Spis treści
- Przemoc rówieśnicza – najtrudniejszy temat do rozmowy
- Edukacja zdrowotna i psychiczna – zmiany w systemie edukacji
- Rola wychowawców i plany dotyczące zwiększenia dodatków za wychowawstwo
- Nie tylko specjalista – aby skutecznie pomagać, nie od razu potrzebny jest psychiatra dziecięcy
- Współpraca międzyresortowa – klucz do kompleksowej ochrony dzieci i młodzieży
- Zaangażowanie rodziców – klucz do budowania zdrowych relacji i rozwiązywania problemów
Przemoc rówieśnicza – najtrudniejszy temat do rozmowy
Wiceminister Piechna-Więckiewicz podczas konferencji „Przerwij krąg przemocy - Jak walczyć z przemocą w szkole” zorganizowanej przez Uniwersytet SWPS w Warszawie, kwestie przyznania, że dziecko może być szkolnym agresorem uznała za jeden z najtrudniejszych tematów rozmów dla rodziców i nauczycieli.
Ministra wskazywała na dylemat, który towarzyszy dorosłym w relacjach z dziećmi – jak ingerować w ich świat, aby jednocześnie nie zaburzać procesu budowania ich tożsamości, ale także reagować w odpowiednich momentach, kiedy dochodzi do aktów przemocy.
Podkreśliła, że zarówno rodzice, jak i nauczyciele nierzadko unikają interwencji z obawy przed zbytnią ingerencją w prywatne relacje między uczniami. Jednak wiceminister zaznaczyła, że reagowanie w odpowiednim czasie stanowi fundament pracy nad przeciwdziałaniem przemocy. Zwróciła uwagę, że dorosłe osoby muszą być bardziej świadome swojego wpływu na budowanie zdrowych relacji między uczniami i tego, że one same mają trudności z budowaniem wolnych od agresji relacji.
– Myślę, że Twitter jest doskonałym przykładem tego – mówiła Wiceministra. – Wszyscy napiszą, jak bardzo trzeba pomóc dzieciom, jak trzeba kulturalnie się zwracać do drugiego człowieka, po czym w następnym tweecie sami są sprawcami przemocy, stosują hejt w sieci.
Edukacja zdrowotna i psychiczna – zmiany w systemie edukacji
Jednym z głównych tematów, na które zwróciła uwagę Wiceminister, była nowa inicjatywa ministerstwa – wprowadzenie przedmiotu „edukacja zdrowotna” od nadchodzącego roku szkolnego. Paulina Piechna-Więckiewicz podkreślała, że jednym z kluczowych komponentów tego przedmiotu będą kwestie zdrowia psychicznego. Program ma obejmować naukę, jak dbać o swój dobrostan psychiczny, rozpoznawać emocje oraz radzić sobie z nimi.
Wiceminister zaznaczyła, że prace nad szczegółami programu są w toku, a wkrótce rozpoczną się konsultacje społeczne. Przedmiot ma być obowiązkowy, a jego celem jest m.in. wsparcie uczniów w budowaniu zdrowych mechanizmów radzenia sobie z emocjami oraz problemami psychologicznymi. Ma to być również odpowiedź na priorytety związane z dbaniem o zdrowie psychiczne uczniów, które, jak zaznaczyła, odgrywa równie istotną rolę jak zdrowie fizyczne.
Rola wychowawców i plany dotyczące zwiększenia dodatków za wychowawstwo
W trakcie rozmowy wiceminister Piechna-Więckiewicz zwróciła szczególną uwagę na istotną rolę, jaką pełnią wychowawcy w systemie edukacji. Nazwała ich „pierwszym ogniwem”, do którego młodzi ludzie najczęściej zwracają się w sytuacjach problematycznych i kryzysowych. Wychowawcy odgrywają kluczową rolę w życiu uczniów, ponieważ to oni najczęściej dostrzegają pierwsze oznaki trudności emocjonalnych czy problemów z przemocą rówieśniczą.
Ze względu na wagę tej roli, Ministerstwo Edukacji rozważa podniesienie dodatków za pełnienie funkcji wychowawcy. Wiceminister zaznaczyła, że większe wynagrodzenie miałoby stanowić formę uznania dla nauczycieli, którzy często poświęcają dodatkowy czas i energię na wsparcie emocjonalne swoich podopiecznych. Podkreśliła także, że prowadzone są rozmowy ze związkami zawodowymi oraz Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego na temat wzmocnienia kompetencji wychowawczych nauczycieli, zarówno na etapie ich kształcenia, jak i późniejszych szkoleń.
Wiceminister zwróciła uwagę, że istotnym elementem działań ministerstwa jest nie tylko lepsze wynagrodzenie, ale także zapewnienie nauczycielom wsparcia w postaci szkoleń oraz narzędzi, które pozwolą im lepiej reagować na sytuacje kryzysowe w szkole. Planowane są działania, które mają na celu doposażenie nauczycieli w wiedzę i umiejętności związane z profilaktyką zdrowia psychicznego oraz radzeniem sobie z emocjami uczniów.
Wielu nauczycieli, jak zaznaczyła wiceminister, jest wypalonych zawodowo, dlatego ministerstwo rozważa w odpowiedzi na zgłaszane potrzeby wprowadzenie regularnych superwizji, które pozwolą im lepiej radzić sobie z obciążeniami emocjonalnymi związanymi z pracą w szkołach.
Nie tylko specjalista – aby skutecznie pomagać, nie od razu potrzebny jest psychiatra dziecięcy
Paulina Piechna-Więckiewicz wyraziła opinię, że samo wprowadzenie psychologów do szkół nie rozwiąże wszystkich problemów związanych ze zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży. Podkreśliła, że potrzebne są kompleksowe działania obejmujące różne etapy życia dziecka oraz wieloaspektowe podejście do problemu. Mówiła, że problemy dzieci i młodzieży nie wynikają tylko z braku dostępu do specjalistów, takich jak psycholodzy czy psychiatrzy, ale są związane z różnymi wydarzeniami i etapami rozwoju dziecka, począwszy od wczesnych lat życia. Nie lekceważąc istotności systematycznego zwiększania środków, mających na celu upowszechnienie dostępu do specjalistów, Ministra zwraca uwagę na to, że nadmiernie przywiązaliśmy się do przekonania, że tylko oni są w stanie odpowiednio zareagować na zaistniałe problemy.
– Jest wielu rodziców, którzy uważają, że pierwszą osobą, która powinna wesprzeć ich dziecko w kryzysie psychicznym jest psychiatra dziecięcy – mówiła. – Tak nie jest. Pierwszą osobą powinien być psycholg, psycholożka, a prawda jest też taka, że przy dobrze zorganizowanej szkole, przy dobrym wychowawcy i dobrej profilaktyce, programach wychowawczych - część dzieci nie musi w ogóle trafić do etapu terapii. Jesteśmy w stanie część rzeczy, np. związanych z przemocą rówieśniczą, wypracować.
Zwróciła uwagę, że konieczna jest profilaktyka, praca nad relacjami międzyludzkimi oraz wsparcie na różnych poziomach, nie tylko na etapie terapii. Wiceminister podkreśliła, że działania te muszą być rozłożone na cały okres edukacji dziecka i muszą uwzględniać szeroką współpracę instytucji edukacyjnych, zdrowotnych oraz rodziców. Zaznaczyła też, że brak odpowiednich działań profilaktycznych, w tym edukacji emocjonalnej i wsparcia nauczycieli, może prowadzić do sytuacji kryzysowych, które później trudno rozwiązać jedynie przez interwencję psychologów czy psychiatrów.
Piechna-Więckiewicz wyraźnie wskazała, że skuteczna pomoc wymaga włączenia do procesu nie tylko specjalistów, ale także nauczycieli, rodziców oraz same dzieci, które powinny być włączane w diagnozowanie swoich problemów i projektowanie zmian.
Współpraca międzyresortowa – klucz do kompleksowej ochrony dzieci i młodzieży
Wiceminister Piechna-Więckiewicz wielokrotnie podkreślała, że walka z przemocą w szkołach wymaga ścisłej współpracy między różnymi ministerstwami. Współpraca między Ministerstwem Edukacji, Ministerstwem Zdrowia, Ministerstwem Cyfryzacji oraz Ministerstwem Rodziny ma być fundamentem działań zmierzających do stworzenia kompleksowego systemu wsparcia dla uczniów.
Zwróciła uwagę, że szczególnym wyzwaniem jest rosnąca przemoc w środowisku cyfrowym. Ministerstwo Cyfryzacji oraz MSWiA mają za zadanie opracować strategie ochrony dzieci i młodzieży przed zagrożeniami w sieci, w tym przed hejtem i cyberprzemocą. Ministerstwo pracuje również nad dostosowaniem przepisów dotyczących mediacji w szkołach, które w jej opinii są niewystarczająco wykorzystywane.
Zaangażowanie rodziców – klucz do budowania zdrowych relacji i rozwiązywania problemów
Wiceminister Paulina Piechna-Więckiewicz zwróciła uwagę na to, że wielu rodziców nie interesuje się wystarczająco tym, co ich dzieci robią w internecie, co stanowi istotny problem, zwłaszcza w sytuacjach, gdy przemoc rówieśnicza przenosi się do przestrzeni cyfrowej. Wiceminister zauważyła, że internet, zamiast stanowić dla dziecka odskocznię od problemów, często staje się miejscem, w którym przemoc trwa nieprzerwanie, nawet poza murami szkoły.
Podkreśliła również, że wielu rodziców nie wie, jak reagować na problemy dzieci związane z przemocą online, a także jak prowadzić z nimi otwarty dialog na temat ich aktywności w sieci. Z własnego doświadczenia wskazała, że budowanie zaufania między rodzicami a dziećmi jest niezbędnym elementem wychowania, a codzienna rozmowa o tym, co dziecko robi w internecie, może pomóc w identyfikowaniu potencjalnych zagrożeń.
Wiceminister zwróciła również uwagę na problem, jakim jest brak chęci rodziców do uczestnictwa w terapiach, które mają na celu wsparcie psychiczne dzieci. Wskazała, że rodzice często niechętnie angażują się w proces terapeutyczny, co jest dużym wyzwaniem dla systemu edukacji oraz poradni psychologicznych. Z jej obserwacji wynika, że skuteczna pomoc dziecku w sytuacjach kryzysowych wymaga aktywnego udziału rodziców.
Wiceminister podkreśliła, że ministerstwo planuje wprowadzenie działań, które będą wspierać rodziców w lepszym rozumieniu potrzeb swoich dzieci i udzielaniu im odpowiedniego wsparcia. Programy te mają na celu edukowanie rodziców na temat istotności ich roli w procesie terapeutycznym oraz pomaganie im w radzeniu sobie z wyzwaniami, jakie niesie współczesne życie, zwłaszcza w kontekście zagrożeń związanych z przestrzenią cyfrową.
Powiedz nam, co o tym myślisz i zostaw komentarz.
Szanujemy każde zdanie i zachęcamy do dyskusji. Pamiętaj tylko, żeby nikogo nie obrażać!
Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie.
Obserwuj StrefaEdukacji.pl!
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?