Jak pisać pamiętnik, by robić to dobrze i regularnie? Na pisanie do szuflady nie szkoda czasu – ma wiele zalet

Małgorzata Meszczyńska
Pamiętnik to nie tylko sposób na lekkie piórko, ale też na lepszy nastrój.
Pamiętnik to nie tylko sposób na lekkie piórko, ale też na lepszy nastrój. Fot. Lindy Baker / unsplash
Po co pisać pamiętnik? Czy taka forma zapisków codzienności ma jakieś zalety? Czy pisanie pamiętnika przyda się do czegoś więcej niż odrobienia zadania domowego pod hasłem „kartka z pamiętnika”? Jak pisać pamiętnik? Czy koniecznie trzeba używać do tego zeszytu zamykanego na kłódkę? Czy pisanie może znudzić się nam po kilku stronach prowadzenia pamiętnika? Zobacz, dlaczego warto przelewać swoje myśli na papier i jak zabrać się za prowadzenie pamiętnika.

Spis treści

Co to jest pamiętnik? Czy internetowy blog to forma pamiętnika?

Czym jest pamiętnik? Najprościej rzecz ujmując, pamiętnik to zbiór osobistych zapisków. Jest intymną formą pisemnego przekazu. W pamiętniku autor zapisuje i opisuje zdarzenia, w których uczestniczył, albo które obserwował. To również wspomnienia i przeżycia, a także przemyślenia.

Pamiętnik, czasami zwany sekretnikiem, nie jest relacją ani kroniką wydarzeń – ma zdecydowanie charakter subiektywny. Zawiera bowiem opinie, emocjonalne oceny i pokazuje świat i wydarzenia z punktu widzenia autora. Pamiętnik piszemy zwykle dla siebie, nie czytają – a przynajmniej nie powinny go czytać, osoby postronne. Z jednej strony więc możemy być w opisywaniu naszego życia szczerzy i otwarci, z drugiej – warto mieć świadomość, że zapiski mogą trafić w niepowołane ręce. Pamiętnik może być też… publiczny. Wystarczy, jeśli zaczniemy go pisać w formie bloga. Można go oczywiście prowadzić anonimowo.

Jakie są korzyści z pisania pamiętnika?

  • rozwój warsztatu pisarskiego,
  • zachowanie w pamięci wydarzeń z naszej przeszłości,
  • pisanie pamiętnika ma działanie terapeutyczne.

Jeśli zdecydujemy się na prowadzenie własnego sekretnika, możemy:

  • podzielić się zdarzeniami i przeżyciami, o których nie chcemy lub nie możemy nikomu opowiedzieć,
  • zredukować frustrację, złość, zneutralizować negatywne emocje,
  • wyznaczać osobiste i zawodowe cele,
  • nauczyć się precyzyjnego wyrażania myśli,
  • przekuć luźne koncepcje w konkretne pomysły i projekty,
  • łatwiej podejmować trudne decyzje.

Czym się różni pamiętnik od dziennika?

Rodzaj pamiętnika pisanego codziennie nazywamy dziennikiem lub diariuszem. O ile zapiski w pamiętniku możemy robić w dowolnym czasie, nawet po wielu dniach czy tygodniach przerwy, o tyle dziennik wymaga już żelaznej konsekwencji i systematyczności. W dzienniku opisujemy bowiem wydarzenia skrupulatnie z dnia na dzień, tworząc szczegółową relację.

Pamiętnik może zawierać nasze bieżące przeżycia lub przemyślenia, może też być zbiorem wspomnień, okraszonych komentarzem z punktu widzenia czasu, w którym powstają zapiski. Bardzo często takie pamiętniki, które traktują o dawnych, istotnych z historycznego punktu widzenia, wydawane są drukiem. Stanowią wtedy cenne źródło wiedzy, zarówno na temat samych wydarzeń, jak i przeżyć bohaterów w nich uczestniczących. Waga opowieści przesunięta jest w stronę przeżyć i świata wewnętrznego narratora. Znaczenie ma nie tylko to, co się zdarzyło, ale także jaki wpływ te wydarzenia wywarły na autora.

Pamiętnik to nie tylko sposób na lekkie piórko, ale też na lepszy nastrój.
Pamiętnik to nie tylko sposób na lekkie piórko, ale też na lepszy nastrój. Fot. Lindy Baker / unsplash

Co istotne, w przeciwieństwie do wielu form literackich, pamiętnik może być pisany językiem potocznym. W założeniach jest bowiem jest skierowany przez autora bezpośrednio do samego siebie. To sprawia, że autor nie musi ograniczać się żadnymi ramami czy schematami. Co więcej – poszczególne zapiski nie muszą mieć jednakowej formy.

Pamiętnik pozwala na dużą dowolność

Wiele osób czuje potrzebę przelewania myśli na papier. Pamiętnik to forma „rozmowy” samego z sobą. Tę formę twórczości zaliczamy do gatunku literatury stosowanej. To oznacza, że może ją tworzyć każdy, niezależnie od językowej i pisarskiej biegłości – i niekoniecznie w celu jej publikacji.

To, jak wygląda pamiętnik, jaką ma formę i treść, zależy wyłącznie od jego autora. Sekretnik może być nie tylko zbiorem zapisków. Mogą się w nim znaleźć różnorodne pamiątki, do których np. będzie nam miło wrócić po latach.

Co może się znaleźć w pamiętniku poza opatrzonymi datą wpisami?

  • wklejone zdjęcia,
  • rysunki,
  • naklejki,
  • schematy, mapki,
  • bilety autobusowe, bilety z koncertu, do kina,
  • liściki podrzucane przez kolegów ze szkolnej ławki,
  • zasuszone rośliny,
  • wszelkie pamiątki, które można zmieścić w notatniku.

Praca domowa: twoja „kartka z pamiętnika”. Jak ją przygotować?

Kartka z pamiętnika, której oczekuje nauczyciel zadający taką pracę pisemną, różni się nieco od wpisu w osobistym pamiętniku. Na pewno w zadaniu domowym nie będziemy ujawniać sekretów, okiełznamy emocje – szczególnie te negatywne. Tego typu praca pisemna powinna nosić znamiona osobistego wpisu, ale też zachować oczekiwaną formę. Czasami nauczyciel chce, abyśmy wcielili się w określonego bohatera literackiego i w jego imieniu napisali pamiętnikową kartkę.

Jak to zrobić? Jeśli w zadaniu nie został wskazany konkretny moment życia bohatera, samodzielnie wybierz ciekawe wydarzenie, które mogło być związane z żywymi emocjami. Weź pod uwagę, że pisząc jako określona osoba, powinieneś wyrażać się w odpowiedni do epoki sposób, być może szczególnie charakterystyczny dla danej postaci. We własnym pamiętniku nie musisz robić akapitów, ale w pracy pisemnej powinny się znaleźć: wstęp, rozwinięcie i zakończenie.

Kartka z pamiętnika jako praca pisemna, zasady:

  • Pisz w 1 os. liczby pojedynczej.
  • Możesz zwracać się bezpośrednio do siebie, zadawać sobie pytania retoryczne. Możesz też pisa np. „Drogi pamiętniku!”
  • Buduj wypowiedź subiektywną, pisz z własnego punktu widzenia. Wyrażaj emocje: radość, gniew, złość, smutek.
  • Wypowiedź może być pisana językiem potocznym, gwarą szkolną albo językiem używanym właśnie przez bohatera danej lektury.
  • Emocje można wyrazić nie tylko słowami, ale również znakami interpunkcyjnymi: wykrzyknikiem, pytajnikiem, wielokropkiem.
  • Nawet jeśli przygotowujesz stylizowany wpis, zachowaj poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną.

Jak zacząć pisać własny pamiętnik?

Jeśli chcesz zmierzyć się z prowadzeniem pamiętnika, przede wszystkim wybierz odpowiednie narzędzia. Najczęściej miłośnicy pamiętników wybierają ładnie oprawione bruliony. Doskonale sprawdzi się też zwykły zeszyt, który nie rzuca się w oczy i w ten sposób nie zainteresuje niepowołanego czytelnika. Dobrym rozwiązaniem będzie notes zamykany na kłódkę albo szyfr – jest ich na rynku sporo, co świadczy o niemałym zainteresowaniu takimi sekretnikami.

Pamiętnik można też prowadzić w internecie, w formie bloga, albo na dysku własnego komputera lub w chmurze – w zabezpieczonym hasłem pliku tekstowym. Są zwolennicy zapisywania pamiątkowych plików audio – tu przyda się cyfrowy rejestrator dźwięków, albo zwykły dyktafon z telefonie komórkowym.

Dla miłośników pamiętnika w formie cyfrowej, dostępne jest też bogactwo aplikacji i programów, które ułatwiają prowadzenie regularnych zapisków. Takie pamiętniki można prowadzić np. we własnym smartfonie, który większość z nas ma zwykle pod ręką. Aplikacje „cyfrowych pamiętników” są bardzo różnorodne – od najprostszych, które pozwalają tylko na dodawanie datowanych wpisów, po takie, które mają wiele udogodnień, umożliwiają wklejanie elektronicznych zdjęć, robienie odręcznych rysunków, linkowanie piosenek z serwisów streamingowych, dodawanie głosowych notatek itp.

Co prawda własny, osobisty pamiętnik nie musi wpisywać się w sztywne ramy, ani podlegać żadnym regułom, jednak warto przestrzegać kilku uniwersalnych zasad.

Jak pisać pamiętnik? Dobre rady praktyków:

  • Nie zapomnij o dacie na początku wpisu.
  • Pisz w pierwszej osobie.
  • Opisuj prawdziwe wydarzenia, przed sobą nie musisz przecież nikogo udawać.
  • Chronologia nie jest konieczna. Nie musisz sztywno trzymać się kolejności zdarzeń. Możesz opisywać bieżące wydarzenia, a następnie komentując je, nawiązywać do innych - z przeszłości.
  • Opisując wydarzenia, napisz czy byłeś ich świadkiem, czy ich uczestnikiem.
  • Opisuj nie tylko wydarzenia czy sytuacje, ale przede wszystkim swoje emocje, odczucia, przemyślenia i wrażenia. Tego za kilka lat nie znajdziesz w żadnych archiwach!
  • Interpunkcja może znakomicie odzwierciedlać emocje: nie obawiaj się wykrzykników czy wielokropków.
  • Tekst możesz wzbogacać rysunkami, symbolami. I nie chodzi tylko o to, żeby było ładnie – takie odręczne rysunki to również znakomita pamiątka. Wpisy możesz uzupełniać wklejanymi zdjęciami, wycinkami, naklejkami. Bilet z koncertu czy kina, a nawet bilet autobusowy, paragon, mandat, albo metka wymarzonego ubrania też będzie cenną pamiątką.

Jak pisać osobisty pamiętnik regularnie?

Pamiętnik ma być przyjemnością, nie obowiązkiem. Kilkudniowe, a nawet kilkutygodniowe przerwy nie sprawią, że ktokolwiek będzie miał o nie do Ciebie pretensje. Jednak regularne prowadzenie zapisków mają wiele zalet. To nie tylko dobry nawyk, który uczy nas organizacji i systematyczności. Jeśli zaczniemy pisać regularnie, to za kilka, a nawet kilkadziesiąt lat, pamiętnik będzie z pewnością źródłem wspomnień, wzruszeń, a być może i powodem do śmiechu.

Co można zrobić, aby pisanie „weszło nam w krew”?

  • Ustal sobie stałą porę dnia lub tygodnia na pisanie np. codziennie przed snem, w niedzielny poranek, podczas regularnych dojazdów metrem lub pociągiem, w trakcie „okienka” pomiędzy zajęciami na studiach itp.
  • Ustaw sobie przypomnienie o dodaniu nowego wpisu,
  • Jeśli masz gwarancję prywatności, trzymaj pamiętnik w takim miejscu, aby jego widok przypominał i zachęcał do pisania. Jeżeli wolisz chować sekretnik – w miejscu, gdzie np. odrabiasz lekcje lub pracujesz, umieść naklejkę, która będzie przypominała o wpisach, a jej znaczenie znasz tylko Ty. To może być np. zielona kropka, żółte serduszko, czy inny, zupełnie neutralny dla osób postronnych symbol.
  • Traktuj pamiętnik jak powiernika. „Wypisanie się” przynosi ulgę w trudnych chwilach, a w tych dobrych pozwala się podzielić dobrymi emocjami, bez konieczności ujawniania nikomu swoich sekretów.

Pisz pamiętnik, będziesz mieć lekkie pióro

Pisanie pamiętnika to świetny trening umiejętności formułowania przemyśleń. Ubieranie myśli w słowa ułatwia dobrą komunikację. Ta zaś przydaje się w każdej sytuacji – w szkole, pracy i życiu prywatnym. Regularne zapiski, to również nieoceniony trening pisarski. Pisanie dla samego siebie, bez ryzyka, że będziemy oceniani, odblokowuje i aktywuje wyobraźnię, pomagając pozbyć się oporu przed pisaniem. Z czasem zauważymy, że pisanie przychodzi w dużo większą łatwością, a styl pisania jest zdecydowanie lepszy. Im więcej i częściej piszemy, tym bardziej rozwijamy się językowo. Ośmielamy się, sięgamy po związki frazeologiczne, rozwijamy językową wrażliwość.

Pisanie pamiętnika, szczególnie jeśli robimy to często i regularnie, pomaga również w przygotowywaniu prac pisemnych do szkoły na studia, a także opracowywaniu tekstów w ramach obowiązków zawodowych. W ten sposób łatwiej jest wypracować rutynę i systematyczność w pisaniu. To również ćwiczenie, pomagające szybko radzić sobie z tzw. blokadą pisarską czy syndromem białej kartki. Gdy pisanie kojarzy nam się z przyjemnością, ułatwiać będzie również wykonywanie związanych z nim obowiązków.

Emocje przelane na papier. Czy pisanie pamiętnika pomaga?

Zapisywanie przeżyć i doświadczeń pomaga w uporządkowaniu własnych myśli. Systematyczne prowadzenie pamiętnika pozwala rozładować stres i napięcie wewnętrzne. Umożliwia pozbycie się trudnych emocji oraz negatywnych myśli. Pisanie pomaga również złapać dystans do siebie, do silnych przeżyć.

Również zdaniem naukowców pisanie pamiętników przynosi pozytywne skutki. Dotyczy to zarówno emocji, jak i korzyści prozdrowotnych. Okazuje się, że opisywanie własnych emocji pomaga w zmniejszeniu bólu, wzmacnia układ odpornościowy, a przede wszystkim na znaczący wpływ na odporność psychiczną.

Takie wnioski płyną z badań, przeprowadzonych przez psychologa społecznego Jamesa Pennebakera w latach 80. Były to pierwsze naukowe badania, związane z prowadzeniem pamiętników i dzienników.

– Warto przede wszystkim pamiętać, że prowadzenie dziennika i pamiętnika jest nie tylko dla nastolatków. Wiele osób swoją przygodę z pisaniem zaczyna dopiero w dorosłym życiu. Jedni piszą, ponieważ chcą spisywać swoją codzienność. Drudzy ze względu na to, że przechodzą jakiś kryzys i pisanie pomaga im przetrwać ten trudny okres. A trzeci piszą o swoich emocjach, aby lepiej zrozumieć siebie. Jedno jest pewne – niezależnie od tego jakie powody kierują nami, gdy zasiadamy z długopisem i zeszytem w dłoni, to na pewno przyniesie to korzystne efekty – zapewnia Kamila A. Paszelke, psycholożka i terapeutka, autorka e-booka dla kobiet "Z miłością dla siebie. Jak nauczyć się dbać o siebie na co dzień", prowadząca bloga Uważniej.pl.

11 POWODÓW, DLACZEGO WARTO PISAĆ DZIENNIK

  1. Regularne prowadzenie dziennika jest formą autoterapii.
  2. Pisanie pomaga w oswajaniu się z traumatycznymi wydarzeniami w życiu.
  3. Zapisywanie przeżyć i doświadczeń pomaga uporządkować własne myśli.
  4. Systematyczne prowadzenie dziennika pomaga rozładować stres i napięcie wewnętrzne.
  5. Pisanie umożliwia pozbycie się trudnych emocji oraz negatywnych myśli.
  6. Dzięki systematyczności można lepiej zrozumieć siebie.
  7. Łatwiej jest się pogodzić z trudnymi sytuacjami i wydarzeniami.
  8. Prowadzenie dziennika pomaga w wyciszaniu się.
  9. Pisanie umożliwia odzyskanie wewnętrznej równowagi.
  10. Umożliwia bycie bliżej siebie i swoich emocji.
  11. Ma działanie terapeutyczne.

Źródło: uważniej.pl

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Mount Everest cały czas rośnie

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na strefaedukacji.pl Strefa Edukacji