Zmiany w Karcie Nauczyciele zatwierdzone – prezydent podpisał nowelizację ustawy. Czy nauczyciele na tym skorzystają?

Poprawki kosmetyczne – tak można nazwać zmiany, które wprowadzono w awansie zawodowym nauczyciela. Doprecyzowano okres, za jaki jest dokonywana ocena pracy nauczyciela mianowanego, który zamierza ubiegać się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego. Oceniane będą 3 lata pracy nauczyciela z pominięciem okresów nieobecności dłuższych niż 3 miesiące.

Drugą, dość istotną, zmianą w awansie zawodowym jest umożliwienie rozpoczęcia awansu nauczycielom, którzy nie mają przygotowania pedagogicznego. Tacy nauczyciele będą musieli uzupełnić przygotowanie pedagogiczne w pierwszym roku pracy, ale ten czas będzie liczył się do awansu.

Zgodnie z nowelizacją, przejść na emeryturę na szczególnych zasadach, czyli w wieku niższym niż ustawowy (60 lat u kobiet i 65 lat u mężczyzn), będą mogli – po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy – nauczyciele, którzy łącznie spełnią następujące warunki:

• rozpoczęli przed 1 stycznia 1999 r. pracę na stanowisku nauczyciela, wychowawcy lub innego pracownika pedagogicznego;
• mają udokumentowany okres składkowy wynoszący co najmniej 30 lat, w tym co najmniej 20 lat „pracy przy tablicy”.

Do przejścia na emeryturę na szczególnych zasadach będą uprawnieni:

• od 1 września 2024 r. – nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 r.,
• od 1 września 2025 r. – nauczyciele urodzeni po 31 sierpnia 1966 r., a przed 1 września 1969 r.,
• od 1 września 2026 r. – nauczyciele urodzeni po 31 sierpnia 1969 r.

Nauczyciela, który przejdzie na emeryturę na szczególnych zasadach, a nie osiągnął wieku emerytalnego, będzie można zatrudnić wyłącznie w przypadku zaistnienia potrzeby wynikającej z organizacji nauczania lub zastępstwa nieobecnego nauczyciela, za zgodą kuratora. Wymiar zatrudnienia w szkole takiego nauczyciela nie będzie mógł być wyższy niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.

Nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są odpowiednikiem emerytur pomostowych dla nauczycieli. Przysługują nauczycielom pracującym w szkołach, przedszkolach, placówkach kształcenia ustawicznego, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, w młodzieżowych ośrodkach socjoterapii i w specjalnych ośrodkach wychowawczych.

Ustawa wprowadza zmiany, dzięki którym do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego uprawnieni będą również nauczyciele zatrudnieni w publicznych i niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym w poradniach specjalistycznych.

Przedłużona do 31 sierpnia 2024 roku została również możliwość zatrudnienia (w szczególnych przypadkach) w szkole nauczyciela przebywającego na świadczeniu kompensacyjnym bez utraty tego świadczenia.

Nowelizacja ustawy wprowadza szereg zmian dotyczących całości edukacji, między innymi:

• wzmocniony będzie nadzór nad szkołami i placówkami niepublicznymi;
• doprecyzowano o kontroli przez kuratorium oświaty oraz wprowadzono możliwość wydania kuratora oświaty nakazu niezwłocznego umożliwienia wykonania czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego w tej szkole lub placówce;
• przedłużono od 31 grudnia 2024 r. termin na zakończenie na tzw. starych zasadach przewodów doktorskich wszczętych do 30 kwietnia 2019 r.;
• ustalono limit zwiększania opłat za studia;
• zmieniono sposób ustalania prawa do stypendiów socjalnych dla studentów.