Czy w szkole można obchodzić Halloween 2022? Katecheci proponują "Bal wszystkich świętych" lub "chrystotekę"

Halloween nie jest polską tradycją, choć wdarło się do niej przebojem i szybko zyskało sympatię najmłodszych. Nic dziwnego, bowiem komercyjna oprawa październikowego święta ze szczerbatą dynią w herbie, jest dla dzieci niezwykle atrakcyjna. A że dzieci lubują się w potworach, stworach i niesamowitych historiach - sukces importowanego święta nie powinien zaskakiwać. Zamiłowanie do potworów i okropności, jak podkreślają psychologowie, to naturalny etap w rozwoju dzieci. W ten sposób oswajają bowiem swoje lęki. Zresztą jeśli przeanalizujemy treść bajek i baśni, to i one zawierają element napięcia, grozy, strachu.

- Dziecięca wyobraźnia nie ma granic – to wielki dar dla małego człowieka. Wyobraźnia jest niezbędnym elementem prawidłowego rozwoju poznawczego i emocjonalnego dziecka – z jednej strony pobudza kreatywność, z drugiej konfrontuje pragnienia i obawy z rzeczywistością. Wyobraźnia bez lęku to życie bez granic, wyobraźnia bez granic to życie w lęku, który trzeba oswajać. Książki o duchach, wampirach i potworach, to opowieści pokazujące granice między tym co realne, a tym co fantastyczne, co możliwe, a co niemożliwe, między dobrem i złem, odpowiedzialnością i konsekwencją – krótko mówiąc: oswajające lęk przed życiem - tłumaczy na portalu CzasDzieci Agnieszka Gąstoł-Olbrycht, psychoterapeuta, psycholog i pedagog specjalny.

Halloween świętowane 31 października spopularyzowało w naszym kraju przede wszystkim amerykańskie kino familijne. Tymczasem święto wywodzi się z kultury celtyckiej, jego nazwa jest skrótem anglojęzycznej wigilii wszystkich świętych - "All hallows` eve". Celtowie, zamieszkujący tereny obecnej Irlandii, tego dnia, gdy przypada przesilenie jesienno-zimowe, witali nadchodzącą zimę. Halloween, pełne mrocznych historii, duchów i zjaw z zaświatów, rozpowszechniło się na inne kraje w XX wieku. Do Polski dotarło niewiele ponad 2 dekady temu i od tej pory wzbudza spore kontrowersje.

Nie ma żadnych przepisów, które zakazywałyby obchodzenie Halloween - czy to prywatnie, czy też organizację halloweenowych zabaw w przedszkolu czy szkole. Nie istnieją żadne zapisy w prawie oświatowym, które nakładałyby w tej kwestii jakiekolwiek ograniczenia.
Co prawda w 2020 roku do Komisji Sejmowej wpłynęła obywatelska petycja, według której za obchodzenie Halloween groziłby mandat (za pukanie do drzwi z prośbą o słodycze), a nawet ograniczenie wolności (za przerażające, halloweenowe przebranie). Jednak wniosek ten, choć zgodnie z przepisami ustawy o petycjach z 2014 roku, musiał zostać rozpatrzony przez Sejm - został przez posłów odrzucony.

W opozycji do Halloween stoi Kościół Katolicki, który przekonuje, że osoby wierzące nie powinny obchodzić tego święta. W naszej kulturze bowiem dni na przełomie października i listopada mają zupełnie inny wydźwięk - 1-listopadowy dzień wszystkich świętych i przypadające nazajutrz Zaduszki, to czas zadumy, skupienia i modlitwy, okazja do wspominania bliskich zmarłych.

Katecheci już od kilku lat proponują, aby halloweenowe imprezy pełne czarownic, duchów i potworów, zastąpić w szkołach Balem Wszystkich Świętych, albo... "chrystoteką". I w wielu szkołach takie imprezy są dla chętnych dzieci organizowane. Dzieci są zachęcane do przebrania się za postaci biblijne. I tak jest między innymi w jednej z podstawówek w Gdańsku, w której rodzice właśnie otrzymali wiadomość:

"Zapraszamy wszystkie chętne dzieci do przebrania się za świętego patrona lub za aniołki. Odbędzie się konkurs na najlepsze przebranie. Będzie słodki poczęstunek, dlatego prosimy o potwierdzenie uczestnictwa dziecka, abyśmy mogli przygotować poczęstunek tak, aby dla wszystkich wystarczyło" - pisze siostra Aniela i pyta, czy wśród odbiorców maila są chętni rodzice, którzy upieką dla balujących aniołków domowe ciasteczka.

W niektórych placówkach bale halloweenowe i Bale Wszystkich Świętych organizowane są równolegle. Są i takie, gdzie znaleziono złoty środek - szkoły i przedszkola, aby wilk był syty i owca cała, 31 października organizują np. Dzień Dyni. Dzieci proszone są o pomarańczowy element stroju, a główna bohaterką dnia jest właśnie dynia - jeden z symboli jesieni i... Halloween. I choć przy okazji zajęć przedszkolaki czy uczniowie wydrążają dynie i wycinają im szczerbate uśmiechy - zabawa pozbawiona jest mrocznych i potwornych elementów, które bulwersują niektórych rodziców.

Jednak nie tylko oburzenie rodziców skłania dyrekcje wielu placówek do rezygnacji z halloweenowych zabaw, czy nawet związanych z październikowym świętem symboli. Chodzi też o to, by nie narazić się samorządowym władzom, albo kuratoriom oświaty, które choć nie mają mocy, aby tego typu działań zabronić, jasno komunikują, że szkolne czy przedszkolne obchody Halloween nie są mile widziane.