W jakim celu literatura ukazuje wyidealizowany obraz danej społeczności? Opracowanie pytania jawnego na maturę ustną z języka polskiego

Przygotowując opracowanie pytania jawne, pamiętaj o strukturze, która ułatwi kolejność wypowiedzi i zachowanie wszystkich jej ważnych elementów:

• wstęp,
• teza,
• rozwinięcie (omówienie zagadnienia),
• podanie kontekstu,
• zakończenie/podsumowanie.

Wstęp
W literaturze często spotykamy się z przedstawianiem społeczności w sposób wyidealizowany, co oznacza, że autorzy ukazują społeczność w bardziej doskonałym świetle niż jest to rzeczywiście. To zjawisko może wynikać z różnych intencji literackich, a jednym z kluczowych celów takiego przedstawiania społeczności jest często przekazanie pewnych wartości, ideałów czy krytyki rzeczywistości. Jednym z wybitnych przykładów literackiego wyidealizowania społeczności jest epopeja narodowa "Pan Tadeusz" autorstwa Adama Mickiewicza.

Teza
W literaturze wyidealizowany obraz społeczności pełni funkcję przekazu określonych wartości, wzmacnia więzi społeczne, a co szczególnie widoczne w „Panu Tadeuszu” Adma Mickiewicza — kształtuje postawy patriotyczne.

Omówienie zagadnienia
Epopeja stanowi literacki pomnik patriotyzmu, kształtując postawy patriotyczne poprzez ukazanie bohaterów jako symbole cnót narodowych. Mickiewicz tworzy harmonijną wizję społeczeństwa, aby nie tylko ożywić pamięć o tradycjach szlacheckich, lecz także zainspirować czytelników do zaangażowania w sprawy wspólnoty. "Pan Tadeusz" staje się zatem nie tylko literackim wyrazem romantycznej wizji, lecz także manifestacją patriotycznego przesłania, zachęcającego do pielęgnowania wartości narodowych w obliczu trudnych realiów historycznych.

Przykłady bohaterów utworu ilustrują wierność moralności i gotowości do poświęceń. Tadeusz Soplica, czyli tytułowy Pan Tadeusz to młody szlachcic, który jest symbolem cnót rycerskich, odwagi i szlachetności. Jego zaangażowanie w sprawy narodowe staje się widoczne, gdy przyłącza się do obrony ojczyzny podczas bitwy z Moskalami. Jego postawa jest wyrazem gotowości do poświęceń dla dobra wspólnoty. Z kolei postać Zosi, córki Podkomorzego, reprezentuje młodą damę, religijną, wierną tradycyjnym wartościom i miłującą ojczyznę.

Mickiewicz, tworząc wyidealizowany obraz społeczności, wyeksponował jej pozytywne cechy, aby wzmocnić więzi społeczne w czasach, gdy Polska znalazła się pod zaborami. Pragnął tym samym podtrzymać ducha narodowego, ożywić pamięć o tradycjach szlacheckich i zainspirować czytelników do większego zaangażowania w sprawy wspólnoty. Wykorzystując romantyczną formę epopei, Mickiewicz stworzył literacki pomnik szlacheckiej kultury, który mógł przetrwać trudne czasy historyczne.

Kontekst literacki
Henryk Sienkiewicz, podobnie jak Adam Mickiewicz, posłużył się wyidealizowanym obrazem społeczności w swojej powieści "Potop", zwłaszcza podkreślając sarmacką szlachtę jako symbol szlachetnych cnót narodowych. Sienkiewicz przedstawił tę społeczność w pozytywny sposób, prezentując jej członków jako oddanych i lojalnych patriocie gotowych poświęcić życie dla dobra ojczyzny.

W „Potopie” szlachcic sarmata, ukazany przez Sienkiewicza, to postać nie tylko odważna i gotowa do walki, ale także lubiąca się bawić, co dodaje jej ludzkiego wymiaru. Pomimo licznych wad, takich jak awanturnictwo czy pijaństwo, Sienkiewicz ukazuje je jako zabawne przywary, nie zaś jako poważny problem społeczny. Tworząc taki obraz społeczności szlacheckiej, Sienkiewicz odpowiadał na potrzeby społeczeństwa w trudnych czasach zaborów. Jego celem było pokrzepienie i pociecha dla czytelników.

Podsumowanie
W analizie wyidealizowanego obrazu społeczności w "Panu Tadeuszu" Adama Mickiewicza oraz "Potopie" Henryka Sienkiewicza widzimy, jak literatura pełni funkcję przekazu określonych wartości, wzmacnia więzi społeczne oraz kształtuje postawy patriotyczne. Obie epopeje stanowią literackie pomniki patriotyzmu, ukazując bohaterów jako symbole cnót narodowych i inspirując czytelników do pielęgnowania wartości narodowych w trudnych czasach historycznych.

• Przygotowanie zdającego do odpowiedzi (15 minut);
• Wypowiedź monologowa zdającego dotycząca wylosowanych przez niego zadań (10 minut);
• Rozmowa z egzaminatorami związana z wypowiedzią zdającego (5 minut).

Łączny czas trwania egzaminu to 30 minut. Maksymalna liczba punktów, którą można uzyskać na egzaminie ustnym z języka polskiego, wynosi 30. Próg zdawalności w przypadku tej matury to 30 proc., a więc trzeba mieć przynajmniej 9 punktów, żeby zdać.