Spis treści
Cytologia (Biologia komórki): transport przez błony komórkowe
Trzecia lekcja z działu biologia komórki dotyczy transportu przez błony komórkowe. W tym odcinku dowiesz się m.in. co i w jaki sposób przechodzi przez błony, które są przepuszczalne. Poznasz definicje osmozy i dyfuzji.
Zapamiętaj z tej lekcji, że błony są półprzepuszczalne, a zatem:
- gazy, woda i małe, polarne cząsteczki – przechodzą bezpośrednio przez błonę (dyfuzja prosta), a glukoza, białka, kwasy nukleinowe itp. – nie przechodzą bezpośrednio przez błonę – są za duże;
- jony – nie przechodzą bezpośrednio przez błonę;
- większe cząsteczki i jony potrzebują białek kanałowych/nośnikowych – nazywa się to dyfuzja ułatwiona.
Ponadto naucz się, że transport przez błony jest:
- bierny: dyfuzja prosta lub dyfuzja ułatwiona,
- lub aktywny – wbrew gradientowi stężeń – wymaga nakładu energii.
Musisz znać także rodzaje roztworów:
- Roztwór izotoniczny – stężenie substancji rozpuszczonych wewnątrz = na zewnątrz. Komórki nie zmieniają stanu, woda przepływa równomiernie w obie strony.
- Roztwór hipertoniczny – stężenie substancji rozpuszczonych na zewnątrz WYŻSZE niż wew. Woda wypływa z komórki; kom. zwierzęca – obkurczanie, kom roślinna – plazmoliza.
- Roztwór hipotoniczny – stężenie substancji rozpuszczonych na zewnątrz NIŻSZE niż wew. pęcznienie komórek przez napływ wody (pękanie kom. zwierzęcej).
Sprawdź inne działy i lekcje na kanale Aniodbiologii>>, szczególnie może cię zainteresować film o lipidach, które stanowią podstawę budowy błon komórkowych.
Przygotowania do matury z biologii z kanałem Aniodbiologii
Zdajesz maturę z biologii? Już teraz wraz z kanałem Aniodbiologii rozpocznij kompleksowe przygotowania do tego egzaminu. Nauczycielka biologii – Ania Kazimierczuk – w ciekawy sposób omawia poszczególne działy i lekcje z zakresu biologii na poziomie rozszerzonym.
Na bieżąco pojawiają się nowe odcinki, które stanowią realizację podstawy programowej. Zdobądź wiedzę niezbędną do uzyskania wysokiego wyniku na maturze z biologii.
Ania Kazimierczuk to nauczycielka, która ukończyła studia na Uniwersytecie Warszawskim. Pierwsze doświadczenia pedagogiczne zdobywała w tradycyjnej szkole. Po jakimś czasie postanowiła jednak zrealizować plan, który od dłuższego czasu chodził jej po głowie – założyła kanał na YouTube o nazwie Aniodbiologii. Możemy tam znaleźć poszczególne zagadnienia przygotowujące do matury z biologii.
