Opieka nad dziećmi – z jakiego wsparcia dla swoich dzieci mogą korzystać w Polsce obywatele Ukrainy?

Specustawa mówi o zasadach i możliwościach przyznania obywatelom Ukrainy pomocy finansowej tj.:

• świadczeń rodzinnych,
• świadczenia wychowawczego,
• rodzinnego kapitału opiekuńczego,
• świadczenia dobry start,
• dofinansowania za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.

Powyższe świadczenia nie przysługują rodzinom i dzieciom przybywającym z Ukrainy „z automatu”. Uprawnieni będą ci obywatele Ukrainy, którzy uciekli ze swojego kraju przed wojną po 24 lutego. Jak podkreśliła Minister Maląg, ustawa legalizuje na okres 18 miesięcy pobyt w Polsce wszystkich Ukraińców, którzy przekroczyli wtedy granicę Polski.

Oznacza to dla nich pełny dostęp do rynku pracy, a co za tym idzie do świadczeń rodzinnych, społecznych, zdrowotnych i systemu edukacji – czytamy w aktualnościach MRiPS.

Wiele Ukrainek przekroczyło granicę z małymi dziećmi na rękach. Podjęcie pracy, integrację z nową społecznością i osiągnięcie namiastki normalnego życia, ułatwi im zapewniona opieka dzienna dla najmłodszych dzieci.

Specustawa wprowadza uproszczone przepisy umożliwiające zakładanie i prowadzenie żłobków i klubów dziecięcych zapewniających opiekę dzieciom do lat 3 oraz świadczenia finansowe (np. dopłaty do żłobka), które umożliwią matkom dzieci podjęcie pracy.

Ustawa przewiduje także poluzowanie zasad dotyczących rekrutacji do żłobków np. zezwolenie na przyjmowanie większej ilości dzieci do grup.

Liczbę Ukraińskich uczniów, których można zapisać do jednostki klasowej w danej szkole i przedszkolu reguluje natomiast rozporządzenie Ministra Edukacji.

Dotychczasowe przepisy dotyczące pieczy zastępczej nie były dostosowane do ogromnej liczby dzieci, które w związku z działaniami wojennymi w Ukrainie będą w Polsce wymagały takiej opieki, ani do ich potrzeb społecznych np. ze względu na barierę językową. Dlatego zdecydowano o uproszczeniu obywatelom Ukrainy uzyskania pozwolenia na sprawowanie rodzinnej pieczy zastępczej nad dzieckiem będącym obywatelem Ukrainy.

Obywatel Ukrainy, którego pobyt na terytorium Polski jest uznawany za legalny, może złożyć wniosek o świadczenie pieniężne w wysokości 300 zł na osobę w rodzinie. MRiPS podkreśla, że są to środki dedykowane na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe.

Nowe przepisy obejmują zwiększenie wsparcia finansowego z budżetu państwa dla dodatkowych zadań związanych z kształceniem i wychowaniem dzieci np. opieka świetlicowa, transport dzieci do szkoły, pomoc psychologiczna, nauka języka.

Działania pomocowe samorządów mogą mieć szeroki zakres, w zależności od potrzeb, jakie wykazują mieszkańcy np. w Nysie uruchomiono w kilku szkołach popołudniowe świetlice, czynne do godziny 19.00, dla dzieci i mam z Ukrainy, w których mogą się uczyć języka polskiego, ale też integrować.

Pamiętajmy, że specustawa, która obejmuje m.in. przepisy dotyczące opieki nad dziećmi i świadczenia rodzinne, dotyczy osób, które uciekły na terytorium Polski przed wojną. Ustawa zakłada nadanie tym obywatelom Ukrainy numeru PESEL, co umożliwi realizację szeregu usług publicznych na rzecz tych osób.

Podsumowując opieka dla dzieci obywateli Ukrainy obejmuje:

• Świadczenia finansowe,
• pomoc samorządu np. gminy w organizacji transportu dziecka do szkoły,
• bezpłatną pomoc psychologiczną,
• uproszczoną rekrutację do żłobków i więcej miejsc w placówkach,
• pomoc szkół (przy wsparciu samorządów) np. zajęcia wyrównawcze, pedagogiczne, świetlicowe i językowe dla dzieci.