Wcześniejsze emerytury nauczycieli? Kto będzie mógł wcześniej zakończyć pracę? Świadczenie ma powrócić, ale nie dla wszystkich

Przygotowywane zmiany to pokłosie spotkania przedstawicieli związków zawodowych z Ministerstwem Edukacji i Nauki, które odbyło się 30 listopada 2022 roku. Rozmowy ZNP ocenił jako owocne, nauczycielska „Solidarność” była nimi rozczarowana. - Znaleźliśmy punkty styczne – podsumował spotkanie wiceminister edukacji.

Te najistotniejsze dotyczą między innymi możliwości pracy nauczycieli, którzy przebywają na świadczeniu kompensacyjnym, które zastąpiło wcześniejszą emeryturę. Co ciekawe – niewykluczone, że sama wcześniejsza emerytura również zostanie przywrócona.

Związkowe postulaty, jakie zostały przedstawione przedstawicielom MEiN, to m.in.

• umożliwienie podjęcia pracy w zawodzie nauczycielom przebywającym na nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych,
• przywrócenie art. 88 ustawy Karta Nauczyciela, który umożliwiał wcześniejszą emeryturę dla nauczycieli,
• wzrost wynagrodzeń w 2023 roku,
• wypłata jednorazowego dodatku inflacyjnego.

Pojawiła się całkiem wyraźna możliwość przywrócenia art. 88 Karty nauczyciela. Uchylony przepis uprawniał nauczycieli do przechodzenia na emeryturę po osiągnięciu odpowiedniego stażu pracy.

Jak informuje Baszczyński - wiceprezes ZNP, eksperci MEiN przedstawili związkowcom pisemną interpretację, z której wynika, że nauczyciele urodzeni do 31 grudnia 1977 roku będą mogli przejść na emeryturę, bez względu na wiek. Muszą jednak spełnić dwa zasadnicze warunki: 30 lat pracy, w tym 20 lat przy tablicy.

Niewykluczone jednak, że roczniki nauczycieli, którzy będą mogli wcześniej kończyć pracę, zostaną zmienione. Według nieoficjalnych informacji, które podaje Portal Samorządowy, wcześniejsze emerytury miałyby przysługiwać tylko nauczycielom urodzonym do 1974 roku. Dlaczego? Propozycja, aby na wcześniejsze emerytury mogły odchodzić osoby urodzone do końca 1977 r. jest zdecydowanie bardziej kosztowna.

To, co szczególnie ucieszyło przedstawicieli ZNP, to umożliwienie pracy znacznej grupie nauczycieli, którzy pobierają tzw. świadczenie kompensacyjne. Według danych Ministerstwa Edukacji i Nauki, liczba nauczycieli korzystających ze świadczenia kompensacyjnego to ok. 13 tysięcy osób rocznie. Uprawnionych do tego świadczenia jest około 80 tysięcy nauczycieli.

Przyjęta w marcu specustawa dotycząca pomocy Ukraińcom, którzy schronili się w Polsce po wybuchu wojny, pozwoliła na zatrudnianie polonistów, którzy pobierają świadczenie kompensacyjne.

Przygotowywana teraz nowelizacja przepisów pozwoli pracować również nauczycielom innych przedmiotów – nawet, gdy w danej placówce jest tylko jedno ukraińskie dziecko. To, jak wskazują eksperci, pozwoli na złagodzenie problemów, z jakimi borykają się szkoły w związku z brakami kadrowymi wśród pedagogów.

ZNP ocenia, że jest to krok w dobrym kierunku, jednak związkowcy zapowiadają, że będą zabiegać o umożliwienie pracy nauczycielom pobierającym świadczenie kompensacyjne niezależnie od tego, czy w szkole, w której chcieliby pracować, są uczniowie z Ukrainy, czy też nie.

- Przygotowany przez nas projekt nowelizacji ustawy, który dawałby taką możliwość, ma nadany numer druku, jednak prawie od roku czeka na pierwsze czytanie w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży – przypomina wiceprezes ZNP.

Związkowcy oczekują też wypłaty jednorazowego dodatku inflacyjnego dla wszystkich pedagogów. Według sugestii NFZ każdy nauczyciel powinien otrzymać około 2 tysięcy złotych dodatku. Na razie ministerstwo na ten postulat nie odpowiedziało, choć związkowcy wskazali możliwe źródło jego finansowania.

- W tym roku na podwyżki dla nauczycieli była przewidziana kwota 3 mld złotych, a wydano ok. 1,65 mld zł. Oznacza to, że w budżecie pozostało 1,35 mld złotych – mówił po spotkaniu w ministerstwie Baszczyński.

Według jego obliczeń, gdyby tę kwotę podzielić pomiędzy wszystkich nauczycieli, mogliby oni otrzymać właśnie nieco ponad 2 tysiące złotych.