Co to jest lektura uzupełniająca?
Każdy nauczyciel oprócz lektur obowiązkowych, musi omówić z uczniami dodatkowe książki. Sam decyduje, jakie omówi tytuły lub robi to w porozumieniu z uczniami, bibliotekarzami szkolnymi lub zespołem. Wybierając konkretne tytuły może skorzystać z listy lektur uzupełniających, czyli przykładowych książek polecanych przez MEN lub wybrać inne wartościowe i odpowiednie dla wieku utwory spoza tej listy, które uzna za odpowiednie dla swoich uczniów.
Lista lektur uzupełniających nie jest obowiązkowa. Z założenia lektury uzupełniające dają nauczycielowi swobodę w wyborze omawianych treści, które powinien dostosować do możliwości i zainteresowań swoich uczniów. Przykładowo – w klasie sportowej, skupiającej miłośników piłki nożnej, może zdecydować, że omówi biografię znanego piłkarza i na jej podstawie zrealizuje wybrane cele z podstawy programowej.
Nauczyciel, choć może wybrać, co będzie omawiał, a czego nie, nie może zrezygnować z omawiania lektur uzupełniających w ogóle. W klasach IV-VI musi zrealizować przynajmniej dwie dodatkowe pozycje książkowe w roku, a w klasach VII-VIII przynajmniej jedną.
Jakie są lektury uzupełniające w szkole podstawowej?
Chociaż każdy nauczyciel ma prawo do swobodnego wyboru pozycji uzupełniających, większość nauczycieli wybiera te z listy polecanych lektur uzupełniających przygotowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Obecnie lista ta obejmuje zarówno współczesne pozycje, jak i klasyki.
Aktualna lista lektur uzupełniających dla II etapu edukacyjnego
- Adam Bahdaj, Kapelusz za 100 tysięcy;
- Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragmenty);
- Justyna Bednarek, Dom nr 5;
- Paweł Beręsewicz, Wszystkie lajki Marczuka;
- Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród lub inna powieść;
- Lewis Carroll, Alicja w Krainie Czarów;
- Agatha Christie, wybrana powieść kryminalna;
- Carlo Collodi, Pinokio;
- Lloyd Cassel Douglas, Wielki Rybak;
- Aleksander Dumas, Trzej muszkieterowie;
- Arkady Fiedler, Dywizjon 303;
- John Flanagan, Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu;
- Olaf Fritsche, Skarb Troi;
- Ernest Hemingway, Stary człowiek i morze;
- Emilia Kiereś, Rzeka;
- Joseph Rudyard Kipling, Księga dżungli;
- Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy, Bankructwo małego Dżeka;
- Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi;
- Barbara Kosmowska, Pozłacana rybka;
- Barbara Kosmowska, Paweł Beręsewicz i inni, Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach;
- Zofia Kossak-Szczucka, Bursztyny (wybrane opowiadanie), Topsy i Lupus;
- Marcin Kozioł, Skrzynia Władcy Piorunów;
- Selma Lagerlöf, Cudowna podróż;
- Karolina Lanckorońska, Wspomnienia wojenne 22 IX 1939–5 IV 1945 (fragmenty);
- Stanisław Lem, Cyberiada (fragmenty);
- Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe;
- Kornel Makuszyński, wybrana powieść;
- Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo;
- Alan Aleksander Milne, Kubuś Puchatek;
- Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza;
- Małgorzata Musierowicz, wybrana powieść;
- Ewa Nowak, Pajączek na rowerze;
- Edmund Niziurski, Sposób na Alcybiadesa;
- Sat-Okh, Biały Mustang;
- Longin Jan Okoń, Tecumseh;
- Raquel Jaramillo Palacio, Cudowny chłopak;
- Katherine Paterson, Most do Terabithii;
- Sara Pennypacker, Pax;
- Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny;
- Bolesław Prus, Katarynka, Placówka, Zemsta;
- Rick Riordan, Percy Jackson i bogowie olimpijscy;
- Henryk Sienkiewicz, Janko Muzykant, Krzyżacy, Sąd Ozyrysa, W pustyni i w puszczy;
- Eric-Emmanuel Schmitt, Oskar i pani Róża;
- Nicolas Sparks, Jesienna miłość;
- Marcin Szczygielski, Teatr Niewidzialnych Dzieci, Arka czasu;
- Alfred Szklarski, wybrana powieść;
- Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera;
- Melchior Wańkowicz, Bitwa o Monte Cassino (fragmenty), Ziele na kraterze;
- Danuta Wawiłow, Natalia Usenko, Wierzbowa 13. Opowieści z Wierzbowej 13;
- Louis de Wohl, Posłaniec króla;
- Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Stan splątania;
- Marcus Zusak, Złodziejka książek;
- wybrane pozycje z serii Nazywam się… (np. Mikołaj Kopernik, Fryderyk Chopin, Maria
- Skłodowska-Curie, Jan Paweł II i inni).
Nauczyciel decyduje sam, w której klasie omówi poszczególne lektury.
Lektury uzupełniające dla klasy IV
Klasa czwarta to początek drugiego etapu edukacyjnego. Dla wielu czwartoklasistów zmiana rytmu nauczania jest dużym wyzwaniem, a odnalezienie się w nowych obowiązkach może wymagać czasu. Planując lektury uzupełniające dla klasy IV warto mieć to na względzie i wybrać takie pozycje, które zachęcą dzieci do czytania, urozmaicą im czas i będą odpowiednie tematycznie i literacko. Poniżej przedstawiamy propozycje lektur uzupełniających dla klasy czwartej, ale z podkreśleniem, że ostateczny wybór leży zawsze po stronie nauczyciela.
Przykładowa lista lektur uzupełniających dla klasy IV:
- Adam Bahdaj, Kapelusz za 100 tysięcy;
- Carlo Collodi, Pinokio;
- Emilia Kiereś, Rzeka;
- Joseph Rudyard Kipling, Księga dżungli;
- Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy;
- Alan Aleksander Milne, Kubuś Puchatek;
- Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza;
- Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi;
- Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo;
- Ewa Nowack, Pajączek na rowerze;
- Sara Pennypacker, Pax;
- Danuta Wawiłow, Natalia Usenko, Wierzbowa 13. Opowieści z Wierzbowej 13.
Warto także uwzględnić inne utwory, nieznajdujące się na liście, np.:
- Roald Dahl, Charlie i fabryka czekolady;
- Andrzej Maleszka, Olbrzym;
- Dorota Terakowska, Dzień i noc czarownicy;
- Ewa Chotomska, Pamiętnik Felka Parerasa;
- Marcin Szczygielski, Klątwa dziewiątych urodzin;
- Joanna Chmielewska, Nawiedzony dom;
- J.K. Rowling, Harry Potter i komnata tajemnic.
Lektury uzupełniające dla klasy V
- Lewis Carroll, Alicja w Krainie Czarów;
- Paweł Beręsewicz, Wszystkie lajki Marczuka;
- Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród;
- John Flanagan, Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu;
- Selma Lagerlöf, Cudowna podróż;
- Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe;
- Rick Riordan, Percy Jackson i bogowie olimpijscy;
- Małgorzata Musierowicz, Opium w rosole, Kwiat Kalafiora;
- Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy;
- Edmund Niziurski, Sposób na Alcybiadesa;
- Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera;
- Alfred Szklarski, wybrana powieść;
- Justyna Bednarek, Dom nr 5;
- Olaf Fritsche, Skarb Troi.
Lub inne:
- Marcin Szczygielski, Za niebieskimi drzwiami;
- Brandon Mull, Baśniobór;
- Dorota Kassjanowicz, Cześć, wilki!;
- Katarzyna Ryrych, Koniec świata nr 13;
- Juliusz Verne, W 80 dni dookoła świata;
- Roald Dahl, Matylda.
Lektury uzupełniające dla klasy VI
- Stanisław Lem, Cyberiada (fragmenty);
- Aleksander Dumas, Trzej muszkieterowie;
- Zofia Kossak-Szczucka, Topsy i Lupus;
- Barbara Kosmowska, Pozłacana rybka;
- Kornel Makuszyński, Szatan z siódmej klasy;
- Sat-Okh, Biały Mustang;
- Katherine Paterson, Most do Terabithii;
- Raquel Jaramillo Palacio, Cudowny chłopak;
- Henryk Sienkiewicz, Janko Muzykant;
- Barbara Kosmowska, Paweł Beręsewicz i inni – Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach;
- Wybrane pozycje z serii Nazywam się… .
Lub inne:
- Renata Piątkowska, Która to Malala?;
- Grzegorz Gortat, Moje cudowne dzieciństwo w Aleppo;
- Marcin Szczygielski, Czarny Młyn, Arka Czasu;
- Lyn Gardner, Wiejemy do lasu;
- Cornelia Funke, Atramentowe serce;
- Kimberly Brubaker Bradley, Wojna, która ocaliła mi życie.
Lektury uzupełniające dla klasy VII
- Ernest Hemingway, Stary człowiek i morze;
- Louis de Wohl, Posłaniec króla;
- Melchior Wańkowicz, Bitwa o Monte Cassino (fragmenty);
- Karolina Lanckorońska, Wspomnienia wojenne (fragmenty);
- Marcus Zusak, Złodziejka książek;
- Nicolas Sparks, Jesienna miłość;
- Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy;
- Lloyd Cassel Douglas, Wielki Rybak;
- Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Stan splątania.
Lub inne:
- N.H. Kleinbaum, Stowarzyszenie umarłych poetów;
- Tomasz Trojanowski, Stroiciel;
- Beata Wróblewska, Jabłko Apolejki;
- Katarzyna Ryrych, Król;
- Andrzej Sapkowski, Ostatnie życzenie;
- Dorota Terakowska, Samotność bogów;
- Molier, Skąpiec;
- Francesco D’Adamo, Iqubal.
Lektury uzupełniające dla klasy VIII
- Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragmenty);
- Arkady Fiedler, Dywizjon 303;
- Marcin Szczygielski, Teatr Niewidzialnych Dzieci;
- Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny;
- Eric-Emmanuel Schmitt, Oskar i pani Róża;
- Melchior Wańkowicz, Ziele na kraterze.
Lub inne:
- Jerome David Salinger, Buszujący w zbożu;
- George Orwell, Folwark Zwierzęcy;
- Ryszard Kapuściński, Cesarz;
- Eric-Emmanuel Schmitt, Dziecko Noego;
- Urszula Le Guin, Czarnoksiężnik z Archipelagu;
- Małgorzata Warda, 5 sekund do Io.
Powiedz nam, co o tym myślisz i zostaw komentarz.
Szanujemy każde zdanie i zachęcamy do dyskusji. Pamiętaj tylko, żeby nikogo nie obrażać!
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie.
Obserwuj StrefaEdukacji.pl!
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?