Zmiany w podstawie programowej od 1 września 2024. Co się zmienia i w jakich przedmiotach?

Od 1 września br. nauczyciele i uczniowie klas IV–VIII szkoły podstawowej oraz wszystkich klas szkół ponadpodstawowych (liceum ogólnokształcącego, technikum, branżowej szkoły I stopnia, branżowej szkoły II stopnia) będą pracować ze zmienioną podstawą programową. Zakres treści nauczania został ograniczony o około 20 proc.

Uszczuplone zostały treści nauczania następujących przedmiotów:

• w szkole podstawowej (klasy IV–VIII): języka polskiego, języka obcego nowożytnego, języka łacińskiego, języka mniejszości narodowej lub etnicznej, języka regionalnego – kaszubskiego, historii, wiedzy o społeczeństwie, matematyki, biologii, chemii, geografii, fizyki, informatyki
• w liceum ogólnokształcącym i technikum: języka polskiego, języka obcego nowożytnego, języka łacińskiego, języka mniejszości narodowej lub etnicznej, języka regionalnego – kaszubskiego, historii, historii i teraźniejszości, wiedzy o społeczeństwie, matematyki, biologii, chemii, geografii, fizyki, informatyki, filozofii, języka łacińskiego i kultury antycznej, historii muzyki, historii sztuki
• w branżowej szkole I stopnia: języka polskiego, języka obcego nowożytnego, języka mniejszości narodowej lub etnicznej, języka regionalnego – kaszubskiego, historii, matematyki, biologii, chemii, geografii, fizyki, informatyki
• w branżowej szkole II stopnia: języka polskiego, języka obcego nowożytnego, języka mniejszości narodowej lub etnicznej, języka regionalnego – kaszubskiego, matematyki, informatyki.

Przeczytaj też: Nowa lista lektur opublikowana. „W pustyni i w puszczy” znika z listy lektur. Jakie zmiany na liście lektur obowiązkowych wprowadzono?

W podstawie programowej kształcenia ogólnego dla II etapu edukacyjnego (tj. klas IV–VIII) wskazano w zakresie języka polskiego, że na egzaminie ósmoklasisty nie obowiązuje znajomość treści i problematyki krótkich utworów literackich poznawanych w całości, utworów literackich poznawanych we fragmentach i utworów poetyckich – dla klas IV–VI.

Oczekiwanie od uczniów przystępujących do egzaminu ósmoklasisty znajomości problematyki krótkich tekstów, które były omawiane w klasach IV–VI przez jedną lub dwie godziny lekcyjne, jest wymaganiem nadmiarowym i nie jest konieczne do rzetelnego sprawdzenia umiejętności polonistycznych na egzaminie przeprowadzanym w klasie VIII. Należy dodać, że w latach 2019–2024 na egzaminie ósmoklasisty obowiązywały tylko lektury z klas VII i VIII – czytamy na stronie MEN.

Można się zatem spodziewać, że uczniowie przystępujący do egzaminu ósmoklasisty będą musieli znać treść lektur czytanych w całości w klasach IV-VI. Nie będą ich natomiast obowiązywały krótkie utwory poznawane w całości oraz utwory literackie poznawane we fragmentach oraz utwory poetyckie. Na potwierdzenie przypuszczeń poczekamy jednak prawdopodobnie do ogłoszenia treści informatorów o egzaminie ósmoklasisty w roku szkolnym 2024/2025.

Do 1 września br. CKE opublikuje na swojej stronie internetowej zmienione informatory o egzaminie ósmoklasisty i maturalnym z poszczególnych przedmiotów, a także komunikaty w sprawie listy jawnych zadań egzaminacyjnych w części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego, języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego – kaszubskiego.

Zmiany w podstawie programowej mają obowiązywać od 1 września 2024 roku. W rozporządzeniu w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego, nazywanym zwyczajowo podstawą programową, opisane jest to, co uczeń powinien umieć z danego przedmiotu po konkretnym etapie edukacyjnym (każdy przedmiot opisany jest osobno). Programy nauczania i podręczniki muszą być zgodne z podstawą, a nauczyciel ma obowiązek realizacji wszystkich treści w niej zawartych.

– Celem zmian podstawy programowej jest ograniczenie obowiązkowego zakresu treści nauczania, co – przy pozostawieniu aktualnego wymiaru godzin nauczania – umożliwi nauczycielom i uczniom spokojniejszą i bardziej dogłębną realizację treści, czego skutkiem będzie bardziej efektywne kształcenie – informuje Ministerstwo Edukacji Narodowej.

Może cię zainteresować: Ostateczny projekt nowej podstawy programowej. Departament prawny MEN szuka błędów. Wiceminister wyjaśnia, kiedy poznamy szczegóły

Katarzyna Lubnauer, wiceminister edukacji, na antenie TVN24, odnosząc się do zmian w podstawie programowej podkreśliła, że docelowo mają dać więcej autonomii nauczycielom. Zaznaczyła także, że od roku szkolnego 2024/2025 zmieniają się zasady zdawania matury i egzaminu ósmoklasisty.

– Chcemy, by to było na podstawie odchudzonej podstawy programowej – mówiła. – Musimy zadbać o to, by uczniowie rzeczywiście wynosili ze szkoły realną wiedzę.

Jednocześnie podkreśliła, że w przypadku matematyki „kluczowe jest, aby nauczyciel mógł powtórzyć zagadnienia”, a jeżeli chodzi o historię – jak wskazała Lubnauer – zmniejszony ma zostać zakres materiału ze starożytności.

– Rolą podstawy programowej nie jest wymieniane poszczególnych nazwisk, dat bitew – zaznaczyła.

O zmianach w egzaminach wspominał także Marcin Smolik w rozmowie opublikowanej na łamach Radia ZET:

– Jest to kluczowa zmiana, bo wpływa na to, co będzie w informatorach - które będziemy musieli wydać na nowo - oraz w egzaminach próbnych w grudniu i we wszystkich przyszłorocznych majowych arkuszach. Dla maturzystów to ogromna zmiana, bo przygotowywali się jednak do matury z zakresu całej podstawy programowej. Ale zmiana na ich korzyść, bo będą mieli mniej materiału do opanowania – mówił szef CKE.

20 czerwca w rozmowie na antenie Radia ZET minister edukacji przekazała, że nowe treści nauczania poznamy najprawdopodobniej do 29 czerwca. Rozporządzenie ukazało się 28 czerwca.

Jak przekazało Ministerstwo Edukacji Narodowej, nowa podstawa programowa obejmuje jedynie szkoły podstawowej w klasach 4-8 i szkoły ponadpodstawowe: licea, technika i szkoły branżowe. Nie przewiduje się więc zmian w treściach nauczania w klasach 1-3.

Ministerstwo Edukacji Narodowej przedstawiło już rozporządzeń nowych podstaw programowych z poszczególnych przedmiotów na różnych etapach edukacyjnych i w różnych typach szkół:

• Zobacz rozporządzenia zawierające zmiany w podstawie programowej na stronie ministerialnej (znajdują się one na dole strony).

Poniżej na bieżąco analizujemy zmiany z poszczególnych przedmiotów:

Rozmowy na temat nowych podstaw programowych rozpoczęły się w lutym 2024 roku opublikowaniem projektów zmian. Wówczas miały miejsce prekonsultacje dotyczące zmienionych treści nauczania, które mają obowiązywać w roku szkolnym 2024/2025. Sprawdź, jak na przestrzeni poszczególnych miesięcy rozwijały się rozmowy dotyczące tego tematu:

Luty 2024: Ministerstwo Edukacji Narodowej 12 lutego opublikowało projekty zmian podstaw programowych, prezentację zmian w podstawie programowej. W dniach 19-21 lutego przeprowadzono prekonsultacje.

Marzec 2024: Analizowano nadesłane uwagi i opinii (było ich około 50 tys.).

Kwiecień 2024: Pod koniec kwietnia MEN przedstawiło projekty rozporządzeń w sprawie zmian w podstawie programowej.

Maj 2024: Konsultacje dotyczące nowych treści nauczania. Uwagi i opinie można było przesyłać do 13 maja.

Czerwiec 2024: 28 czerwca rozporządzenie w sprawie nowych podstaw programowych zostało podpisane.

Resort edukacji wyjaśnił, że ze względu na planowaną w przyszłości kompleksową reformę programową proponowane obecnie zmiany polegają wyłącznie na ograniczeniu zakresu wymagań określonych w podstawie programowej tak, aby od 1 września 2024 r. mogły objąć wszystkich uczniów począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, aż do szkół ponadpodstawowych wszystkich typów (LO, technikum, BS I i BS II) oraz nie skutkowały koniecznością wymiany podręczników szkolnych.

Nowa, zawężona podstawa programowa będzie obowiązywać w okresie przejściowym od roku szkolnego 2024/2025. W tym czasie eksperci będą pracować nad kompleksową reformą programową. Całościowa, nowa podstawa programowa ma wejść w życie 2 lata później – od 1 września 2026/2027 w szkole podstawowej, od roku szkolnego 2028/2029 do szkół ponadpodstawowych.

– Proponowane zmiany w podstawie programowej zostały przygotowane tak, by nie było konieczności wymiany podręczników. W roku szkolnym 2024/2025 i w latach kolejnych uczniowie będą mogli korzystać z dotychczasowych podręczników. Wydawcy przekażą nauczycielom korzystającym z ich podręczników informacje o tym, które fragmenty dotychczas wydanych podręczników wykraczać będą poza zakres uszczuplonej podstawy programowej – czytamy na stronie MEN-u.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Edukacji codziennie.Obserwuj
StrefaEdukacji.pl!