Lektury uzupełniające w szkole podstawowej z podziałem na klasy. Które wybrać? Podpowiadamy

Katarzyna Mazur
Wideo
emisja bez ograniczeń wiekowych
Oprócz lektur obowiązkowych, które należy poznać w całości lub we fragmentach, w podstawie programowej znajduje się także lista lektur uzupełniających. Nauczyciel sam decyduje, które z nich wybierze i zrealizuje z klasą. Jakie lektury wybrać dla poszczególnych klas, biorąc pod uwagę tematykę i poziom literacki utworów? A może warto omówić coś spoza listy? Podpowiadamy ciekawe wybory.

Co to jest lektura uzupełniająca?

Każdy nauczyciel oprócz lektur obowiązkowych, musi omówić z uczniami dodatkowe książki. Sam decyduje, jakie omówi tytuły lub robi to w porozumieniu z uczniami, bibliotekarzami szkolnymi lub zespołem. Wybierając konkretne tytuły może skorzystać z listy lektur uzupełniających, czyli przykładowych książek polecanych przez MEN lub wybrać inne wartościowe i odpowiednie dla wieku utwory spoza tej listy, które uzna za odpowiednie dla swoich uczniów.

Wybrane lektury - zdjęcie poglądowe
Lektury uzupełniające wybiera nauczyciel freepik.com

Lista lektur uzupełniających nie jest obowiązkowa. Z założenia lektury uzupełniające dają nauczycielowi swobodę w wyborze omawianych treści, które powinien dostosować do możliwości i zainteresowań swoich uczniów. Przykładowo – w klasie sportowej, skupiającej miłośników piłki nożnej, może zdecydować, że omówi biografię znanego piłkarza i na jej podstawie zrealizuje wybrane cele z podstawy programowej.

Nauczyciel, choć może wybrać, co będzie omawiał, a czego nie, nie może zrezygnować z omawiania lektur uzupełniających w ogóle. W klasach IV-VI musi zrealizować przynajmniej dwie dodatkowe pozycje książkowe w roku, a w klasach VII-VIII przynajmniej jedną.

Jakie są lektury uzupełniające w szkole podstawowej?

Chociaż każdy nauczyciel ma prawo do swobodnego wyboru pozycji uzupełniających, większość nauczycieli wybiera te z listy polecanych lektur uzupełniających przygotowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Obecnie lista ta obejmuje zarówno współczesne pozycje, jak i klasyki.

Aktualna lista lektur uzupełniających dla II etapu edukacyjnego

  1. Adam Bahdaj, Kapelusz za 100 tysięcy;
  2. Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragmenty);
  3. Justyna Bednarek, Dom nr 5;
  4. Paweł Beręsewicz, Wszystkie lajki Marczuka;
  5. Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród lub inna powieść;
  6. Lewis Carroll, Alicja w Krainie Czarów;
  7. Agatha Christie, wybrana powieść kryminalna;
  8. Carlo Collodi, Pinokio;
  9. Lloyd Cassel Douglas, Wielki Rybak;
  10. Aleksander Dumas, Trzej muszkieterowie;
  11. Arkady Fiedler, Dywizjon 303;
  12. John Flanagan, Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu;
  13. Olaf Fritsche, Skarb Troi;
  14. Ernest Hemingway, Stary człowiek i morze;
  15. Emilia Kiereś, Rzeka;
  16. Joseph Rudyard Kipling, Księga dżungli;
  17. Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy, Bankructwo małego Dżeka;
  18. Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi;
  19. Barbara Kosmowska, Pozłacana rybka;
  20. Barbara Kosmowska, Paweł Beręsewicz i inni, Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach;
  21. Zofia Kossak-Szczucka, Bursztyny (wybrane opowiadanie), Topsy i Lupus;
  22. Marcin Kozioł, Skrzynia Władcy Piorunów;
  23. Selma Lagerlöf, Cudowna podróż;
  24. Karolina Lanckorońska, Wspomnienia wojenne 22 IX 1939–5 IV 1945 (fragmenty);
  25. Stanisław Lem, Cyberiada (fragmenty);
  26. Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe;
  27. Kornel Makuszyński, wybrana powieść;
  28. Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo;
  29. Alan Aleksander Milne, Kubuś Puchatek;
  30. Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza;
  31. Małgorzata Musierowicz, wybrana powieść;
  32. Ewa Nowak, Pajączek na rowerze;
  33. Edmund Niziurski, Sposób na Alcybiadesa;
  34. Sat-Okh, Biały Mustang;
  35. Longin Jan Okoń, Tecumseh;
  36. Raquel Jaramillo Palacio, Cudowny chłopak;
  37. Katherine Paterson, Most do Terabithii;
  38. Sara Pennypacker, Pax;
  39. Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny;
  40. Bolesław Prus, Katarynka, Placówka, Zemsta;
  41. Rick Riordan, Percy Jackson i bogowie olimpijscy;
  42. Henryk Sienkiewicz, Janko Muzykant, Krzyżacy, Sąd Ozyrysa, W pustyni i w puszczy;
  43. Eric-Emmanuel Schmitt, Oskar i pani Róża;
  44. Nicolas Sparks, Jesienna miłość;
  45. Marcin Szczygielski, Teatr Niewidzialnych Dzieci, Arka czasu;
  46. Alfred Szklarski, wybrana powieść;
  47. Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera;
  48. Melchior Wańkowicz, Bitwa o Monte Cassino (fragmenty), Ziele na kraterze;
  49. Danuta Wawiłow, Natalia Usenko, Wierzbowa 13. Opowieści z Wierzbowej 13;
  50. Louis de Wohl, Posłaniec króla;
  51. Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Stan splątania;
  52. Marcus Zusak, Złodziejka książek;
  53. wybrane pozycje z serii Nazywam się… (np. Mikołaj Kopernik, Fryderyk Chopin, Maria
  54. Skłodowska-Curie, Jan Paweł II i inni).

Nauczyciel decyduje sam, w której klasie omówi poszczególne lektury.

Lektury uzupełniające dla klasy IV

Klasa czwarta to początek drugiego etapu edukacyjnego. Dla wielu czwartoklasistów zmiana rytmu nauczania jest dużym wyzwaniem, a odnalezienie się w nowych obowiązkach może wymagać czasu. Planując lektury uzupełniające dla klasy IV warto mieć to na względzie i wybrać takie pozycje, które zachęcą dzieci do czytania, urozmaicą im czas i będą odpowiednie tematycznie i literacko. Poniżej przedstawiamy propozycje lektur uzupełniających dla klasy czwartej, ale z podkreśleniem, że ostateczny wybór leży zawsze po stronie nauczyciela.

Przykładowa lista lektur uzupełniających dla klasy IV:

  • Adam Bahdaj, Kapelusz za 100 tysięcy;
  • Carlo Collodi, Pinokio;
  • Emilia Kiereś, Rzeka;
  • Joseph Rudyard Kipling, Księga dżungli;
  • Janusz Korczak, Król Maciuś Pierwszy;
  • Alan Aleksander Milne, Kubuś Puchatek;
  • Lucy Maud Montgomery, Ania z Zielonego Wzgórza;
  • Rafał Kosik, Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi;
  • Andrzej Maleszka, Magiczne drzewo;
  • Ewa Nowack, Pajączek na rowerze;
  • Sara Pennypacker, Pax;
  • Danuta Wawiłow, Natalia Usenko, Wierzbowa 13. Opowieści z Wierzbowej 13.

Warto także uwzględnić inne utwory, nieznajdujące się na liście, np.:

  • Roald Dahl, Charlie i fabryka czekolady;
  • Andrzej Maleszka, Olbrzym;
  • Dorota Terakowska, Dzień i noc czarownicy;
  • Ewa Chotomska, Pamiętnik Felka Parerasa;
  • Marcin Szczygielski, Klątwa dziewiątych urodzin;
  • Joanna Chmielewska, Nawiedzony dom;
  • J.K. Rowling, Harry Potter i komnata tajemnic.

Lektury uzupełniające dla klasy V

  • Lewis Carroll, Alicja w Krainie Czarów;
  • Paweł Beręsewicz, Wszystkie lajki Marczuka;
  • Frances Hodgson Burnett, Tajemniczy ogród;
  • John Flanagan, Zwiadowcy. Księga 1. Ruiny Gorlanu;
  • Selma Lagerlöf, Cudowna podróż;
  • Bolesław Leśmian, Klechdy sezamowe;
  • Rick Riordan, Percy Jackson i bogowie olimpijscy;
  • Małgorzata Musierowicz, Opium w rosole, Kwiat Kalafiora;
  • Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy;
  • Edmund Niziurski, Sposób na Alcybiadesa;
  • Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera;
  • Alfred Szklarski, wybrana powieść;
  • Justyna Bednarek, Dom nr 5;
  • Olaf Fritsche, Skarb Troi.

Lub inne:

  • Marcin Szczygielski, Za niebieskimi drzwiami;
  • Brandon Mull, Baśniobór;
  • Dorota Kassjanowicz, Cześć, wilki!;
  • Katarzyna Ryrych, Koniec świata nr 13;
  • Juliusz Verne, W 80 dni dookoła świata;
  • Roald Dahl, Matylda.

Lektury uzupełniające dla klasy VI

  • Stanisław Lem, Cyberiada (fragmenty);
  • Aleksander Dumas, Trzej muszkieterowie;
  • Zofia Kossak-Szczucka, Topsy i Lupus;
  • Barbara Kosmowska, Pozłacana rybka;
  • Kornel Makuszyński, Szatan z siódmej klasy;
  • Sat-Okh, Biały Mustang;
  • Katherine Paterson, Most do Terabithii;
  • Raquel Jaramillo Palacio, Cudowny chłopak;
  • Henryk Sienkiewicz, Janko Muzykant;
  • Barbara Kosmowska, Paweł Beręsewicz i inni – Gorzka czekolada i inne opowiadania o ważnych sprawach;
  • Wybrane pozycje z serii Nazywam się… .

Lub inne:

  • Renata Piątkowska, Która to Malala?;
  • Grzegorz Gortat, Moje cudowne dzieciństwo w Aleppo;
  • Marcin Szczygielski, Czarny Młyn, Arka Czasu;
  • Lyn Gardner, Wiejemy do lasu;
  • Cornelia Funke, Atramentowe serce;
  • Kimberly Brubaker Bradley, Wojna, która ocaliła mi życie.

Lektury uzupełniające dla klasy VII

  • Ernest Hemingway, Stary człowiek i morze;
  • Louis de Wohl, Posłaniec króla;
  • Melchior Wańkowicz, Bitwa o Monte Cassino (fragmenty);
  • Karolina Lanckorońska, Wspomnienia wojenne (fragmenty);
  • Marcus Zusak, Złodziejka książek;
  • Nicolas Sparks, Jesienna miłość;
  • Henryk Sienkiewicz, Krzyżacy;
  • Lloyd Cassel Douglas, Wielki Rybak;
  • Roksana Jędrzejewska-Wróbel, Stan splątania.

Lub inne:

  • N.H. Kleinbaum, Stowarzyszenie umarłych poetów;
  • Tomasz Trojanowski, Stroiciel;
  • Beata Wróblewska, Jabłko Apolejki;
  • Katarzyna Ryrych, Król;
  • Andrzej Sapkowski, Ostatnie życzenie;
  • Dorota Terakowska, Samotność bogów;
  • Molier, Skąpiec;
  • Francesco D’Adamo, Iqubal.

Lektury uzupełniające dla klasy VIII

  • Miron Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego (fragmenty);
  • Arkady Fiedler, Dywizjon 303;
  • Marcin Szczygielski, Teatr Niewidzialnych Dzieci;
  • Jacek Podsiadło, Czerwona kartka dla Sprężyny;
  • Eric-Emmanuel Schmitt, Oskar i pani Róża;
  • Melchior Wańkowicz, Ziele na kraterze.

Lub inne:

  • Jerome David Salinger, Buszujący w zbożu;
  • George Orwell, Folwark Zwierzęcy;
  • Ryszard Kapuściński, Cesarz;
  • Eric-Emmanuel Schmitt, Dziecko Noego;
  • Urszula Le Guin, Czarnoksiężnik z Archipelagu;
  • Małgorzata Warda, 5 sekund do Io.

Powiedz nam, co o tym myślisz i zostaw komentarz.
Szanujemy każde zdanie i zachęcamy do dyskusji. Pamiętaj tylko, żeby nikogo nie obrażać!

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie.
Obserwuj StrefaEdukacji.pl!

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na strefaedukacji.pl Strefa Edukacji