Rozpoczynasz pracę w szkole? Te wskazówki pomogą przetrwać ci pierwsze tygodnie. Będzie sporo biurokracji

Właśnie rozpoczynasz swoją przygodę z nauczaniem. Skoro jesteś w tym miejscu i szukasz informacji na ten temat, to zapewne jesteś nauczycielem z powołaniem, a takich nauczycieli potrzeba w polskiej szkole. Masz wpływ na to, jak ta szkoła będzie wyglądała. Zdaj sobie z tego sprawę i ciesz się tym.

Niestety, w szkole nie unikniemy biurokracji. Przed 1 września warto zapoznać się ze wszystkimi dokumentami, które obowiązują w danej placówce. Najważniejszym dokumentem, zgodnie z którym działa każda szkoła, jest statut. Znajdziecie w nim informacje takie jak:

• zakres zadań nauczycieli i innych pracowników szkoły,
• wewnątrzszkolny system oceniania,
• prawa i obowiązki uczniów,
• formy współpracy z rodzicami.

To tylko niektóre kwestie zawarte w statucie. Są to jednak bardzo cenne informacje, a wcześniejsze zapoznanie się z nimi, pozwoli zaplanować rok szkolny i dostosować swoje zasady do tych, które obowiązują w szkole. Innymi dokumentami, które znajdziecie w szkole, są: regulaminy: rady pedagogicznej, rady rodziców, samorządu uczniowskiego, organizacji wycieczek szkolnych, dyżurów. Nie musisz znać tych wszystkich dokumentów na pamięć, warto jednak je przeczytać, wynotować najważniejsze rzeczy i wiedzieć, gdzie ich, w razie potrzeby, szukać.

Nauczyciele w szkołach państwowych są zatrudniani na podstawie Karty Nauczyciela. W tym akcie prawnym zawarto informacje na temat praw, obowiązków i przywilejów nauczycieli.

Na pierwszej sierpniowej radzie pedagogicznej podawane są informacje związane z organizacją roku szkolnego: kalendarz roku szkolnego, ważne wydarzenia, dni wolne, plany lekcji. Na to spotkanie koniecznie przygotujcie sobie notes – będzie dużo informacji do zapisania.

Skoro formalności mamy za sobą, przejdźmy do nauczania. Oczywiście, nie wszystkich nauczycieli dotyczy temat podręczników, jednak na początku pracy nauczyciela podręcznik jest bardzo przydatny. Zadaniem nauczycieli jest przede wszystkim praca nad podstawą programową i w zgodzie z nią realizuje się materiał.

Podręcznik pomoże uporządkować wam wiedzę i podzielić ją na poszczególne etapy. Jest przygotowany przez doświadczonych metodyków, nie musimy realizować go w całości – możemy wybierać tylko niektóre treści, zmieniać je, realizować własne – dostosowywać je do potrzeb i możliwości uczniów. Warto mieć to na uwadze podczas planowania tematów na cały rok szkolny.

Wydawnictwa tworzą specjalne wersje podręczników dla nauczycieli – wbrew pozorom nie dlatego, że nauczyciele bez tego nie znaliby odpowiedzi na pytania, ale po to, by stworzyć im zaplecze dydaktyczne.

Podawane są w nich przykładowe tematy lekcji, cele zajęć, zagadnienia z podstawy programowej, które realizuje dany temat. Niektóre wydawnictwa po wypełnieniu odpowiednich druczków, przysyłają takie podręczniki nauczycielowi do domu, inne przysyłają je do szkoły wraz z podręcznikami dla uczniów. Warto dowiedzieć się wcześniej, z jakich podręczników korzysta się w danej szkole i wcześniej zapoznać się z nimi.

Pierwsze wrażenie jest bardzo ważne. Kontakty z rodzicami często przyprawiają nauczycieli o ból głowy. Jest to stresujący element tej pracy, dlatego należy zrobić wszystko, by relacje nauczyciel-rodzic były dobre. Nauczyciele i rodzice powinni grać w jednej drużynie, bo wszystkim chodzi o dobro dzieci.

Na temat krótkiej wiadomości podsumowującej semestr pisała na swoim blogu Katarzyna Mazur-Lejman, która jest nauczycielką języka polskiego i autorką sztuk teatralnych dla dzieci i młodzieży:

To prosty gest, który przynosi same korzyści. Zwykle kontaktujemy się z rodzicami, kiedy jest źle, trzeba interweniować, coś się wydarzyło, coś trzeba. Warto to zrównoważyć i podzielić się też czymś dobrym. I nawet jeśli rodzinne wieczory nie upływają na niespokojnych rozmyślaniach, co tam słychać na biologii, jak mija geografia, to odebranie wiadomości o tym (prawdziwej!), że ich dziecko rozwinęło się właśnie pod takim i takim kątem, poznało to czy tamto, to i owo przeżyło - będzie wiadomością zwyczajnie miłą. Bycie w kontakcie z nauczycielem przynosi poczucie spokoju, z drugiej zaś strony - dajecie znać, że naprawdę jesteście i naprawdę nad wszystkim czuwacie. Naprawdę naprawdę.

Warto stworzyć wiadomość powitalną dla rodziców, w której zawrzecie nieco informacji na swój temat, w końcu oddają pod waszą opiekę to, co mają najcenniejsze – swoje dzieci.
Co warto zawrzeć w takim krótkim e-mailu?

• Kilka informacji na swój temat – o ukończonych studiach, o tym, kim jesteście, może macie jakieś sukcesy na swoim koncie – nie bójcie się nimi pochwalić.
• Co planujecie? Jak będziecie prowadzić lekcje, co chcielibyście przekazać dzieciom, czy planujecie jakieś wycieczki, niezwyczajne projekty – to rodziców naprawdę interesuje.
• Jak się z wami kontaktować? Kiedy będziecie odpowiadać na wiadomości? Czy jest ustalony jakiś dzień, w którym będziecie dla rodziców dostępni w szkole? Powiadomcie ich o tym, unikniecie wielu późniejszych pytań.

Miałam okazję wysyłać takie wiadomości i to było najlepsze, co mogłam zrobić na początku roku szkolnego dla siebie i dla rodziców. Bardzo miło reagowano na treść mojej wiadomości, otrzymałam od rodziców dużo wsparcia, ciepła – to był świetny początek współpracy, której bardzo się wtedy obawiałam.

Pamiętajmy o poprawności językowej, ortograficznej, gramatycznej w naszych wypowiedziach. E-mail jest pewnym rodzajem wizytówki nauczyciela, sprawdźmy, czy nasza wiadomość nie zawiera błędów.

Uczniowie to te osoby, na których najbardziej nam zależy. To z nimi będziecie spędzać większość czasu i to dla nich tak naprawdę jesteście w szkole.

Atmosfera na lekcji jest bardzo ważna i może zaważyć na sukcesie pedagogicznym. Nie chodzi o to, by być jak zupa pomidorowa i być lubianym przez wszystkich. Chodzi o bycie życzliwym i prawdziwym.

Gdybym mogła, zadałabym wszystkim nauczycielom pracę domową: ćwiczenia w byciu autentycznym. Nie kolejna apka, ani edu trik, nawet nie zaproszony na zajęcia gość sprawią, że nasze zajęcia staną się dla dzieciaków przygodą. Tylko my sami możemy to zrobić. Bądźmy więc najlepszą wersją siebie. Autentyczność. Oto klucz do młodych serc i umysłów – pisze Joanna Krzemińska, nauczycielka języka polskiego i autorka bloga Zakręcony Belfer.

Pierwsza lekcja w roli nauczyciela?
Przywitajmy się z uczniami. Dajmy się poznać. Nie bądźmy formalistami – podręcznik, zeszyt, oceny, do widzenia. Opowiedzmy coś o sobie – dzieciaki uwielbiają drobne sekrety z życia nauczyciela i chętniej ufają osobie, z którą mają coś wspólnego. Podzielmy się swoimi zainteresowaniami, opowiedzmy o swoich zwierzakach, czy o wakacyjnej wycieczce, na której byliśmy. Czasami przedstawienie nieznaczących faktów z naszego życia, jest wstępem do stworzenia wartościowych relacji.

Nauczyciel początkujący ma zwykle swojego opiekuna, który ma być pomocą i wsparciem w pierwszych miesiącach pracy w szkole. Nie bójmy się zadawać mu pytań ani prosić o pomoc. Wiedza przekazywana na studiach jest tylko teorią, która mocno różni się od praktyki. W razie wątpliwości szukajmy pomocy. Nauczyciele zwykle chętnie dzielą się z młodszymi kolegami swoją wiedzą i doświadczeniami.

Pamiętacie początki swojej pracy w szkole? Podzielcie się wrażeniami!