Egzamin ósmoklasisty zlikwidowany? Jest decyzja ministerstwa. Czy zmiany zostaną wprowadzone?

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty stworzyło dokument, w którym zaproponowano zmiany w polskiej oświacie. Pojawiły się tam różne propozycje dotyczące oceniania, zmniejszenia liczebności klas, egzaminu ósmoklasisty, a także kształcenia nauczycieli oraz kompetencji kuratoriów oświaty. Jedna z tych propozycji szczególnie wzbudziła emocje - to likwidacja egzaminu ósmoklasisty.

Za docelowo niepotrzebne uważamy egzaminy kończące szkołę podstawową. Wyniki egzaminów przyczyniają się do tworzenia rankingów i etykietowania szkół, bez uwzględniania specyfiki ich pracy oraz uczniów. W naszej opinii istnieje tylko jeden argument przemawiający za organizacją egzaminów na koniec szkoły podstawowej: „wyrównanie szans” uczniów różnych typów szkół w rekrutacji do szkół średnich. Wymaga to wyjaśnienia – czy uczniowie różnych typów szkół są traktowani równo. Jednocześnie egzamin na koniec VIII klasy nie daje szkole potrzebnej informacji zwrotnej – ponieważ egzaminowanych uczniów już nie będzie okazji objąć jakimkolwiek wsparciem - skoro odchodzą ze szkoły – czytamy w przygotowanym przez OSKKO dokumencie.

Egzamin ósmoklasisty jest tak naprawdę jeszcze bardzo młodym egzaminem. Pierwszy raz został przeprowadzony w roku szkolnym 2018/2019, dlatego propozycja jego likwidacji wzbudza spore kontrowersje.

– Ten egzamin to złe rozwiązanie, bo nauczyciele zbytnio koncentrują się na przygotowaniu do egzaminów, a nie na przekazywaniu wiedzy. Poza tym odbywa się on na zakończenie nauki w szkole podstawowej, więc uczeń nie otrzyma informacji zwrotnej o tym, co należy poprawić ani nikt mu w tym nie pomoże. Cena tego egzaminu dla dzieci, ale też dla szkół, jest zbyt wysoka w porównaniu z zyskiem z niego – mówi Pleśniar. Tym zyskiem jest ułatwienie rekrutacji do szkoły średniej. W jaki sposób ją zmienić? – Nie wiem. Ale zastanawiajmy się nad tym – tłumaczy w serwisie „Rzeczpospolita” przedstawiciel OSSKO.

Ministerstwo odnosi się do proponowanych zmian. W wywiadzie dla Infor.pl wiceministra Paulina Piechna-Więckiewicz zdecydowanie wykluczyła możliwość zlikwidowania egzaminu ósmoklasisty w roku szkolnym 2024/2025 r. Dopuściła natomiast zmiany na egzaminie maturalnym w 2025 roku.

W dokumencie przygotowanym przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Kadry Kierowniczej Oświaty pojawiły się także inne istotne propozycje zmian. Jedną z nich jest zmniejszenie liczebności klas i doprowadzenie do tego, by klasy liczyły maksymalnie 18 osób. Likwidacja Kuratoriów Oświaty i zastąpienie ich lokalnymi centrami wspierania szkół również byłoby ogromną rewolucją. \

Lokalne instytucje wsparcia (być może lokalne „Ośrodki Rozwoju Edukacji”) byłyby przybliżeniem do wspierającego systemu skandynawskiego, z zaufaniem do nauczycieli i brakiem nacisków na dyrektorów i samorządy. Państwo wystarczająco skutecznie może wiedzieć jak kształcą szkoły – z badań naukowych, na nieprzeszkadzającej próbie naukowej. Do niczego nie jest potrzebna – oprócz ręcznego sterowania – informacja jak pracuje dana konkretna szkoła. Potrzebne jest za to codzienne wspieranie przez pracownika, przygotowanego do tego zadania - czytamy w dokumencie.

Bardzo ciekawym pomysłem jest wprowadzenie nauczyciela wspomagającego na stałe, we wszystkich klasach. Zwykle w szkołach nauczyciel wspomagający, choć przypisany do konkretnych uczniów, pomaga wszystkim, wymagającym pomocy. Po wprowadzeniu zmian proponowanych przez OSKKO dodatkowe wsparcie otrzymaliby uczniowie każdej klasy, nawet takiej, w której nie ma żaden osoby z orzeczeniem o potrzebie dodatkowego wsparcia.

Propozycji jest wiele, jedno jest pewne: polską edukację czekają zmiany. Przyszłość zweryfikuje to, które propozycje pozostaną w sferze planów, a które zostaną zrealizowane.