Sexting zagrożeniem dla młodzieży w sieci. „Potrzebna edukacja i przygotowanie uczniów do świadomego korzystania z technologii”

Barbara Wesoła
Opracowanie:
Wideo
od 16 lat
Sexting jest zjawiskiem, które stanowi jedno z zagrożeń dla dzieci i młodzieży korzystającej z internetu bez edukacji i opieki osób dorosłych. „Szkoła powinna przygotować uczniów do świadomego i odpowiedzialnego korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych, wyposażyć ich w kompetencje potrzebne do korzystania z różnych cyfrowych zasobów informacyjnych” - komentował minister edukacji w odpowiedzi na list RPO. Przypominamy zatrważające wyniki badań NASK nt. zjawiska sextingu, z którym boryka się młodzież.

Spis treści

Czym jest sexting?

Sexstingiem nazywamy zjawisko udostępnianiem w internecie, najczęściej w wiadomościach prywatnych i na czatach różnych portali, a także przez telefon intymnych zdjęć i filmów.

Dlaczego to niebezpieczne? Wysyłane treści mogą być użyte przez odbiorców w dowolny sposób, a także przekazywane dalej. Mogą stać się narzędziem cyberprzemocy: szantażu czy zastraszania osoby, która się na nich znajduje. Mogą również zostać opublikowane publicznie bez zgody osoby, która się na nich znajduje.

młoda kobieta z telefonem
Badania pokazują, że dzieci nie mają wystarczającej wiedzy ani wsparcia w zakresie bezpieczeństwa w sieci. Daria Nepriakhina/Unsplash

Na stronie telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży wyjaśniono, że niektórzy o mogą zachęcać do wysłania takich zdjęć np. jako dowodu uczuć. W takich sytuacjach wysłanie roznegliżowanego wizerunku jest złym pomysłem. Nikt nie ma prawa zmuszać drugiej osoby do wysłania takich zdjęć, ani też narzucać oglądanie intymnych zdjęć innych.

Bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży - 116 111

Bezpieczeństwo dzieci i młodzieży w internecie aktualnym problemem

W ubiegłym roku RPO powołując się na raport „Nie na pokaz”, opracowany przez Państwowy Instytut Badawczy NASK, zwrócił uwagę na brak wystarczającej wiedzy i środków edukacyjnych w zakresie cyberbezpieczeństwa dzieci i młodzieży w kontekście patologicznych zachowań seksualnych w Internecie.

Minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek odpowiedział na pytania, jakie Rzecznik Praw Obywatelskich zadał mu w sprawie przeciwdziałania zagrożeniom w kontekście seksualnym, na jakie narażeni są najmłodsi. Wciąż kontynuowane są programy, których celem jest edukacja dzieci, młodzieży oraz rodziców w tym obszarze.

Oprócz wiedzy i nauki, należy również zadbać o odpowiednie wsparcie dla osób pokrzywdzonych, które powinno opierać się na empatii, zrozumieniu ich sytuacji i budowaniu w nich poczucia bezpieczeństwa - podkreślił Wiącek.

Minister wskazał na działania, jakie resort podejmuje w tym obszarze. Podkreślił, że podstawa programowa kształcenia ogólnego, kładzie nacisk na rozwijanie u uczniów kompetencji kluczowych, w tym kompetencji cyfrowych. Jednocześnie ocenił, że jedną z najważniejszych umiejętności, którą zdobywają uczniowie w ramach edukacji szkolnej, jest sprawne i odpowiedzialne posługiwanie się technologiami informacyjno-komunikacyjnymi w procesie uczenia się.

Szkoła powinna przygotować uczniów do świadomego i odpowiedzialnego korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych, wyposażyć ich w kompetencje potrzebne do korzystania z różnych cyfrowych zasobów informacyjnych, wyszukiwania i krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej, w tym nawiązywania i utrzymywania opartych na wzajemnym szacunku relacji z innymi użytkownikami sieci - podkreślił w odpowiedzi do RPO Czarnek.

Wskazał, że „działalność wychowawcza szkoły należy do podstawowych celów polityki oświatowej państwa”.

Rola rodziców i współpraca ze szkołą

MEiN w odpowiedzi na list RPO wymienił m.in.:

  • istotę roli rodzica i współpracy ze szkołą,
  • korzystanie z dedykowanych materiałów edukacyjnych,
  • rozwijanie kompetencji cyfrowych nauczycieli.

Minister zwrócił uwagę, że istotną rolę w przeciwdziałaniu zachowaniom ryzykownym i formowaniu młodego człowieka odgrywają rodzice. Ich obowiązkiem, jak wskazywał, jest wzmacnianie czynników chroniących w procesie wychowania i w profilaktyce domowej.

Tylko przy dobrej współpracy pomiędzy szkołą a rodziną mogą być skutecznie realizowane cele prewencyjne i efektywne wspieranie ucznia w sytuacji problemowej. Dlatego program wychowawczo-profilaktyczny każdej szkoły przewiduje także działania profilaktyczne skierowane do rodziców. Szkoła nie powinna zapominać o możliwości poszerzania kompetencji rodziców swoich uczniów - podkreślił minister

Wskazał, że we wrześniu 2020 r. uaktualniony został poradnik „Bezpieczna szkoła. Zagrożenia i zalecane działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa fizycznego i cyfrowego uczniów”, który został opracowany we współpracy z organizacjami pozarządowymi, innymi resortami i instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo, w tym Ministerstwem Cyfryzacji, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, NASK – Państwowym Instytutem Badawczym oraz Ośrodkiem Rozwoju Edukacji.

Kolejnym istotnym elementem w obszarze cyberbezpieczeństwa uczniów, który wskazał Czarnek, jest rozwijanie kompetencji cyfrowych nauczycieli. W związku z tym rozwijanie umiejętności metodycznych nauczycieli w zakresie prawidłowego i skutecznego wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych w procesach edukacyjnych.

Minister wspomniał również, że w Państwowym Instytucie Badawczym - NASK funkcjonuje punkt kontaktowy do zgłaszania nielegalnych treści w internecie – Dyżurnet.pl.

Do jego zadań należy m.in. zapewnienie obsługi linii telefonicznej lub serwisu internetowego prowadzących działalność w zakresie zgłaszania i analizy przypadków dystrybucji, rozpowszechniania lub przesyłania pornografii dziecięcej za pośrednictwem technologii informacyjno-komunikacyjnych.

Brakuje wsparcia dla dotkniętych zjawiskiem sextingu - raport NASK

W kwietniu 2022 r. NASK opublikowała raport będący analizą wyników badania publikowania treści intymnych (self-generated sexual content) przez młodzież. W publikacji przedstawiono najbardziej powszechne zagrożenia, na które narażone są dzieci i nastolatki w Internecie. Wynika z niego, że można zaobserwować wzrost liczby treści o charakterze seksualnym wytwarzanych przez osoby małoletnie, będących formą ich autoprezentacji.

Badanie przeprowadzone w lipcu i sierpniu 2021 r. w dwóch grupach wiekowych - 18-21 oraz 22-24 lat — pokazało takie problemy związane z tym zagadnieniem, jak:

  • zatrważający brak wsparcia, z jakim borykają się osoby w młodym wieku, które doświadczyły krzywdy i traumy w związku ze zjawiskiem sextingu oraz miały kontakt z materiałami o charakterze pornograficznym zbyt wcześnie;
  • niewystarczająca wiedza na temat cyberbezpieczeństwa zarówno wśród osób małoletnich, jak i dorosłych oraz upublicznianie cudzych materiałów intymnych, co dla osoby pokrzywdzonej jest według badań jedną z największych traum wieku młodzieńczego.

Jak zaznaczono w raporcie, wyciek materiałów self-generated sexual content został przez badane osoby uznany za jedną z najtrudniejszych sytuacji, w jakiej może znaleźć się osoba wysyłająca tego typu zdjęcia lub filmy. Drugą bardzo trudną sytuacją wskazaną przez badanych jest presja wysłania tego typu materiałów.

Większość badanych stwierdziła, że w przypadku trudnych sytuacji, takich jak wyciek zdjęć lub filmów, presja rówieśnicza, zawiedzenie się na kimś lub otrzymanie treści o charakterze seksualnym, których nie chcieli otrzymać, nie zwróciliby się o wsparcie do rodziców, ani do szkoły z powodu strachu, że zostaną ukarani, obwinieni lub niezrozumiani.

Wzmożona ochrona dzieci i młodzieży przed zagrożeniami w sieci priorytetem

Podczas wystąpienia online na Facebooku, w środę 4 października, premier Mateusz Morawiecki odniósł się do zatrważających doniesień tzw. afery patocelebrytów mobilizując do działań chroniących dzieci i zapobiegającym takim zachowaniom.

Wczoraj usłyszeliśmy historię człowieka, który - według wszelkiego prawdopodobieństwa - wykorzystywał swoją sławę zbudowaną na internecie do tego, aby krzywdzić nieletnie dziewczyny - powiedział premier

Jak dodał, „to jest naprawdę coś tak okropnego, że musimy wszyscy na czele z państwem polskim (...), z różnymi organizacjami pozarządowymi, wszystkimi ludźmi dobrej woli, zrobić wszystko, aby zapobiegać tego typu zachowaniom patocelebrytów” - podkreślił premier.

Nie jest też wykluczone, że te ujawnione informacje to wierzchołek góry lodowej. To, co się dzieje na internetowych czatach jest chronione przez prawo prywatności i z tego względu nie wszyscy naokoło mogą wiedzieć, że ktoś z dzieci, z młodych ludzi, jest w danym momencie krzywdzony - stwierdził, dodając, że najnowsza afera z pseudocelebrytami nie wyszłaby na jaw, gdyby nie zgłoszenie ofiar.

Źródło:

Polska Agencja Prasowa

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Komentarze

Komentowanie artykułów jest możliwe wyłącznie dla zalogowanych Użytkowników. Cenimy wolność słowa i nieskrępowane dyskusje, ale serdecznie prosimy o przestrzeganie kultury osobistej, dobrych obyczajów i reguł prawa. Wszelkie wpisy, które nie są zgodne ze standardami, proszę zgłaszać do moderacji. Zaloguj się lub załóż konto

Nie hejtuj, pisz kulturalne i zgodne z prawem komentarze! Jeśli widzisz niestosowny wpis - kliknij „zgłoś nadużycie”.

Podaj powód zgłoszenia

Nikt jeszcze nie skomentował tego artykułu.
Wróć na strefaedukacji.pl Strefa Edukacji