Skąd polonez na studniówce? Jak tańczyć poloneza? Wyjaśniamy, ile trwa taniec otwierający bal maturalny i do jakiej muzyki go tańczymy

Barbara Wesoła
Barbara Wesoła
Polonez to uroczysty taniec, którym maturzyści tradycyjnie otwierają studniówkę.
Polonez to uroczysty taniec, którym maturzyści tradycyjnie otwierają studniówkę. Fot. Malgorzata Genca / Polska Press
Uroczysty taniec korowodowy, który swoje początki ma prawdopodobnie w ludowych tańcach sprzed XVII wieku. Możliwe, że jest jedynym tańcem o tak długiej tradycji, który wciąż uświetnia współczesne wydarzenia, jak np. studniówki. Skąd się wzięła nazwa tańca? Na jakich uroczystościach możemy zobaczyć, jak wygląda polonez i do jakiej muzyki się go tańczy?

Nazwa tańca polonez

Nazwa polonez pochodzi od francuskiego polonaise (co oznacza „polski”). Jak podaje Wikipedia na podstawie „Literatury mieszczańskiej w Polsce XVII wieku”, Karola Badeckiego, w dawnej Polsce, w zależności od regionu kraju, w którym był tańczony, występował pod różnymi nazwami, takimi jak:

  • „taniec polski”,
  • „chodzony”,
  • „pieszy”,
  • „łażony”,
  • „wolny”,
  • „powolny”,
  • „powolej”,
  • „okrągły”,
  • „starodawny”,
  • „staroświecki”,
  • „chmielowy”,
  • „gęsi”.

Tańcom chodzonym przypisuje się także określenia występujące w XVI i XVII-wiecznej literaturze: gęsi, świeczkowy, polski, wielki, sugerując jednocześnie, że miały one rytmikę czteromiarową – czytamy w największej internetowej encyklopedii.

Historia poloneza w pigułce

Niestety brakuje potwierdzonych historycznych faktów dotyczących pochodzenia poloneza, które mogłyby pomóc oszacować jego rzeczywiste początki. Przypuszcza się, że jest tańcem pochodnym od ludowych chodzonych tańców praktykowanych już w wieku XVI.

Polonez charakteryzuje się umiarkowanym rytmem, metrum ¾, a także dostojnością ruchów. W XVII wieku szlachta ceremonialnie wykonywała poloneza przed władcą, często jako rozpoczęcie balów. Zwyczaj przeniósł się na inne europejskie dwory m.in. do Francji i Niemiec.

Do XIX wieku taniec polski (polonez) cieszył się popularnością, rozwijał się i przybierał różne formy (np. dodatkowe elementy ozdobne podczas tańca), a także był wykorzystywany w pracy kompozytorskiej muzyków, w tym Johanna Sebastiana Bacha.

Powodzenie na maturze ma zapewnić pomylenie kroków podczas inaugurującego studniówkę poloneza. Ciekawe, czy zdarzyło się to maturzystom z IX LO w Krakowie, którzy studniówkę 2023 mają już za sobą?

Studniówkowe przesądy. Co robią maturzyści, aby powiodło im ...

Skąd polonez na studniówce i jak taniec wygląda współcześnie?

Obecnie polonez tradycyjnie otwiera bale maturalne, czyli studniówki. Prawdopodobnie zwyczaj ten został zapoczątkowany w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy bale maturalne stały się powszechne.

Niektórzy zastępują pierwszy taniec weselny uroczystym polonezem z udziałem gości. Przed wojną były także popularne bale studentów oraz bale prasy, podczas których także tańczono poloneza.

Przedwojenny bal prasy we Lwowie w 1931 roku. Warto dodać, że poloneza dziś tańczy się w strojach wieczorowych, jednak tradycyjnie powinny być to stroje
Przedwojenny bal prasy we Lwowie w 1931 roku. Warto dodać, że poloneza dziś tańczy się w strojach wieczorowych, jednak tradycyjnie powinny być to stroje kontuszowe (szlacheckie). NAC

Co ciekawe, Rada Ekspertów ds. Folkloru Ministerstwa Kultury i Sztuki określiła precyzyjnie układ schemat tańca: pięć ustawień w parze, trzy rodzaje kroków, dwa rodzaje ukłonów oraz dziesięć figur.

Natomiast w 2021 roku zgłoszono wniosek o wpisanie poloneza na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Procedura jest długa i jej efektów możemy spodziewać się pod koniec roku 2023.

Jak długo trwa polonez?

Długość tańca zależy od ilości wybranych figur, jednak zazwyczaj trwa od około 7 do 15 minut. W czasach największej świetności poloneza (czyli za Polski Szlacheckiej) poloneza tańczono nawet pół godziny.

Do jakiej muzyki tańczy się poloneza?

Poloneza komponowało wielu muzyków. W Polsce najbardziej znany jest polonez Michała Kleofasa Ogińskiego pt. „Pożegnanie Ojczyzny”, a od czasów ekranizacji „Pana Tadeusza” przez Andrzeja Wajdę, najbardziej popularna jest muzyka Wojciecha Kilara.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na strefaedukacji.pl Strefa Edukacji
Dodaj ogłoszenie