Specustawa o pomocy obywatelom Ukrainy. Co reguluje w zakresie oświaty? O tych zmianach warto wiedzieć

Zapewnienie edukacji dzieciom z Ukrainy to dziś najbardziej palący temat w oświacie. Z dnia na dzień w polskich szkołach pojawia się coraz więcej dzieci uchodźczych.

Wejście w życie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa ma zapewnić sprawniejsze funkcjonowanie w systemie edukacji, zarówno dzieciom ukraińskim, jak i polskim. Poniżej przedstawiamy listę rozwiązań w oświacie, które wprowadza tzw. specustawa:

• Będzie możliwość przeprowadzania zajęć dydaktycznych, wychowawczych czy opiekuńczych w innych lokalizacjach, niż te, które są podporządkowane szkołom lub przedszkolom;
• Jeśli nauczyciel wyrazi taką chęć, dyrektor będzie mógł przydzielić mu godziny ponadwymiarowe w wymiarze wyższym niż ½ tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć;
• Pomocą nauczyciela będą mogły zostać osoby, będące obywatelami Ukrainy, które znają język polski w mowie i piśmie w stopniu umożliwiającym pomoc uczniowi, nieposługującemu się językiem polskim;
• Nauczyciele będą mogli podjąć pracę bez jednoczesnego zawieszenia prawa do świadczenia kompensacyjnego;
• Osoby z Ukrainy, które zostały poszkodowane na skutek działań wojennych, będą zwolnione z opłat za złożenie wniosku do kuratora oświaty o uznanie poziomu wykształcenia w Polsce oraz posiadanie uprawnień do kontynuowania nauki na studiach.

Niezwykle ważne jest także zapewnienie pomocy studentom, którzy w obliczu konfliktu Ukraina-Rosja przybywają do Polski. W specustawie znalazły się następujące rozwiązania z zakresu szkolnictwa wyższego:

• Studenci, będący obywatelami Ukrainy mogą ubiegać się o stypendium socjalne i kredyt studencki (w zależności od ich sytuacji materialnej i rodzinnej, dla tych studentów zniesione zostaną również ograniczenia w zakresie liczby zapomóg);
• Osoby, które przybyły z Ukrainy do Polski, a do 24 lutego 2022 roku były studentami uczelni ukraińskich, mają możliwość kontynuowania kształcenia na polskich uczelniach, nawet jeśli nie mają ze sobą dokumentów, które poświadczałyby okresy studiów czy zdane egzaminy (dotyczy to zarówno obywateli Ukrainy, jak i Polski);
• Polscy obywatele, którzy studiowali na Ukrainie kierunki medyczne i zostaną przyjęci przez polską uczelnię, będą zobowiązani do uregulowania opłat za studia niestacjonarne w wysokości nieprzekraczającej wysokości opłat za te studia w uczelni ukraińskiej. Jeśli jednak studenci uregulowali wpłatę za semestr letni na uczelni ukraińskiej, nie będą musieli robić tego ponownie w Polsce;
• Uczelnie mogą przeprowadzać postępowania w sprawie potwierdzenia ukończenia studiów na określonym poziomie (chodzi o obywateli Ukrainy przebywających na terytorium Polski, których pobyt jest legalny oraz obywateli Polski, którzy po 24 lutego 2022 roku przybyli z Ukrainy do Polski i nie posiadają dyplomu ukończenia studiów);
• Nauczyciele akademiccy lub pracownicy naukowi (obywatele Ukrainy i Polski), którzy 24 lutego 2022 pracowali na terytorium Ukrainy na uczelniach, mogą zostać zatrudnieni w uczelni, jednostce naukowej, PAN czy instytucie badawczym bez przeprowadzania konkursu;
• W celach bezpieczeństwa, możliwe będzie niepublikowanie imion i nazwisk stypendystów;
• Uczelnie wyższe będą miały możliwość dokonywania zmian w podjętych uchwałach rekrutacyjnych na studia rozpoczynające się w drugim semestrze roku akademickiego 2021/2022 oraz w roku akademickim 2022/2023. Poza tym rektor będzie miał możliwość zmiany organizacji roku akademickiego 2021/2022.

Rozwiązania wprowadzone w ustawie mają pomóc w organizacji edukacji w obliczu konfliktu Ukraina-Rosja, a także usprawnić system oświaty w związku z pojawieniem się uczniów i studentów wciąż przybywających z Ukrainy. Specustawa i rozwiązania w niej zawarte weszły w życie 12 marca 2022 roku, jednak obowiązują z mocą wsteczną od 24 lutego 2022 roku.

Źródło:gov.pl