Zdobywanie wiedzy jest jak budowanie domu. Jak przetrwać na studiach?

Przejście z liceum na studia to często ogromna zmiana. W liceum uczniowie są prowadzeni za rękę – nauczyciele przypominają o terminach, kontrolują postępy, a program nauczania jest dokładnie określony. Na studiach te zasady się zmieniają. Zdecydowanie więcej zależy od samego studenta, jego samodyscypliny i umiejętności zarządzania czasem.

– Wyraz „studiować” pochodzi z łacińskiego rzeczownika „studium”, co oznacza naukę, badanie czegoś, szczególne zaangażowanie się w coś. Studiowanie to samodzielne zdobywanie wiedzy i umiejętności z danej dziedziny nauki (tzn. kierunek studiów), który mnie pasjonuje – zwraca uwagę dr Marta Majorczyk.

Na początku może to być trudne – nie tylko trzeba przyzwyczaić się do nowego rytmu zajęć, ale także zadbać o to, by odpowiednio przygotować się do samodzielnej pracy. Wielu studentów odczuwa presję, która wynika z konieczności pogodzenia nauki z nowymi obowiązkami.

Przeczytaj też: Kalendarz roku akademickiego 2024/2025. Te dni będą wolne dla studentów

Na studiach kluczową rolę odgrywa samodzielna nauka. Warto stworzyć system, który pomoże w organizacji materiału. Dobrze jest zacząć od planowania – wykłady i ćwiczenia często wymagają przygotowania z wyprzedzeniem. Regularne przeglądanie notatek oraz bieżące rozwiązywanie problemów pomoże uniknąć stresu przed sesją.

– Podstawową rolą studenta jest uczenie się, tzn. uczestniczenie we wszystkich formach zajęć: wykładach, ćwiczeniach, laboratoriach, seminariach, praktykach. Za osiągnięte wyniki w nauce odpowiedzialny jest tylko i wyłącznie sam student, nauczyciel akademicki jest tylko mentorem, który zachęca, stawia pytania, zaciekawia. To, czy student będzie chciał zdobywać wiedzę, ćwiczyć umiejętności i nabyć odpowiednie kompetencje decyduje on sam. Studiowanie uczy samodzielności, zarządzaniem sobą w czasie i czasem, którym dysponuję – wyjaśnia ekspertka.

Nauka na studiach jest bardziej rozłożona w czasie – nie ma sprawdzianów co tydzień, ale końcowa ocena często zależy od jednego egzaminu. Dlatego warto opracować harmonogram, w którym uwzględni się czas na przygotowanie się do sesji. Zbytnie odkładanie materiału na później może skutkować nagromadzeniem pracy, a to z kolei wywoła stres.

Jak przestawić się z trybu licealisty na tryb studenta?

– Po pierwsze potrzebna jest dobra organizacja dnia czy tygodnia, techniki uczenia się w tym robienia przydatnych notatek z wykładów czy przeczytanych książek/artykułów, obowiązkowe zapisanie się uczelnianej biblioteki, systematyczność. Zdobywanie wiedzy, umiejętności i kompetencji można porównać budowania domu. Na pierwszym roku studiów tworzymy fundamenty, aby konstrukcja była stabilna – tłumaczy wykładowczyni akademicka. Zatem na początku są przedmioty ogólne (j. obcy, w-f, technologie informacyjne, ochrona własności intelektualnej itd.), podstawowe i kierunkowe. W następnych latach pojawiają się przedmioty kierunkowe, na których następnie opierają się specjalnościowe oraz praktyki zawodowe (ta część, którą studenci najbardziej nie mogą się doczekać) – dodaje.

Sesja to jeden z najbardziej stresujących momentów na studiach. Wielu studentów obawia się tego pierwszego egzaminacyjnego maratonu. Kluczem do sukcesu jest systematyczność. Zamiast uczyć się wszystkiego na ostatnią chwilę, warto rozłożyć materiał na mniejsze części i powtarzać go regularnie.

Dobrą strategią jest także korzystanie z notatek, które przygotowywało się przez cały semestr, a także z materiałów udostępnianych przez wykładowców. Zaufaj sobie – jeśli regularnie uczestniczyłeś w zajęciach i robiłeś notatki, masz solidne podstawy do przygotowania się do egzaminów.

Studia to nie tylko nauka, ale także życie studenckie. Nowe znajomości, aktywności poza uczelnią, organizacje studenckie – to wszystko może być ciekawym urozmaiceniem codzienności. Warto angażować się w życie akademickie, bo to nie tylko sposób na rozwijanie swoich zainteresowań, ale także na budowanie sieci kontaktów, które mogą przydać się w przyszłej karierze zawodowej.

Nie zapominaj o odpoczynku – zbyt intensywne zaangażowanie w naukę może prowadzić do wypalenia. Ważne jest, aby znaleźć balans między nauką a życiem towarzyskim.

– Studiowanie to samodzielność, kreowanie swojego rozwoju w danej dziedzinie naukowej, to branie pełnej odpowiedzialności za realizację tego planu i wynikających z tego konsekwencji. Na studiach nie tylko chodzimy na zajęcia, rozwijamy się poznawczo, społecznie i zawodowo. Studiowanie to możliwość odkrywania tego co dla mnie nieznane, możliwość tworzenia, poznania ciekawych ludzi – mówi dr Majorczyk.

Rozpoczęcie studiów bywa pełne nadziei i oczekiwań, jednak nie zawsze kierunek, który na początku wydaje się fascynujący, spełnia nasze wyobrażenia. Co zrobić w sytuacji, gdy pierwszy semestr lub nawet cała pierwsza sesja pokazują, że studia nie są dla nas? Jakie kroki możemy podjąć, jeśli poczujemy, że to nie jest to, czego szukaliśmy?

– Zdarza się, że po pierwszej sesji niektórzy rezygnują ze studiowania na danym kierunku: bo przestał fascynować (warto poszukać innego, w którym się zaangażuję) bo nie tego oczekiwali (może warto zmienić uczelnię lub profil studiowania z ogólnoakademickiego na praktyczny). Zdarza się, że rezygnacja jest podyktowana podjęciem pracy (warto rozważyć studia niestacjonarne). Jeśli rezygnacja wynika ze słabych wyników, może warto zastanowić się, z czego to wynika, co robię nie tak – podpowiada ekspertka.

Podjęcie decyzji o zmianie kierunku czy uczelni może być trudne, ale warto pamiętać, że zrozumienie tego, co nam nie odpowiada, jest bardzo wartościowe.

– Jestem dużym orędownikiem takiego podejścia, że jeżeli na pierwszym roku czy nawet na pierwszym semestrze okaże się, że studia, które poszliśmy, nie są dla nas, no to nie są dla nas. Możemy z nich zrezygnować i wtedy pójść na jakieś inne. A to, że tamte nam nie przypadły do gustu, to jest bardzo cenna informacja o nas, w którą stronę nie iść – mówił w rozmowie ze Strefą Edukacji dr. inż. Adam Mirek, polski popularyzator nauki i influencer.

Decyzja o rezygnacji ze studiów nie jest przegraną, a wręcz przeciwnie – dowodem na naszą świadomość i elastyczność w kształtowaniu ścieżki życiowej. To krok w stronę lepszego dopasowania swoich zainteresowań i talentów do przyszłej kariery.