Spis treści
Edukacja w Indeksie Zdrowych Miast
Indeks Zdrowych Miast syntetycznie pokazuje, jak otoczenie społeczne, środowiskowe i gospodarcze w miastach, a także prowadzona w nich polityka publiczna sprzyjają zdrowiu jego mieszkańców. Autorzy badania i opracowania obok takich obszarów jak:
- Zdrowie
- Ludność i pokolenia
- Usługi komunalne i społeczne
- Edukacja
- Mieszkalnictwo
- Środowisko
- Infrastruktura
- Przestrzeń
Obszar edukacji został dogłębnie przeanalizowany przez badaczy zaangażowanych w projekt, którzy wyłonili 6 czynników, obrazujących stan wiedzy dzieci i młodzieży, ich wejście do systemu edukacji oraz czy korzystają ze wsparcia finansowego w postaci zasiłku rodzinnego ze strony państwa. W ocenie edukacji w danym mieście wzięto pod uwagę:
- uczestnictwo dzieci w wieku 3-5 lat w edukacji przedszkolnej,
- wyniki egzaminu ósmoklasisty,
- wyniki egzaminu maturalnego,
- udział dzieci w wieku do 17 lat, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny, w ogólnej liczbie dzieci w tym wieku.
Uzyskane wyniki wskazują na dużą różnorodność warunków, jakie tworzą miasta w każdym z uwzględnionych obszarów. Jeśli chodzi o edukację, liderem okazał się Białystok.
Jak wyglądała analiza jakości edukacji w różnych miastach Polski?
Wskaźniki odnoszące się osiągnięć dzieci i młodzież w testach i egzaminach, czyli wyniki z egzaminów ósmoklasisty (średnie wyniki z języka polskiego oraz matematyki) oraz matur (średnie wyniki z podstawy z języka polskiego oraz matematyki) pozwoliły na porównanie wyników uczniów kończących szkoły podstawowe, licea ogólnokształcące oraz technika pomiędzy analizowanymi miastami.
Podstawą do zbadania tego obszaru były średnie wyniki egzaminów z 2021 roku, podane w punktach, uzyskane przez dzieci i młodzież w analizowanych miastach. Dane te zostały pozyskane z Centralnej Komisji Edukacyjnej. Ten obszar dla badaczy był istotny ze względu na fakt, że edukacja i propagowanie postaw prozdrowotnych powinny pojawiać się na jak najwcześniejszym etapie życia młodego człowieka – wyjaśnia dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH – Prorektorka ds. nauki, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
Analizując kategorię „Edukacja” Indeksu Zdrowych Miast, badacze wzięli pod uwagę również udział dzieci w wieku do 17 lat, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny, w ogólnej liczbie dzieci w tym wieku.
Jest to wskaźnik, który związany jest z oceną zamożności rodzin, a także możliwością realizacji przez nie funkcji związanych z rozwojem dzieci. Zasiłki rodzinne przysługują rodzinom, które nie osiągają progu dochodowego uznawanego za niezbędny do realizacji tych funkcji - czytamy w Indeksie Zdrowych Miast
Analizowano także uczestnictwo dzieci w wieku 3-5 lat w edukacji przedszkolnej. Dostęp do edukacji na wczesnych etapach życia również stanowi jeden z czynników wpływających na budowanie świadomości i zdrowotnej.
Zależało nam na stworzeniu drogowskazu dla miast, który uwzględni także obszar bezpośrednio dotyczący młodszych mieszkańców. W końcu to dla nich powinniśmy zostawić planetę w jak najlepszy stanie, a już teraz jesteśmy odpowiedzialni za ich start w dorosłość. Dobrej jakości edukacja prowadzi do wyższego poziomu wykształcenia, a w przyszłości także większej świadomości zdrowotnej – podsumowuje Anna Rulkiewicz, Prezeska Grupy LUX MED.
W tym miastach dzieci osiągają najlepsze wyniki
Przeprowadzone badanie pokazuje, że liderem w kategorii „Edukacja” został Białystok, a w całej pierwszej dziesiątce rankingu znalazły się następujące miasta:
- Nowy Sącz,
- Warszawa,
- Krosno,
- Lublin,
- Tarnów,
- Kraków,
- Łomża,
- Rzeszów,
- Chełm.
Białystok, który okazał się liderem w swojej kategorii, osiągnął następujące wyniki:
- Średni wynik egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego – 63,33 pkt.
- Średni wynik egzaminu ósmoklasisty z matematyki – 56,50 pkt.
- Średni wynik matur z języka polskiego – 61,35 pkt.
- Średni wynik matur z matematyki – 68,16 pkt.
- Liczba dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego w wieku 3-5 lat (na 1 tys.) – 1 040
- Udział dzieci w wieku do 17 lat, na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny, w ogólnej liczbie dzieci w tym wieku – ponad 17 proc.
Źródło: Indeks Zdrowych Miast 2023