacyjnych i materiałów ćwiczeniowych oraz książek pomocniczych, dostosowanych do potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych uczniów niepełnosprawnych: mających trudności w uczeniu lub komunikowaniu się, w tym niewidomych, słabowidzących, niesłyszących, słabosłyszących, z niepełnosprawnością intelektualną, autyzmem i afazją, uczęszczających do szkół podstawowych i ponadpodstawowych – dodała.

„Lektury dostępne” można pobrać na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej.

Barierę w pracy z tekstami może dla uczniów z niektórymi niepełnosprawnościami stanowić język utworów zawierający archaizmy i słownictwo rzadko obecne w codziennych sytuacjach komunikacyjnych. Problemem bywa też sam charakter utworów. Trudności powodują, że wielu uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi pozbawionych jest możliwości obcowania z kanonem literatury polskiej, a tym samym z dużym fragmentem kultury.

Celem projektu „Lektury dostępne” jest przeciwdziałanie tego rodzaju wykluczeniu. Wzbogacenie lektury o filmy z tłumaczeniami migowymi stanowi znaczącą pomoc w pełnym i dokładnym zrozumieniu treści. Poznając je, oprócz realizacji zadań szkolnych, uczeń rozwija biegłość w zakresie języka polskiego oraz języka migowego. Zróżnicowany zestaw materiałów ma umożliwić wybór tych, które najlepiej odpowiadają potrzebom konkretnego ucznia.

Pierwsze pozycje z serii „Lektury dostępne” udostępniono w grudniu 2020 r. Były to „Królowa Śniegu” Jana Christiana Andersena oraz „Śnieżka” Braci Grimm.

Obecnie, wśród polskich utworów opracowanych z myślą o uczniach z niepełnosprawnościami mającymi trudności w uczeniu, są m.in.:

• fraszki i treny Jana Kochanowskiego,
• bajki Ignacego Krasickiego,
• ballady Adama Mickiewicza,
• wiersze Juliusza Słowackiego,
• poezja Cypriana Kamila Norwida,
• wiersze Bolesława Leśmiana,
• utwory Krzysztofa Kamila Baczyńskiego,
• a także „Pan Tadeusz”,
• „Katarynka” Bolesława Prusa,
• „Janko Muzykant” Henryka Sienkiewicza
• i „Zemsta” Aleksandra Fredry.

Z literatury obcej dostępny jest m.in.:

• „Tajemniczy ogród” Frances Hodgson Burnett,
• „Przygody Tomka Sawyera” Marka Twaina.

Są to utwory z kanonu lektur szkolnych obowiązujących w szkole podstawowej. Niektóre z nich znajdują się na liście lektury obowiązkowych na egzaminie ósmoklasisty.