Skuteczna edukacja online? To możliwe! Poznaj 5 sposobów, by nauka przez internet była efektywna. Te techniki warto zastosować

Zmiany wywołane pandemią spowodowały zamieszanie w edukacji stacjonarnej i dotychczas znanych metodach przekazywania wiedzy. Lekcje, wykłady, egzaminy przeniosły się do świata wirtualnego. Nowa sytuacja pokazała, że nauka zdalna jest i może być wzmocnieniem oferty edukacyjnej. Jednak aby była skuteczna i angażująca musi spełniać określone kryteria.

Nauczeni doświadczeniem wiemy, nad czym należy pracować, tym bardziej że od edukacji online nie uciekniemy. Aż 79 proc. uczniów i 71 proc. nauczycieli wierzy, że e-learning będzie ważną formą edukacji w najbliższych latach**. Umiejętne wykorzystanie nowych technologii może umożliwić naukę na zupełnie nowym poziomie niż do tej pory oraz przynieść korzyści dla całego systemu edukacji. Warto jednak dowiedzieć się, jak skutecznie wdrażać te narzędzia, by efektywnie mogli z nich korzystać zarówno uczniowie, jak i nauczyciele.

Trzeba jednak powiedzieć, że nauka zdalna, która realizowana była w czasie pandemii, przyniosła sporo problemów. To dowód, że mamy ważną lekcję do odrobienia: jak wdrażać naukę zdalną, by przynosiła korzyści?

Eksperci marki Tandu wskazują na 5 kluczowych zasad, dzięki którym edukacja online będzie dobrym doświadczeniem i przyniesie uczniom korzyści:

• Krótkie lekcje - utrzymanie uwagi podczas lekcji online jest wyzwaniem, na co wskazuje Raport Przyszłość Edukacji przygotowany przez infuture.institute. Dlatego nie walczmy z tym, tylko dostosujmy długość lekcji do wieku uczniów. Klasyczne podejście, gdzie zajęcia trwają 45 minut lub 90 minut zamieńmy na 30 minut i 60 minut. Dobrym przykładem jest Rhode Island School of Design, gdzie wykłady online zostały skrócone (nawet do 15 minut), by poprawić skupienie uczniów i nauczycieli***. Takie podejście pozwala utrzymać wysoki poziom koncentracji.
• Małe grupy - to niezbędny element, aby zaangażować uczniów w zajęcia online. W niewielkiej grupie łatwiej dojść do głosu, a prowadzący jest w stanie zapytać wszystkich o zdanie. Mała grupa to też często lepsze rozwiązanie niż lekcja 1 na 1 z nauczycielem. Dochodzi aspekt społeczny, który pozytywnie wpływa na zaangażowanie w zajęcia.
• Dużo interakcji - kopiowanie rozwiązań z zajęć stacjonarnych do świata online nie sprawdza się, dlatego, zamiast wykładów warto stawiać na interaktywne spotkania i korzystać z dostępnych narzędzi i metod. Nauczyciele mogą przydzielać głos wybranym osobom, co rzadko udaje się wykonać w klasie, wymieniać argumenty w małej grupie czy ćwiczyć pracę zespołową i projektową. Stąd grupa online'owa to świetne środowisko, aby kształtować takie umiejętności. Wykorzystanie narzędzi online sprzyja interakcjom między uczniami i angażuje ich do działania. Jak wskazują autorzy Raportu Przyszłość edukacji, przekazywanie wiedzy poprzez krótkie formy wideo, animacje, podcasty czy memy pozwala na utrzymanie dynamiki zajęć. Złożone idee można pokazać w bardziej przystępny sposób, który znany jest uczniom z internetu.
• Atrakcyjna tematyka - edukacja online sprawdza się tam, gdzie uczeń chce się czegoś nauczyć z własnej woli. Stąd tematyka zajęć powinna być skupiona wokół zainteresowań, pasji czy umiejętności, które dzieci chcą rozwijać. Przykładem może być popularność zajęć na Tandu - największym zainteresowaniem cieszyły się te o podboju kosmosu dla młodszych dzieci czy rozwoju nowych umiejętności jak programowanie, projektowanie graficzne czy fotografia dla nastolatków. Tematyka zajęć online powinna być wciągająca, aby przekazana wiedza została przyswojona.
• Nauczyciel z cyfrowymi kompetencjami - przed wybuchem pandemii aż 85 proc. badanych nauczycieli nie miało żadnych wcześniejszych doświadczeń z nauczaniem zdalnym****. Nowa rzeczywistość zweryfikowała, na jakim poziomie są kompetencje cyfrowe kadry nauczycielskiej. Biegłość w wykorzystaniu nowych technologii jest kluczowa, aby prowadzone lekcje online były skuteczne. Nie sprawdzą się referaty, wykłady, czy pokazywanie slajdów - to nudzi uczniów i zniechęca. W badaniu zrealizowanym przez Fundację Centrum Cyfrowe jedynie 19 proc. nauczycieli wskazało narzędzia czy aplikacje, które wykorzystują podczas nauczania zdalnego. To, m.in. Kahoot do tworzenia quizów czy Draw Chat, czyli tablicę online połączoną z czatem.

- Jest kilka rzeczy, które warto zachować z doświadczeń zdalnej edukacji (…). Mam tu na myśli przede wszystkim oddawanie odpowiedzialności młodym ludziom za proces uczenia się - możliwość decydowania kiedy, gdzie i jak chcą zdobywać wiedzę. Na zajęciach online w mniejszych grupach łatwiej jest o indywidualne podejście do ucznia i uczennicy i naukę opartą na ich faktycznych potrzebach. I na koniec, co również ważne, lekcje w internecie to czasem szansa na poznanie tematów i nauczycieli, których na co dzień nie mamy okazji spotkać - mówi Michał Szeląg, dyrektor Programowy Fundacji Szkoła z Klasą.

Źródła:
*Raport ClickMeeting, Jak oceniamy naukę zdalną po roku pandemii?, marzec 2021.
** Raport infuture.institute, Przyszłość edukacji. Scenariusze 2046, czerwiec 2021.
***Raport infuture.institute, Przyszłość edukacji. Scenariusze 2046, czerwiec 2021.
****Raport Fundacji Centrum Cyfrowe, Edukacja zdalna w czasie pandemii, maj 2020.