Wcześniejsze emerytury dla nauczycieli rozwiązaniem na nadwyżki kadrowe za parę lat. A co z obecnymi wolnymi wakatami? MEiN odpowiada

Barbara Wesoła
Teraz brakuje nauczycieli, ale za parę lat będzie ich za dużo. Według MEiN problemy kadrowe dotyczą tylko dużych miast.
Teraz brakuje nauczycieli, ale za parę lat będzie ich za dużo. Według MEiN problemy kadrowe dotyczą tylko dużych miast. 123rf.com
Za kilka lat, wraz ze spadającą liczbą uczniów w polskich szkołach, potrzebnych będzie coraz mniej nauczycieli. W odpowiedzi na interpelację poselską wiceszef resortu edukacji Dariusz Piontkowski stwierdził, że obecne braki to marginalny problem w małych miejscowościach. W kolejnych latach sytuacja będzie odwrotna. Nauczycieli będzie za dużo. Rozwiązaniem mają być m.in. wcześniejsze emerytury.

Spis treści

Braki kadrowe to nie jest sytuacja ogólnopolska

7 czerwca 2023 roku Jarosław Wałęsa wystosował złożył do Ministerstwa Edukacji i Nauki interpelację na temat braków kadrowych w szkołach. Zapytał, czy minister planuje jakieś rozwiązania w tym zakresie.

Ofert pracy dla nauczycieli jest około 15 tys. Bardzo trudna sytuacja jest na Mazowszu, ponieważ brakuje tam 3429 nauczycieli. Co więcej, braki zauważalne są również w województwach wielkopolskim, śląskim, małopolskim oraz dolnośląskim. Wedle innego badania, zrobionego na podstawie danych z 9 województw, w zeszłym roku było 9 tys. miejsc pracy dla nauczycieli, w tym roku 11 850 - napisał poseł

Dodał, że braki mogą dojść do 27 000, a wskazane zapotrzebowanie wynika z kumulacji roczników w roku szkolnym 2023/2024.

Tymczasowym rozwiązaniem na rok 2023/2024 ma być możliwość brania większej ilości godzin ponadwymiarowych przez nauczycieli. Gdzieniegdzie szkoły muszą jednak zatrudnić nową kadrę, chociaż za 2-3 lata liczba uczniów będzie dużo mniejsza.

Wiceminister w odpowiedzi na interpelację wyjaśnia, że braki kadrowe są związane z przerwą wakacyjną, a faktyczne zapotrzebowanie na nauczycieli nie jest takie same w całym kraju.

Wolne miejsca pracy odnotowywane są przede wszystkim w dużych miastach, zjawisko to w marginalnej skali dotyczy małych miejscowości. Należy zaznaczyć, że ogłoszenia o wolnych miejscach pracy zamieszczane są niezależnie od wymiaru proponowanego zatrudnienia, czyli w ogólnej liczbie ofert odnotowane są ogłoszenia dotyczące także ułamków etatów - czytamy w odpowiedzi

Pionkowski dodał, że „według stanu na dzień 21 czerwca 2023 r. wolne miejsca pracy dla nauczycieli stanowiły ok. 2,7 proc. wszystkich nauczycieli w systemie oświaty“.

Nauczycieli w szkołach będzie coraz mniej

Przewiduje się, że liczba dzieci w wychowaniu przedszkolnym zmniejszy się o 322 tysiące (22 proc.) między rokiem szkolnym 2022/2023 a 2030/2031. A największy spadek liczby uczniów w szkołach ponadpodstawowych względem roku szkolnego 2023/2024 będzie widoczny w roku szkolnym 2027/2028, osiągając około 1,5 miliona uczniów (16 proc. spadek, czyli 280 tysięcy mniej).

Naturalnym zjawiskiem będzie mniejsze zapotrzebowanie na nauczycieli.

Od czego jest zależne zapotrzebowanie na nauczycieli?

Jak wyjaśnia wiceminister MEiN, na liczbę potrzebnych w przyszłości nauczycieli mają wpływ różne czynniki, są to np.

  • spadek liczby urodzeń,
  • wpływ reform strukturalnych w systemie oświaty,
  • liczba szkół,
  • fluktuacje w liczbie uczniów przechodzących przez poszczególne etapy edukacji,
  • zmiany w podstawach programowych i ramowych planach nauczania.

Ministerstwo Edukacji i Nauki rozważa różne scenariusze zapotrzebowania na nauczycieli w kolejnych latach szkolnych. Jednocześnie wiceminister podkreślił, że nie decyzją ministra będą dokonywały się dostosowania kadrowe w szkołach do zmieniających się warunków organizacji lokalnej oświaty.

Wcześniejsze emerytury dla nauczycieli częściowo pomogą

Powrót do wcześniejszych emerytur ma być częściowym rozwiązaniem na stopniowy odpływ nauczycieli ze szkół.

W związku z przewidywanym zmniejszeniem zapotrzebowania na liczbę etatów nauczycieli w uchwalonej przez Sejm RP 16 czerwca 2023 r. ustawie o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw zawarto przepisy przyznające prawo do emerytury na szczególnych zasadach nauczycielom zatrudnionym w przedszkolach, szkołach i placówkach przed dniem 1 stycznia 1999 r., którzy do dnia 31 grudnia 2008 r. nie spełnili wszystkich warunków nabycia prawa do emerytury, o której mowa w art. 88 ustawy – Karta Nauczyciela - przypomniał wiceminister Piontkowski

„Zgodnie z projektowanym rozwiązaniem nauczyciele, którzy spełnią określone warunki, po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy, będą mogli przejść na emeryturę w wieku niższym niż określony w art. 24 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych” - czytamy w odpowiedzi na interpelację.

Co z podwyżkami dla nauczycieli w roku szkolnym 2023/2024?

Jedno z pytań interpelacji brzmiało: „Czy w związku ze zwiększeniem liczby godzin pracy planuje Pan podwyżki dla nauczycieli?”. W odpowiedzi wiceminister przypomniał, że ustawa budżetowa na 2023 r. ustala jedną kwotę bazową dla nauczycieli w 2023 r a rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2023 (druk nr 3322) nie przewiduje zmian w tym zakresie.

Piontkowski dodał, że obecnie rząd jest na etapie przygotowywania założeń projektu budżetu państwa na 2024 r. i nie jest jeszcze znana ostateczna wysokość przyszłorocznych podwyżek dla nauczycieli.

Jednocześnie przypomniał, że godnie z rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3323) w roku 2023 nauczycielom pozostającym w dniu 20 września 2023 r. w stosunku pracy w szkole będą przyznane nagrody specjalne z okazji 250. rocznicy utworzenia Komisji Edukacji Narodowej – w wysokości 1125 zł. Nagroda ma charakter jednorazowy i jest realizacją jednego z punktów zawartego 7 czerwca 2023 r. porozumienia rządu i NSZZ „Solidarność“.

Źródło: Interpelacja nr 41692 w sprawie braków kadrowych w placówkach oświatowych.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Mount Everest cały czas rośnie

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na strefaedukacji.pl Strefa Edukacji