Spis treści
Test kompetencji cyfrowych – co to jest?
IT Fitness Test, na bazie którego powstał pierwszy z raportów, to największy i najbardziej kompleksowy test kompetencji cyfrowych, jaki przeprowadzono dotychczas wśród nastolatków w naszej części Europy. Test ten odbywał się jednocześnie na terenie czterech krajów: Czech, Polski, Słowacji i Węgier. Pierwsza edycja certyfikowanego testu trwała w Polsce od 4 kwietnia do końca października 2022 roku.
– IT Fitness Test to sprawdzona metoda pomiaru alfabetyzmu cyfrowego. Jego wyniki obrazują poziom umiejętności uczestników w obszarze IT. Sprawdzian przeznaczony przede wszystkim dla uczniów szkół podstawowych oraz ponadpodstawowych. Pozwala ocenić ich gotowość do dalszej nauki, a także podjęcia zatrudnienia. Test skierowany był też do nauczycieli prowadzących zajęcia na wszystkich etapach edukacji – tłumaczą twórcy IT Fitness Test.
Z testu mogli skorzystać wszyscy chętni, a udział w badaniu był bezpłatny.
Wnioski są niepokojące. Czego nie potrafią uczniowie?
W IT Fitness Test w ciągu siedmiu miesięcy wzięli udział uczniowie i nauczyciele z około 1500 polskich szkół. Polscy uczestnicy badania rozwiązali prawie 31 tysięcy testów. Wnioski, jakie płyną z analizy wyników, nie są optymistyczne. Choć polskie nastolatki nieźle znają się na cyberbezpieczeństwie, mają spore braki w innych dziedzinach związanych z cyfrowymi kompetencjami.
– Niepokojące jest to, że polscy uczniowie nie radzą sobie z narzędziami i rozwiązaniami biurowymi. Wykorzystanie technologii w szkole powinno być przekrojowe, a nie tylko na lekcjach informatyki. To jeden z mankamentów polskiego systemu edukacji, który nie przygotowuje uczniów pod tym kątem do wchodzenia na rynek pracy – mówił Michał Kanownik, prezes Cyfrowej Polski, który 26 stycznia, podczas posiedzenia sejmowej podkomisji ds. jakości kształcenia i wychowania, zaprezentował posłom raport podsumowujący test kompetencji cyfrowych.
Jak podkreślił szef Cyfrowej Polski, sprawdzian dostarczył szczegółowych informacji o tym, jakie istnieją bariery i gdzie trzeba poprawić umiejętności cyfrowe polskich uczniów.
– Zaskoczeniem są bardzo słabe wyniki, jeśli chodzi o korzystanie przez polskich uczniów z mediów społecznościowych. Większość z nich ma duże problemy z weryfikowaniem źródeł publikacji materiałów oraz informacji zamieszczanych w mediach społecznościowych – podkreśla Kanownik.
Zdecydowana większość z biorących udział w teście 15 tysięcy młodych ludzi, to uczniowie klas VII-VIII. Średni wynik kompetencji cyfrowych dla całego kraju wyniósł 45,23 proc.
Jak polscy uczniowie wypadają na tle zagranicznych rówieśników?
– W ramach testu IT Fitness badaliśmy przede wszystkim praktyczne umiejętności w zakresie korzystania z technologii cyfrowych, a nie wiedzę teoretyczną – podkreślił podczas prezentacji w Sejmie Michał Kanownik, prezes Cyfrowej Polski.
Badanie dotyczyło 5 zasadniczych obszarów kompetencji cyfrowych:
- internet,
- bezpieczeństwo i systemy komputerowe,
- cyfrowe narzędzia współpracy i sieci społecznościowe,
- narzędzia biurowe,
- rozwiązywanie złożonych problemów.
Wyniki testu sprawdzającego kompetencje cyfrowe uczniów i nauczycieli w krajach Grupy Wyszehradzkiej nie są dla polskich uczestników optymistyczne.
Polscy uczniowie szkół podstawowych, ze średnim wynikiem testów 46 proc., wyprzedzają tylko Węgry (43 proc.). Lepsze noty uzyskali uczniowie podstawówek ze Słowacji (54 proc.) i Czech (52 proc.).
Uczniowie szkół ponadpodstawowych uzyskali średni wynik 40,26 proc. Pod względem kompetencji cyfrowych zdecydowanie wyprzedzają ich rówieśnicy z Czech i Węgier, ze średnim wynikiem 50 proc. Nieco słabsze wyniki od polskich nastolatków osiągnęła tu Słowacja - 37 proc.
W tej grupie wiekowej polska młodzież najlepiej wypada w części testu związanej z cyberbezpieczeństwa (średni wynik 53 proc.). Bardzo słabo radzi sobie natomiast z informatycznymi narzędziami biurowymi (tylko 26 proc.), niewiele lepiej potrafi rozwiązywać złożone problemy za pomocą narzędzi cyfrowych (34 proc.).
Branża cyfrowa szykuje teraz szczegółowe opracowanie, do którego będą dołączone rekomendacje w zakresie kształcenia z umiejętności cyfrowych w polskich szkołach.