Ze skruchą wyparł się herezji na kościelnym procesie, ale nie przestał wpatrywać się w gwiazdy. Kim był Galileusz?

Galileusz, a właściwie Galileo Galilei, urodził się 15 lutego 1564 we włoskiej Pizie. Słynny astronom, astrolog, fizyk i filozof, twórca podstaw nowożytnej fizyki, był najstarszym spośród sześciorga dzieci Vincenzo Galilei - muzyka i handlarza wełną oraz Giulii Ammannati. Początkowo uczył się w domu, aby w wieku 11 lat trafić do szkoły w zakonie jezuitów.

W wieku 15 lat Galileo wyznał, że chciałby wstąpić do zakonu. Ta deklaracja sprawiła, że ojciec czym prędzej zabrał młodzieńca z zakonnej szkoły. Galileusz jako 17-latek rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie w Pizie. Medycyna, której nauki się podjął zgodnie z życzeniem ojca, nie interesowała jednak młodego Włocha. Pasjonowała go matematyka. Był w niej na tyle dobry, że Dawał prywatne lekcje matematyki we Florencji i Sienie. W roku 1589 został wykładowcą matematyki na uniwersytecie w Pizie. Z czasem przeniósł się na Uniwersytet w Padwie. Tam wykładał geometrię, mechanikę i astronomię.

Galileusz często nazywany jest ojcem nowoczesnej astronomii. Był jednym z naukowców odpowiedzialnych za zmianę sposobu myślenia o astronomii. Ulepszył teleskop, za jego pomocą pasjami wpatrywał się w niebo i dokonał wielu odkryć. Odrzucił pogląd Arystotelesa, jakoby Ziemia była w centrum, a Słońce i inne planety na jej orbicie, uznał natomiast odkrycia Kopernika.

Odkrył też cztery księżyce Jowisza - Europę, Ganimedes, Io oraz Kallisto. Na jego cześć są nazywane Satelitami Galileusza. Był również pierwszym, który dostrzegł, że Venus jest widoczna na niebie podobnie jak księżyc, mając fazy od nowiu po pełnię. Analizował plamy na słońcu, wypatrzył góry na Księżycu i oszacował ich wysokość. Odkrył też, że Droga Mleczna jest skupiskiem wielu gwiazd.

Galileusz był uczonym wszechstronnym. Udoskonalił tzw. kompas geometryczny i wojskowy, skonstruował termometr, pierwszy mikroskop, a także odkrył zjawisko bezwładności.

Za względu na poparcie dla Kopernika i jego teorii heliocentrycznej popadł w konflikt z kościołem katolickim. W opublikowanych w 1613 roku „Listach o plamach na słońcu” stwierdził, że niebo nie jest doskonałe. W 1615 roku napisał, że słowa Biblii powinny być interpretowane przez pryzmat nauki i że jest ona książką z poprzednich epok. Takie stwierdzenia Galileusza nie spodobały się biskupowi. Uczonemu wytoczono kościelny proces, a jego prace naukowe trafiły do indeksu ksiąg zakazanych. Został też skazany na ośmioletni areszt domowy, z pozwoleniem na odwiedziny.

Podczas procesu Galileusz miał wyprzeć się swoich teorii, ale nie porzucił badań i obserwacji. W 1638 roku opublikował swoje największe dzieło „Dialog o dwóch najważniejszych systemach świata”. Opisał w nim naukę o materii i ruchu. Rękopis w sekrecie wywieziono z Włoch i książka opublikowana została w Holandii.

Galileusz zmarł w wieku 77 lat, 8 stycznia 1642 roku. Uczony nigdy się nie ożenił. Miał jednak troje dzieci: Virginię (ur. 1600) i Livię (ur. 1601) i Vincenzia (ur. 1606). Matką całej trójki była towarzyszka życia Galileusza - Marina Gamba. Obie córki uczonego wstąpiły do zakonu.