Lektury obowiązkowe na maturę 2025 są inne niż wcześniej? Sprawdź listę

Matura z języka polskiego w 2025 r. jest zgodna z nowym informatorem, który został opublikowany pod koniec sierpnia 2024 roku na stronie CKE.

Zasadniczo matura w formule 2023 pozostaje taka sama, a więc:

• uczniowie mają 240 minut na rozwiązanie zadań;
• arkusz składa się z trzech części: Język polski w użyciu, test historycznoliteracki oraz wypracowanie maturalne (tzw. rozprawka);
• maksymalna liczba punktów, jaką można zdobyć, wynosi 60.

W związku z obowiązywaniem od roku szkolnego 2024/2025 nowych podstaw programowych, zmienia się także lista lektur obowiązkowych na maturę:

• Jak wyjaśniono w informatorze uczniów, na maturze 2025 obowiązują lektury obowiązkowe z zakresu szkoły średniej i szkoły podstawowej (ich znajomość jest sprawdzana na maturze ustnej i w tekście historycznoliterackim);
• W teście historycznoliterackim mogą pojawić się także zadania oparte na fragmentach utworów epickich i dramatycznych. jednak do poprawnego rozwiązania zadania wystarczy znajomość nie całości, a jedynie fragmentu;
• w latach 2025-2028 uczniowie mogą odwoływać się w wypracowaniu (spełniając obowiązek odwołania się do lektury obowiązkowej) do utworów w będących lekturami obowiązkowymi w podstawie programowej z 2018 r. Zmieni się to dopiero od 2029 r., kiedy możliwe będzie odwoływanie się jedynie do lektur obowiązkowych ujętych w podstawie programowej z 2024 roku.

Jak podano w najnowszym informatorze na maturze ustnej oraz teście historycznoliterackim sprawdzana będzie znajomość lektur obowiązkowych, a więc następujących pozycji:

• Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
• Jan Parandowski, Mitologia, cz. I Grecja
• Homer, Iliada (fragmenty)
• Sofokles, Antygona
• Lament świętokrzyski (fragmenty)
• Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty)
• Pieśń o Rolandzie (fragmenty)
• William Szekspir, Makbet
• Molier, Skąpiec
• Ignacy Krasicki, wybrana satyra
• Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność; Dziady cz. III
• Bolesław Prus, Lalka
• Henryk Sienkiewicz, Potop (fragmenty)
• Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara
• Stanisław Wyspiański, Wesele
• Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (fragmenty)
• Stefan Żeromski, Przedwiośnie
• Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty)
• Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu
• Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat (fragmenty)
• Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem
• Albert Camus, Dżuma
• George Orwell, Rok 1984
• Sławomir Mrożek, Tango
• Marek Nowakowski, Górą „Edek” (z tomu Prawo prerii)
• Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie)
• Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach)
• Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty).

Ponadto uczniowie w teście historycznoliterackim mogą znaleźć się też zadania dotyczące lektur z zakresu szkoły podstawowej, a więc:

• bajek Ignacego Krasickiego;
• Dziadów cz. II oraz Pana Tadeusza (księgi: I, II, IV, X, XI, XII) Adama Mickiewicza
• Zemsty Aleksandra Fredry
• Balladyny Juliusza Słowackiego

Zastrzeżono jednak, że w tym przypadku w arkuszu zostanie zamieszczony fragment lektury.

W latach 2025-2028 zdający w wypracowaniu może odwołać się do lektur zarówno z nowej podstawy programowej, jak i z tej z roku 2018 r. Szczegółowy wykaz tych lektur został podany w informatorze.

Zakres podstawowy

• Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
• Jan Parandowski, Mitologia, cz. I Grecja
• Homer, Iliada (fragmenty)
• Sofokles, Antygona
• Lament świętokrzyski (fragmenty)
• Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty)
• Pieśń o Rolandzie (fragmenty)
• William Szekspir, Makbet
• Molier, Skąpiec
• Ignacy Krasicki, wybrana satyra
• Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność; Dziady cz. III
• Bolesław Prus, Lalka
• Henryk Sienkiewicz, Potop (fragmenty)
• Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara
• Stanisław Wyspiański, Wesele
• Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (fragmenty)
• Stefan Żeromski, Przedwiośnie
• Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty)
• Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu
• Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat (fragmenty)
• Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem
• Albert Camus, Dżuma
• George Orwell, Rok 1984
• Sławomir Mrożek, Tango
• Marek Nowakowski, Górą „Edek” (z tomu Prawo prerii)
• Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie)
• Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach)
• Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty)

Ponadto z zakresu szkoły podstawowej

• Ignacy Krasicki, bajki
• Adam Mickiewicz, Dziady cz. II, Pan Tadeusz (księgi: I, II, IV, X, XI, XII)
• Aleksander Fredro, Zemsta
• Juliusz Słowacki, Balladyna

Zakres rozszerzony

• Homer, Odyseja (fragmenty)
• Dante Alighieri, Boska Komedia (fragmenty)
• Jan Kochanowski, Treny (jako cykl poetycki)
• William Szekspir, Hamlet
• Juliusz Słowacki, Kordian
• realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (Honoré de Balzac, Ojciec Goriot lub Charles Dickens, Klub Pickwicka, lub Mikołaj Gogol, Martwe dusze, lub Gustaw Flaubert, Pani Bovary)
• Franz Kafka, Proces (fragmenty)
• Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata
• Stanisław Ignacy Witkiewicz, Szewcy
• Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu Sklepy cynamonowe
• Tadeusz Konwicki, Mała Apokalipsa
• Janusz Głowacki, Antygona w Nowym Jorku
• Sławomir Mrożek, wybrane opowiadanie
• wybrany esej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Zbigniewa Herberta

Lektury obowiązkowe zgodne z podstawą programową z 2018 r.

Zakres podstawowy

• Legenda o św. Aleksym (fragmenty)
• Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu (fragmenty)
• Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty)
• Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich
• Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty)
• Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty)
• William Szekspir, Romeo i Julia
• Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod
• Bolesław Prus, Z legend dawnego Egiptu
• Eliza Orzeszkowa, Gloria victis
• Stefan Żeromski, Rozdzióbią nas kruki, wrony…
• Tadeusz Borowski, Ludzie, którzy szli
• Józef Mackiewicz, Droga donikąd (fragmenty)
• Marek Nowakowski, Raport o stanie wojennym (wybrane opowiadanie)
• Jacek Dukaj, Katedra (z tomu W kraju niewiernych)
• Antoni Libera, Madame

Ponadto z zakresu szkoły podstawowej
Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz

Zakres rozszerzony

• Arystoteles, Poetyka, Retoryka (fragmenty)
• Platon, Państwo (fragmenty)
• Arystofanes, Chmury
• Wergiliusz, Eneida (fragmenty)
• św. Augustyn, Wyznania (fragmenty)
• św. Tomasz z Akwinu, Summa teologiczna (fragmenty)
• François Rabelais, Gargantua i Pantagruel (fragmenty)
• Michel de Montaigne, Próby (fragmenty)
• Juliusz Słowacki, Lilla Weneda
• Zygmunt Krasiński, Nie-Boska Komedia
• Stanisław Wyspiański, Noc listopadowa
• Jorge Luis Borges, wybrane opowiadanie

Patrząc jedynie przez pryzmat lektur, które zostały określone w pierwszej części informatora (a więc których znajomość będzie sprawdzana w teście historycznoliterackim oraz na maturze ustnej), okazuje się, że jest ich 34. W tym zestawieniu znajdziemy 12 fragmentów utworów, a więc finalnie możemy mówić o 22 lekturach obowiązkowych.

Czytaj także: Kiedy jest matura 2025? Sprawdź terminy

W przypadku wypracowania lista lektur znacząco się wydłuża, ale to dobra informacja dla uczniów, którzy mają większy katalog tekstów do wyboru w przypadku konieczności odwołania się do lektury obowiązkowej.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie. ObserwujStrefaEdukacji.pl!