Spis treści
Franciszkańska idea umiłowania natury. Omów zagadnienie na podstawie znanych Ci fragmentów „Kwiatków świętego Franciszka z Asyżu”. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst
Wstęp: Chrześcijanie wierzą, że świat został stworzony z miłości Boga do człowieka. Zgodnie z przekazem zawartym w Biblii – kobiecie i mężczyźnie Stwórca dał pod opiekę morza, oceany, lasy, zwierzęta i całą naturę. Człowiek nie tylko powinien o nie dbać, ale także doceniać niezwykły dar, który został mu powierzony.
Teza: Umiłowanie natury, dbanie o środowisko i traktowanie zwierząt z szacunkiem to wyraz oddania Bogu chwały.
Odwołanie do wybranych fragmentów „Kwiatków św. Franciszka z Asyżu”: Taką postawę reprezentował bohater anonimowego średniowiecznego utworu pt. „Kwiatki św. Franciszka z Asyżu”. Święty ten żył w ubóstwie, ale potrafił dostrzec piękno otaczającego go świata, wiedział, że został on stworzony z miłości Boga do człowieka.
Zakonnik jest osobą, która chce żyć w zgodzie z naturą, jednocześnie, mając świadomość, że Stwórca powierzył człowiekowi pieczę nad roślinami i zwierzętami, traktuje całą przyrodę w sposób podmiotowy – nie lekceważy żadnego ze stworzeń, nawet tych najmniejszych. Nie bez przyczyny św. Franciszka w Kościele Katolickim ustanowiono patronem zwierząt, w wizerunkach malarskich również przedstawiany jest w towarzystwie różnych zwierząt i roślinności.
Jego umiłowanie natury widzimy także w historiach, „kwiatkach” (co również jest odniesieniem do świata przyrody), przedstawiających prawdę na temat życia świętego. Warto w tym miejscu przytoczyć opowieść o turkawakach. Św. Franciszek, widząc młodzieńca niosącego ptaki, zdjęty litością poprosił Boga, by turkawki nie trafiły w ręce złych ludzi. Bóg przychylił się do jego prośby i natchnął młodzieńca, by oddał ptaki zakonnikowi. Wówczas św. Franciszek na wzór słów Stwórcy („bądźcie płodne i rozmnażajcie się”) pobudował im gniazda i otoczył opieką.
Dbanie o przyrodę i wszystkie stworzenia było dla św. Franciszka wyrazem miłości do Boga. Zakonnik wdzięczny za cały świat dbał o niego, miał bowiem świadomość, że harmonijne życie ze zwierzętami, roślinami, innymi ludźmi i wszystkim tym, co wyszło spod rąk Stwórcy, prowadzi do dobrego życia, a także wdzięczności wobec Boga i oddaniu Mu należytej chwały.
Odwołanie do wybranego kontekstu: Franciszkańska idea umiłowania natury została zawarta także w utworze Jana Kochanowskiego pt. „Czego chcesz od nas Panie…”. Podmiot liryczny zachwyca się światem, który został mu podarowany przez Stwórcę. Wylicza różne elementy, za które jest wdzięczny Bogu: niebo, morza, rzeki, zmienianie się pór dnia i pór roku, kwiaty i zboża.
Sposobem na oddanie chwały Bogu przez osobę mówiąca jest docenienie piękna świata. Podmiot liryczny wie, że nie ma niczego, co mógłby podarować Stwórcy. Właśnie dlatego wyraża swoją wdzięczność poprzez dostrzeżenie pięknego świata stworzonego przez Boga. Franciszkańska idea umiłowania natury wyraża się tu w postawie podmiotu lirycznego, który pełen zaufania nie tylko oddaje się całkowicie w ręce Boga, jako jedno z jego stworzeń, ale także zachwyca się dziełami, które Bóg uczynił.
Inne przykładowe konteksty:
- Psalm 23 – „Pan jest moim pasterzem”
- „Który stwarzasz jagody” ks. Jan Twardowski.
Podsumowanie: Umiłowanie natury, docenianie zmienności pór roku i otaczającego nas świata to ważna lekcja także dla ludzi współczesnego świata, którzy na co dzień żyją w biegu, zazwyczaj w dużych miastach, z dala od świata przyrody. Warto w takich momentach przypominać sobie – niezależnie od tego, czy jest się osobą wierzącą, czy też nie – że ten świat został nam dany tylko raz, mamy tu do przeżycia zazwyczaj kilkadziesiąt lat, warto więc wyrażać wdzięczność, zamiast narzekać. Utwory takie jak „Kwiatki św. Franciszka z Asyżu” czy „Czego chcesz od nas Panie…” pokazują, że taka postawa nie tylko tworzy bliską więź w relacji człowiek-Bóg, ale pozwala także wieść szczęśliwe życie.
Matura ustna 2024. Zasady zdawania egzaminu
Ustny egzamin maturalny z języka polskiego w 2024 roku będzie wyglądał tak, jak ten ubiegłoroczny (dla uczniów piszących maturę w formule 2023). Składa się on więc z:
- Jawnego pytania, które sprawdza znajomość treści i problematyki danej lektury, a także tworzenie wypowiedzi na jej temat z uwzględnieniem wybranego kontekstu;
- Niejawnego pytania, które oparte jest na tekście literackim, ikonicznym lub dotyczącym języka.
Jak przebiega matura ustna z polskiego 2024?
- przygotowanie zdającego do odpowiedzi (15 minut);
- wypowiedź monologowa zdającego dotycząca wylosowanych przez niego zadań (10 minut);
- rozmowa z egzaminatorami związana z wypowiedzią zdającego (5 minut).
Łączny czas trwania egzaminu to 30 minut. Maksymalna liczba punktów, którą można uzyskać na egzaminie ustnym z języka polskiego, wynosi 30. Próg zdawalności w przypadku tej matury to 30 proc., a więc trzeba mieć przynajmniej 9 punktów, żeby zdać.
Dobrym pomysłem przed maturą jest zapoznanie się z listą jawnych pytań na egzamin 2024: